Hafta |
Konu |
Ön Hazırlık |
1) |
• İzlenceyi tanır
• İzlencenin içeriğini tartışır
• Notlama sistemi ve değerlendirme metotlarını açıklar
• Dersin akışını tartışır
• Siyaseti güç ilişkileri olarak tartışır
• Toplumsal cinsiyetin teorik ve sosyokültürel kavramlarını tartışır |
John W. Scott, Toplumsal Cinsiyet: Faydalı bir Tarihsel Analiz Kategorisi, Çev.: Aykut Tunç Kılıç, Agora Kitaplığı, 2007.
Aksu Bora, Kadınların Sınıfı, İstanbul: İletişim Yayınları, 2008, s. 37-41.
Simone de Beauvoir, “Giriş,” Kadın: “İkinci Cins” –I. Genç Kızlık Çağı, 7. basım, Çev.: Bertan Onaran, İstanbul: Payel Yayınevi, 1993 (İlk basım: 1970), s. 13-32.
Deniz Kandiyoti, “İslam ve Ataerkillik: Karşılaştırmalı bir Perspektif,” Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler, 2. basım, İstanbul: Metis, 2007, s.119-145. Okunması
|
2) |
Toplumsal Cinsiyet, Tanım |
Yok |
3) |
• Patriyarka teorilerini tartışır
• Patriyarkal toplumların özelliklerini tanır
• Feminist teorilerin patriyarkayı nasıl tanımladığını tartışır
• Toplumsal cinsiyetin biyoloijk mi yoksa sosyal olarak mı belirlendiğini tartışır
• Cins ve cinsiyet arasındaki farkı inceler |
Serpil Çakır, “Feminizm: Ataerkil İktidarın Eleştirisi,” H. Birden Örs, der., 19.Yüzyıldan 20. Yüzyıla Modern Siyasal İdeolojiler” 3. baskı, İstanbul: İ. Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2009, s. 413-475.
Mary Wollstonecraft, Kadın Haklarının Gerekçelendirilmesi, Çev.: Deniz Hakyemez, İstanbul: Türkiye İş Bankası, 2007, s. 39-41, 53-57, 66-79 okunması
|
4) |
• Toplumsal cinsiyet çalışmalarındaki temel kavramları tartışır
• Feminist teorinin farklı yaklaşımlarını kıyaslar ve karşılaştırır
• Feminist teorinin kronolojisini tanır
• Birinci, ikinci ve üçüncü dalga feminizmler arasındaki farklılıkları tartışır
• Kadın hareketinin zaman çizelgesinde içerisinde siyah feminizmin gelişimini değerlendirir
|
Sırpuhi Düsap, excerpt from her novel Mayda (1883), in Bir Adalet Feryadı: Osmanlı’dan Türkiye’ye Beş Ermeni Feminist Yazar 1862-1933, der. Lerna Ekmekçioğlu, Melissa Bilal; çev. Zülal Kılıç...[ve öte.], İstanbul: Aras Yayıncılık, 2006, pp. 87-114.
Serpil Çakır, Osmanlı Kadın Hareketi, 2nd ed., İstanbul: Metis, 1996, pp. 103-111, 136-157.
Yaprak Zihnioğlu, Kadınsız İnkılâp: Nezihe Muhiddin, Kadınlar Halk Fırkası, Kadın Birliği, İstanbul: Metis, 2003, s. 15-27.
Deniz Kandiyoti, “Kurtulmuş ama Özgürleşmiş mi?: Türkiye Örneği Üzerine Bazı Düşünceler,” Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler, 2. basım, İstanbul: Metis, 2007, s. 71-91, okunması
|
5) |
• Türkiye’de feminist hareketin tarihsel kökenlerini tartışır
• Kemalist, İslamcı ve Kürt kadın hareketlerini kadın hakları ve sorunlarına bakışları bağlamında karşılaştırır
• Farklılık siyasetinin Türkiye’deki feminist hareket üzerindeki etkisini tanımlar
• Türkiye’deki dinsel, etnik ve sınıfsal farklılıkların feminist hareketin gelişimi için alternatifler oluşturduğunu örneklerle açıklar
|
Elif Ekin Akşit, “Geç Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemlerinde Nüfus Kontrolü Yaklaşımları,” Toplum ve Bilim, Sayı: 118, 2010, s. 179-196.
Ayşe Gül Altınay, “Bedenimiz ve Biz: Bekaret ve Cinselliğin Siyaseti,” Aksu Bora, Asena Günal, der., 90’larda Türkiye’de Feminizm, İstanbul: İletişim Yayınları, s. 323-343.
Dicle Koğacıoğlu, “Gelenek Söylemleri ve İktidarın Doğallaşması: Namus Cinayetleri Örneği,” Kültür ve Siyasette Feminist Yaklaşımlar, No.3, June 2007 (on Courseware)
Nükhet Sirman, “Akrabalık, Siyaset ve Sevgi: Sömürge-Sonrası Koşullarda Namus-Türkiye Örneği,” Namus Adına Şiddet: Kuramsal ve Siyasal Yaklaşımlar, der. Shaharzad Mojab, Nahla Abdo, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2006, s. 43-61.
|
6) |
• Cinselliğin geleneksel ve modern toplumlarda nasıl denetlendiğini örnekler ile tartışır
• Cinselliğin farklı kavramsallaştırmalarını tartışır
• Iktidar ilişkileri ile cinsellik üzerine söylem arasındaki ilişkiyi örneklerle açıklar
• Kadınların doğurganlığı ve bedenleri üzerindeki denetimin kaynaklarını tartışır
|
Mine Gencel-Bek, Mutlu Binark, Medya ve Cinsiyetçilik, Ankara Üniversitesi, KASAUM, Ankara, 2000, s. 6-15.
Yener Bayramoğlu, “Mars-Venüs / Kadın-Erkek: Reklamlarda Heteroseksizm ve Eşcinsellik, ”Cenk Özbay, Ayşecan Terzioğlu, Yeşim Yasin, der, Neoliberalizm ve Mahremiyet: Türkiye’de Beden, Sağlık ve Cinsellik, İstanbul: Metis Yay., 2011, s. 209-226
Ayşe Saktanber, “Türkiye’de Medyada Kadın: Serbest-Müsait Kadın veya İyi Eş, Fedakar Anne,” in Şirin Tekeli, ed., 1980’ler Türkiyesi’nde Kadın Bakış Açısından Kadınlar, 4th ed., İstanbul: İletişim, 2010, pp. 187-206.
Tuba Kancı, “Cumhuriyetin İlk Yıllarından Bugünlere Ders Kitaplarında Kadınlık ve Erkeklik Kurguları,” Nil Mutluer, der., Cinsiyet Halleri Türkiye'de Toplumsal Cinsiyetin Kesişim Sınırları, İstanbul: Varlık Yayınları, 2008, s. 88-102 okunması
|
7) |
• Medyadaki cinsel nesneleştirmenin kadınları nasıl etkilediğini örneklerle açıklar
• Nesneleştirme konusunda feminist bakış açısını tartışır
• Kadınların cinsel nesneleştirmeye karşı direnme stratejelerini tanımlar
• Kitlesel medya vasıtasıyla aktarılan feminenlik ve maskülenlik imgelerini değerlendirir
• Kadınların kitlesel medyadaki tasvirlerinin toplumsal cinsiyet kalıplarını nasıl ürettiğini ve yeniden ürettiğini açıklar
|
Cynthia Enloe, “Milliyetçilik ve Erkeklik,” Muzlar, Plajlar ve Askeri Üsler: Feminist Bakış Açısından Uluslararası Siyaset, İstanbul: Çitlembik, 2003, s. 76-102.
Partha Chatterjee, “Kadın Sorununa Milliyetçi Çözüm,” Ayşe Gül Altınay, der., Vatan, Millet, Kadınlar, İstanbul: İletişim, 2000.
Sylvia Walby, “Kadın ve Ulus,” Ayşe Gül Altınay, der., Vatan, Millet, Kadınlar, İstanbul: İletişim, 2000, s. 29-57.
Nira Yuval-Davis, “Milletin Biyolojik Yeniden Üretimi ve Kadınlar,” Cinsiyet ve Millet, İstanbul: İletişim, 2003, s. 61-82.
Afsaneh Najmabadi, “Sevgili ve Ana Olarak Erotik Vatan: Sevmek, Sahiplenmek, Korumak,” Ayşe Gül Altınay, der., Vatan, Millet, Kadınlar, İstanbul: İletişim, 2000, s. 118-154.
|
8) |
• Vize sınavı
• Toplumsal cinsiyetin sosyokültürel ve teorik kavramlarını tartışır
• Feminist teorilerin patriyarkayı nasıl tanımladığını tartışır
• Feminist teorinin farklı yaklaşımlarını kıyaslar ve karşılaştırır
• Türkiye’deki feminist hareketin tarihsel temellerini tartışır
• Cinselliğin farklı kavramsallaştırmalarını tartışır
• Kitlesel medyada kullanılan kadın imgesinin toplumsal cinsiyet kalıplarını nasıl yeniden ürettiğini açıklar
|
Yok |
9) |
• Modern ulus devletin geleneksel toplumsal cinsiyet rollerinin korunmasıyla olan ilişkisini açıklar
• Milliyetçilik üzerine olan feminist yaklaşımları tartışır
• Vatandaşlık üzerine olan feminist yaklaşımları tartışır
• Ulus inşasında cinselliğin merkezi rolünü açıklar
• Baskıcı patriyarkal ulus devlet üzerine olan feminist eleştirileri tanır |
Edward W. Said, “Giriş,” Şarkiyatçılık: Batı’nın Şark Anlayışları, İstanbul: Metis, s. 11-37.
Jale Parla, “Oryantalizm: Hayali Doğu,” Atlas, sayı 96, Mart 2001.
Nilüfer Göle, Modern Mahrem: Medeniyet ve Örtünme,” 3. basım, İstanbul: Metis, 1992, s. 39-66, 77-89.
Esra Özyürek, “Mecliste Başörtüsü Düğümü,” Vatan, Millet, Kadınlar, der. Ayşe Gül Altınay, İstanbul: İletişim, 2000, s. 29-57.
Nurdan Gürbilek, “Batı'nın Cinsiyeti: Cenk Meydanlarından Yatak Odalarına,” Benden Önce Bir Başkası, İstanbul: Metis Yayınları, s. 167-195.
Cihan Aktaş, “Cemaatten Kamusal Alana İslâmcı Kadınlar,” Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, cilt 6, İslamcılık, İstanbul: İletişim, 2004, s. 826-36 okunması
|
10) |
• İslami feminist hareketi örneklerle tartışır
• İslami feminizmin yükselişinde rol oynayan sosyopolitik ve kültürel faktörleri Müslüman toplumlardan örneklerle değerlendirir
• Müslüman kadınlar tarafından yapılan feminizm kavramsallaştırmalarını ve eleştirilerini tanır
• Türkiye’deki İslami feminist hareketin yükseliş sürecini Ortadoğu’dakilerle karşılaştırır
|
KA-DER, “Temsilde Kadın-Erkek Eşitliği Karnesi,” http://cms2.ka-der.org.tr/images/file/KADER-8MARTKARNE.pdf
Ayşe Güneş-Ayata ve Özlem Gölgelioğlu, “Fırsat Eşitliği mi Sonuçta Eşitlik mi? 2000’li Yıllarda Kadın Kotası Tartışmaları,” Hülya Durudoğan ve diğerleri, der., Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları, İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları, 2010, s. 137-58 okunması |
11) |
• Kadınlar ve erkekler arasındaki güncel siyasal katılım paternlerini tanımlar
• Kadınların siyasal katılımının önündeki sosyal, kültürel ve ekonomik engelleri tartışır
• Oy verme anlamında, aktivizm ve gönüllü derneklere üye olma konularında cinsiyet ayrımı olup olmadığını değerlendirir
• Siyasal katılım seviyelerindeki cinsiyet farklılıklarını farklı ülkelerden örneklerle kıyaslar ve karşılaştırır
• Cinsler arası daha dengeli bir siyasal katılımı sağlamak için alınabilecek önlemleri tartışır
|
Ayça Kurtoğlu ve Töre Fougner, “Küresel Sermayeye Karşı Küresel Kadın Dayanışması: Novamed Grevi ve Ötesi,” Hülya Durudoğan ve diğerleri, der., Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları, İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları, 2010 s. 315-36..
Yıldız Ecevit, “Kentsel Üretim Sürecinde Kadın Emeğinin Konumu ve Değişen Biçimleri,” in Şirin Tekeli, ed., 1980’ler Türkiyesi’nde Kadın Bakış Açısından Kadınlar, 4th ed., İstanbul: İletişim, 2010, pp. 105-114.
Simten Coşar ve Metin Yeğenoğlu, “AKP ve Toplumsal Cinsiyet Meselesi: Neoliberalizm ve Patriyarka Arasında Mekik Dokumak,” İktidarın Şiddeti AKP'li Yıllar, Neoliberalizm ve İslamcı Politikalar, der. Simten Coşar ve Gamze Yücesan-Özdemir, İstanbul: Metis, 2014.
|
12) |
• Uluslararası politik ekonomi alanındaki temel boyutlarını tartışır
• Siyasal ve ekonomik süreçlerin üretimi ve toplumsal cinsiyet arasındaki ilişkiyi tanır
• Kadınların üretim ağlarında çalışmasının uluslararası politik ekonominin dinamiklerini etkilemesini tartışır
• Çalışma alanındaki cinsel ayrımcılığı örnekler üzerinden tartışır
• Politik ekonomiye post-kolonyal feminist müdahaleleri değerlendirir
|
Feride Acar, “Türkiye’de Kadınların İnsan Hakları: Uluslararası Standartlar, Hukuk ve Sivil Toplum,” in Gökçiçek Ayata et al., ed., Kadın Hakları, Uluslararası Hukuk ve Uygulama, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2010, s. 13-22.
Fatma Benli, “Kadın ve Hukuk: Kadın Haklarının Yargıtay Kararlarına Yansıması,” Nil Mutluer, der., Cinsiyet Halleri Türkiye'de Toplumsal Cinsiyetin Kesişim Sınırları, İstanbul: Varlık Yayınları, 2008, s. 122-24 okunması
|
13) |
• Kadın hakları ve aktivizmini tarihsel, siyasal ve sosyal bağlamlarda tartışır
• Insan haklarına geleneksel ve feminist yaklaşımları kıyaslar ve karşılaştırır
• Birleşmiş Milletler Pekin Deklarasyonu ve Eylem Planı’na atıfta bulunarak BM’nin kadın hakları konusunda aldığı pozisyonu tartışır
• Kadınların insan hakları ihlallerini durdurmanın yollarını örneklerle açıklar
|
Deniz Kandiyoti, “Cariyeler, Fettan Kadınlar ve Yoldaşlar: Türk Romanında Kadın İmgeleri,” Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar: kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler, 2. basım, İstanbul: Metis, 2007, s.147-161. |
14) |
• Popüler kültürde cinsiyetleştirilmiş örüntüleri tartışır
• Popüler kültürdeki cinsiyetleştirilmiş kadın ve erkek imgelerinin inşasının tüketim örüntülerini nasıl etkilediğini tanımlar
• Kadınların kitlesel medyadaki imgeleri ile toplumsal cinsiyet kalıpları arasındaki ilişkiyi örneklerle açıklar
• Popüler kültürün feminist eleştirilerini tartışır |
Yok |
15) |
• Final ödevi
• Ulus inşasında cinselliğin merkeziliğini tartışır
• İslami feminizmin yükselişinin tarihsel, toplumsal ve ekonomik temellerini tanımlar
• Final paper
• Kadınlar ve erkekler arasındaki güncel siyasal katılım paternlerini tanımlar
• Politik ve ekonomik süreçlerin üretimi ve toplumsal cinsiyet arasındaki ilişkiyi açıklar
• Kadın haklarının tarihsel, siyasal ve toplumsal bağlamını tartışır
|
Yok |
|
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi |
Katkı Payı |
1) |
Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili mühendislik konularında yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri mühendislik problemlerini modelleme ve çözme için uygulayabilme becerisi. |
|
2) |
Karmaşık mühendislik problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi. |
|
3) |
Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi. (Gerçekçi kısıtlar ve koşullar tasarımın niteliğine göre, ekonomi, çevre sorunları, sürdürülebilirlik, üretilebilirlik, etik, sağlık, güvenlik, sosyal ve politik sorunlar gibi ögeleri içerirler.) |
|
4) |
Mühendislik uygulamaları için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi. |
|
5) |
Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi. |
|
6) |
Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi. |
|
7) |
Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; en az bir yabancı dil bilgisi; etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme, etkin sunum yapabilme, açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi. |
|
8) |
Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi. |
|
9) |
Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk bilinci; mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi. |
|
10) |
Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık; sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi. |
|
11) |
Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık. |
|
12) |
otomotiv mühendisliği uygulamalarına yönelik türevsel denklemleri de içerecek biçimde, ileri matematik bilgisi; istatistik ve lineer cebir konularına aşinalık; kimya, matematiğe dayalı fizik, dinamik, yapısal mekanik, malzemelerin yapıları ve özellikleri, akışkanlar mekaniği, ısı transferi, üretim süreçleri, elektronik ve kontrol, taşıt elemanları tasarımı, taşıt dinamiği, taşıt tahrik ve güç sistemleri, otomotiv alanındaki teknik mevzuat ve taşıt doğrulama testleri konularında bilgi; bu bilgilerin çok disiplinli otomotiv problemlerinin çözümüne yönelik olarak birleştirilmesi ve uygulanması becerisi; kuramsal, deneysel ve benzetim yöntemleri ile bilgisayar destekli tasarım tekniklerinin otomotiv mühendisliği alanında kullanımı becerisi; taşıt tasarımı ve imalatı alanlarında çalışabilme becerisi. |
|