Dersin Amacı: |
Bu dersin amacı, öğrencilerin şu kavramları tanımasını sağlamaktır: banka hukukun konusu; banka hukukunun kaynakları (kanunlar, kararnameler, yönetmelik ve tebliğler); bankacılık sektörünün örgütlenmesi (Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, TCMB,TMSF,TBB); banka işletmesi kavramı; bankaların kuruluş aşamaları; bankaların faaliyete geçmesi; bankaların teşkilatına, çalışanlarına ve çalışma düzenine ilişkin hukuki düzenlemeler; bankacılık işlemleri; sözleşmeleri; mevduat ve kredi sözleşmesi; bankaların iç denetimi ve dış denetimi; bankaların devir, birleşme, bölünme ve tasfiyeleri. |
Dersin İçeriği: |
Türk Banka Hukuku; banka hukukun konusu; banka hukukunun kaynakları (kanunlar, kararnameler, yönetmelik ve tebliğler); bankacılık sektörünün örgütlenmesi (Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, TCMB,TMSF,TBB); banka işletmesi kavramı; bankaların kuruluş aşamaları; bankaların faaliyete geçmesi; bankaların teşkilatına, çalışanlarına ve çalışma düzenine ilişkin hukuki düzenlemeler; bankacılık işlemleri; sözleşmeleri; mevduat ve kredi sözleşmesi; bankaların iç denetimi ve dış denetimi; bankaların devir, birleşme, bölünme ve tasfiyeleri. |
Hafta |
Konu |
Ön Hazırlık |
1) |
• Bankacılık hukukunun kapsamını oluşturan düzenlemeler arasında yer alan kanunların tanımlanması ve açıklanması.
• Bankaların kuruluş ve faaliyetlerini doğrudan etkileyen kanunların tanımlanması.
• Bankalarca yapılan işlemlerle ilgili olup bankacılık hukukunun kapsamını oluşturan diğer kanunların tanımlanması.
• Türkiye’de ekonomide ve bankacılık sektöründe ortaya çıkan gelişmelere bağlı olarak çıkarılan bankacılık kanunlarının açıklanması.
• Bankacılık sektörünü düzenleyen önemli kanunlardan T.C. Merkez Bankası Kanunu’nun işlevlerinin açıklanması.
• Bankaların faaliyetlerini doğrudan ilgilendiren düzenlemelerden Sermaye Piyasası Kanunu’nun işlevlerinin açıklanması.
• Bankaların kuruluş ve faaliyetlerini ilgilendiren kanunların incelenmesi.
• Bankaların yapmakta oldukları işlemler sonucu ortaya çıkan hukuksal durumu ilgilendiren diğer kanunların incelenmesi.
• Küresel gelişmelerin Türkiye ekonomisinde yarattığı etkilerin tarihsel gelişimi içinde bankacılık kanununa yansımalarının incelenmesi.
• Finansal piyasaların ve ekonominin düzenlenmesinde çok önemli bir görev üstlenen T.C. Merkez Bankası’na ait kanunun değerlendirilmesi.
• Finansal piyasalarda yapılan işlemleri düzenleyen Sermaye Piyasası Kanunu’nun değerlendirilmesi.
|
YOK |
2) |
• Bankacılık hukukunun kapsamını oluşturan düzenlemeler arasında yer alan kararname, yönetmelik ve tebliğlerin açıklanması.
• Bankacılık hukukunu oluşturan düzenlemelerden Bakanlar Kurulu kararnamelerinin incelenmesi.
• Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanuna istinaden çıkartılan 32 sayılı kararın incelenmesi.
• Bankacılık hukukunu oluşturan düzenlemelerden yönetmelik ve tebliğlerin incelenmesi.
• Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmelik’in incelenmesi.
• Mevduat ve Katılım Fonlarının Vadeleri ve Türleri Hakkında Tebliğ’in incelenmesi.
• Bankaların faaliyet ve işlemlerini düzenleyen kanun hükmünde kararnamelerin açıklanması.
• 32 sayılı kararın içeriğinin değerlendirilmesi.
• Bankaların kuruluş ve faaliyetlerini düzenleyen yönetmelik ve tebliğlerin açıklanması.
• Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmeliğin içeriğinin değerlendirilmesi.
• Mevduat ve Katılım Fonlarının Vadeleri ve Türleri Hakkında Tebliğ’in içeriğinin değerlendirilmesi.
|
Konunun okunması ve derste tartışabilmek için hazırlıklı olunması. |
3) |
• Bankacılık sektörünün örgütsel yapısına ilişkin düzenlemeler kapsamında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ile Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun incelenmesi.
• Türkiye’de yaşanan ekonomik ve finansal krizler sonucu bankacılık sektörüne yönelik yapılan düzenlemelerin incelenmesi.
• Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun kurulmasının incelenmesi.
• Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun yetkilerinin ve faaliyetlerinin incelenmesi.
• Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu ile ilgili değişikliklerin incelenmesi.
• Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun yetkilerinin ve faaliyetlerinin incelenmesi.
• Ekonomik ve finansal krizler sonucu bankacılık sektörüne getirilen değişikliklerin açıklanması.
• Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun kuruluşunun değerlendirilmesi.
• BDDK’nın faaliyet ve yetkileri ile Kurumu yöneten ve yönlendiren organların açıklanması.
• Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun gelişiminin değerlendirilmesi.
• TMSF’nin faaliyet ve yetkileri ile Fonu yöneten ve yönlendiren organların açıklanması.
|
Konunun okunması ve derste tartışabilmek için hazırlıklı olunması. |
4) |
• Bankacılık sektörünün örgütsel yapısına ilişkin düzenlemeler kapsamında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ile Kuruluş Birliklerinin incelenmesi.
• Devletin para ve kredi politikası ile piyasalar arasındaki ilişkinin incelenmesi.
• T.C. Merkez Bankası’nın kuruluşunun incelenmesi.
• T.C. Merkez Bankası’nın faaliyet ve yetkilerinin incelenmesi.
• Bankacılık sektöründe Kuruluş Birliklerinin ortaya çıkışının incelenmesi.
• Kuruluş Birliklerinin faaliyet ve yetkilerinin incelenmesi.
• Fiyat istikrarı, ekonomik istikrar ve piyasalar arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi.
• T.C. Merkez Bankasının kuruluşunun değerlendirilmesi.
• Fiyat istikrarı ve ekonomik istikrar kapsamında T.C. Merkez Bankası’nın faaliyet ve yetkilerinin açıklanması.
• Kuruluş Birliklerinin ortaya çıkışının değerlendirilmesi.
• Kuruluş Birliklerinin faaliyet ve yetkileri kapsamında görevlendirilen organların açıklanması.
|
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve 2.2. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu konularının okunması ve derste tartışabilmek için hazırlıklı olunması. |
5) |
• Bankaların kuruluşuna ilişkin düzenlemelerin incelenmesi.
• Bankaların kuruluş iznine yönelik düzenlemelerin incelenmesi.
• Bankaların kuruluş şartlarına ilişkin düzenlemelerin incelenmesi.
• Bankaların kuruluş şartları ile Türk Ticaret Kanunun ilgisinin incelenmesi.
• Banka kurucularında bulunması gerekli şartlara ilişkin düzenlemelerin incelenmesi.
• Merkezi yurt dışında bulunan bankaların Türkiye’de şube açmalarına ilişkin düzenlemelerin incelenmesi.
• Bankaların kuruluş izni konusunun değerlendirilmesi.
• Düzenlemelerde yer alan kuruluş şartlarının değişik yönleriyle değerlendirilmesi.
• Türk Ticaret Kanununda şirketler ile ilgili düzenlemelerin bankaların kuruluş şartları kapsamında açıklanması.
• Finansal krizlerin banka kurucularında bulunması gerekli şartlara ilişkin düzenlemelere etkilerinin değerlendirilmesi.
• Merkezi yurt dışında bulunan bankaların Türkiye’de şube açma koşullarının değerlendirilmesi.
|
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi ve 2.4. Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye Katılım Bankaları Birliği konularının okunması ve derste tartışabilmek için hazırlıklı olunması. |
6) |
• Bankaların yönetimi kapsamındaki düzenlemeler çerçevesinde kurumsal yönetim ilkeleri, genel kurul ve yönetim kurulunun açıklanması.
• Kurumsal yönetimin tanımlanması.
• Kurumsal yönetim ilkelerinin açıklanması.
• Banka genel kurullarının oluşumuna ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Banka yönetim kurulunun oluşumuna ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Banka üst düzey yöneticiliği özelliklerine ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Bankacılık hukuku çerçevesinde etik ilke ve kurallarının bankacılık sektörü açısından taşıdığı önem.
• Kurumsal yönetim anlayışı çerçevesinde etik ilke ve kurallarının işleyiş ve düzenlemeler açısından taşıdığı önem .
•
• Bankalar için kurumsal yönetimin öneminin açıklanması.
• Bankaların Kurumsal Yönetim İlkelerine İlişkin Yönetmeliğin incelenmesi..
• Bankaların örgütsel yapısının Türk Ticaret Kanunu ve Bankacılık Kanunu kapsamında açıklanması.
• Bankaların yönetim kurulu üyelerinin özelliklerinin incelenmesi.
• Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcılarının özelliklerinin incelenmesi.
• Bankacılık hukuku çerçevesinde etik ilke ve kurallarının bankacılık sektörü açısından taşıdığı önem.
• Kurumsal yönetim anlayışı çerçevesinde etik ilke ve kurallarının işleyiş ve düzenlemeler açısından taşıdığı önem .
•
|
Bankalarin kuruluşu konusunun okunması ve derste tartışabilmek için hazırlıklı olunması. |
7) |
• Bankaların yönetimi kapsamındaki düzenlemeler çerçevesinde denetim komitesi ve şube yapılanmasının açıklanması.
• Bankalarda denetim komitesinin oluşumuna ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Denetim komitesinin görev ve yetkilerinin açıklanması.
• Denetim komitesinin sorumluluk durumunun açıklanması.
• Bankaların şube yapılanmasına ilişkin Bankacılık Kanunu’ndaki düzenlemelerin incelenmesi.
• Banka şubesinin tanımlanması ve şube açmaya ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Bankacılık Kanunu’na göre denetim komitesinin oluşumunun açıklanması.
• Bankacılık Kanunu kapsamında denetim komitesinin görev ve yetkilerinin incelenmesi.
• Denetim komitesinin Bankacılık Kanunu’na göre sorumluluk durumunun incelenmesi.
• Şube yapılanması kapsamında şubenin niteliğinin açıklanması.
• Bankacılık Kanunu’na göre banka şubesinin tanımlanması ve şube açma izni vermeye yetkili kurumun açıklanması.
|
Bankaların Yönetimi konusunun okunması ve derste tartışabilmek için hazırlıklı olunması. |
8) |
• Ara sınav kapsamındaki konular;
• Bankacılık hukukunun kapsami.
• Kanunlar, kararnameler, yönetmelikler ve tebliğler.
• Bankacılık sektörünün örgütsel yapısına ilişkin düzenlemeler.
• Bankaların kuruluşuna ilişkin düzenlemeler.
• Bankalarda kurumsal yönetime ilişkin düzenlemeler.
• Bankaların yönetim organları ve şube yapılanmasına ilişkin düzenlemeler.
• Bankalar ve bankaların faaliyet ve işlemleri ile ilgili düzenlemeler.
• Bankalar ve faaliyetleri ile doğrudan ilgili kanunlar, bankaların işlemleri ile ilgili diğer kanunlar.
• Kanun hükmünde kararnameler, kanunları ve uygulamayı detaylandıran yönetmelik ve tebliğler.
• BDDK, TMSF, TCMB ve Kuruluş Birlikleri.
• Kurumsal yönetim ilkeleri.
• Bankalarda genel kurul, yönetim kurulu, denetim komitesi ve üst düzey yöneticilerin özelliklerini ve şube yapılanmasını düzenleyen kanunlar.
|
Bankaların Yönetimi konusunun okunması ve derste tartışabilmek için hazırlıklı olunması. |
9) |
• Bankaların çalışma düzenine ilişkin mevzuat kapsamında finansal raporlama sisteminin açıklanması.
• Bankaların finansal raporlama sistemine yönelik Bankacılık Kanunu’nda yer alan düzenlemelerin açıklanması.
• Bankaların muhasebe ve raporlama sistemlerine yönelik düzenleme yapmaya yetkili kurumların açıklanması.
• Finansal raporlama sitemine yönelik Türk Ticaret Kanunu’nda yer alan düzenlemelerin açıklanması.
• Bankaların faaliyetlerinin muhasebeleştirme esaslarının açıklanması.
• Belgelerin saklanmasına ilişkin düzenlemenin açıklanması.
• Finansal raporlama sisteminin tanımlanması.
• Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ve BDDK tarafından çıkarılan yönetmelik ve tebliğlerin açıklanması.
• Türk Ticaret Kanunu’na göre muhasebe standartlarına yönelik sınırlı düzenleme yapmaya yetkili kurumların açıklanması.
• Muhasebeleştirmeye ilişkin yönetmelik ve tebliğlerin incelenmesi.
• Belgelerin saklanmasına yönelik usul ve esasların açıklanması.
|
Ara sınav kapsamındaki konuların çalışılması. |
10) |
• Bankaların çalışma düzenine ilişkin mevzuat kapsamında, bankaların özkaynakları ve standart oranları ile kararların kayıt altına alınması konusunun açıklanması.
• Bankaların özkaynaklarına ve standart oranlara ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Bankaların özkaynaklar ve standart oranlara ilişkin sorumluluklarının açıklanması.
• Asgari sermaye yeterliliğinin tanımlanması.
• Standart oranları ve asgari sermaye yeterliliğini değiştirme yetkisinin açıklanması.
• Kararların kayıt altına alınmasına ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Bankacılık Kanunu’na göre özkaynakların ve standart oranların tanımlanması..
• Bankacılık Kanunu’na göre özkaynaklar ve standart oranlara ilişkin sorumlulukların tanımlanması.
• Bankacılık Kanunu’na göre bankaların asgari sermaye yeterliliği oranının açıklanması.
• Bankacılık Kanunu’na göre standart oranların ve asgari sermaye yeterliliğinin değiştirilmesi yetkisinin tanımlanması.
• Bankaların yönetim kurulları, denetim komiteleri, kredi komiteleri ve müdürler kurulu kararlarının kayıt altına alınması usullerinin açıklanması.
|
Bankaların Çalışma Düzenine İlişkin Bankacilik Kanununda Yer
Alan Düzenlemeler konusunun okunması ve derste tartışabilmek için hazırlıklı olunması.
|
11) |
• Bankaların çalışma düzenine ilişkin mevzuat kapsamında, müşterilerin kimliklerinin tespit edilmesi zorunluluğu, müşteri hakları ve sırların saklanması konularının açıklanması.
• Müşterilerin kimliklerinin tespit edilmesi zorunluluğuna ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Bankaların kimliklerini belgelemeyen müşterilerileri için hizmet vermeleri konusuna yönelik düzenleme yapma yetkisinin tanımlanması.
• Müşteri haklarına ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Sırların saklanmasına yönelik düzenlemelerin açıklanması.
• Bankalar açısından sırların tanımlanması.
• Bankacılık Kanunu’na göre müşterilerin kimliklerinin tespit edilmesi zorunluluğunun açıklanması.
• Suç gelirlerinin önlenmesine ilişkin düzenleme yapma yetkisine sahip kurumun açıklanması.
• Kimliklerini belgelemeyen müşterileri için hizmet verme konusunda düzenleme yapma yetkisine sahip kurumun açıklanması.
• Bankacılık Kanunu’na göre müşteri haklarına ilişkin düzenlemelerin incelenmesi.
• Bankacılık Kanunu’na göre sır çeşitleri ve tanımlanması.
|
|
12) |
• Bankaların faaliyete geçmesi, faaliyet konuları ve mevduat ve katılım fonu konularına ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Bankaların faaliyete geçmesinin önemi ve bu konuya ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Bankaların faaliyet konularına ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Mevduat ve türlerinin tanımlanması ve bu konuya ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Katılım fonu ve türlerinin tanımlanması ve bu konuya ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Mevduat ve katılım fonunun sigortalanması ve zaman aşımı konusuna ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Bankaların faaliyete geçmesine yönelik koşullara ilişkin düzenlemelerin incelenmesi.
• Bankaların türlerine göre, faaliyet konularına ilişkin düzenlemelerin incelenmesi.
• Mevduat ve türlerine ilişkin Bankacılık Kanunu’nun ve TCMB düzenlemelerinin incelenmesi.
• Katılım fonu ve türlerine ilişkin Bankacılık Kanunu’nun ve TCMB düzenlemelerinin incelenmesi.
• Mevduat ve katılım fonunun sigortalanmasında TMSF’nin yetkileri ve zaman aşımı konusunun incelenmesi.
|
Bankaların Çalışma Düzenine İlişkin Bankacilik Kanununda Yer
Alan Düzenlemeler konusunun okunması ve derste tartışabilmek için hazırlıklı olunması.
|
13) |
• Bankaların faaliyet konuları kapsamında kredi ile ilgili düzenlemelerin açıklanması.
• Kredi sayılan işlemlere ilişkin düzenlemenin açıklanması.
• Kredi riskine yönelik “risk grubu” ve “bankanın dahil olduğu risk grubu”na ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Kredi sınırlarına ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Kredi sınırlamalarına tabi olmayan işlemlere ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Kredi açma yetkisine ve krediler için ayrılacak karşılıklar ve teminatlara ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Bankacılık Kanunu’na göre kredi sayılan işlemlerin açıklanması.
• Bankacılık Kanunu’na göre “risk grubu” ve bankanın dahil olduğu risk grubu” kavramlarının kredi riski bakımından incelenmesi.
• Bankacılık Kanunu’na göre kredi sınırlarının tanımlanması.
• Bankacılık Kanunu’na göre kredi sınırlamalarına tabi olmayan işlemlerin tanımlanması.
• Kredi açma yetkisi, kredilerle ilgili karşılıklar ve teminatların ilgili kanun, yönetmelik ve tebliğ kapsamında incelenmesi.
|
Bankaların faaliyete geçmesi ve
Bankaların faaliyet konularına ilişkin ilgili bölümlerin okunması ve derste tartışabilmek için hazırlıklı olunması.
|
14) |
• Bankaların faaliyetlerine ilişkin sınırlamalar ve bankalarin denetimi konularının ilgili düzenlemeler kapsamında açıklanması.
• Bankaların faaliyetlerine yönelik sınırlamalara ilişkin düzenlemelerin açıklanması..
• Bankaların denetimine yönelik iç kontrol sistemine ilişkin düzenlemelerin açıklanması..
• Bankaların denetimine yönelik risk yönetimi sitemine ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Bankaların denetimine yönelik iç denetim sistemine ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Dış denetime ilişkin düzenlemelerin açıklanması.
• Bankacılık Kanunu’na göre bankaların faaliyetlerine ilişkin sınırlamaların açıklanması.
• Bankalarda iç kontrol sisteminin kurulması ve işleyişinin ilgili mevzuat kapsamında açıklanması.
• Bankalarda risk yönetimi sistemi kurulması ve işleyişinin ilgili mevzuat kapsamında açıklanması.
• Bankalarda iç denetim sistemi kurulması ve işleyişinin ilgili mevzuat kapsamında açıklanması.
• Bankalara yönelik dış denetim faaliyetinin ilgili mevzuat kapsamında açıklanması.
|
Bankaların faaliyet konularına ilişkin ilgili bölümlerin okunması ve derste tartışabilmek için hazırlıklı olunması. |
15) |
• Final sınavı ile öğrencilerin değerlendirilmesi.
• Final Sınavı
|
Bankaların Faaliyetlerine İlişkin Sınırlamalar ve
Bankalarin Denetimi konularının okunması ve derste tartışabilmek için hazırlıklı olunması.
|
|
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi |
Katkı Payı |
1) |
Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili mühendislik konularında yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri mühendislik problemlerini modelleme ve çözme için uygulayabilme becerisi. |
|
2) |
Karmaşık mühendislik problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi. |
|
3) |
Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi. (Gerçekçi kısıtlar ve koşullar tasarımın niteliğine göre, ekonomi, çevre sorunları, sürdürülebilirlik, üretilebilirlik, etik, sağlık, güvenlik, sosyal ve politik sorunlar gibi ögeleri içerirler.) |
|
4) |
Mühendislik uygulamaları için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi. |
|
5) |
Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi. |
|
6) |
Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi. |
|
7) |
Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; en az bir yabancı dil bilgisi; etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme, etkin sunum yapabilme, açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi. |
|
8) |
Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi. |
|
9) |
Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk bilinci; mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi. |
|
10) |
Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık; sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi. |
|
11) |
Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık. |
|