| Beslenme ve Diyetetik | |||||
| Lisans | TYYÇ: 6. Düzey | QF-EHEA: 1. Düzey | EQF-LLL: 6. Düzey | ||
| Ders Kodu: | BES221 | ||||||||
| Ders İsmi: | Beslenme Biyokimyası I | ||||||||
| Ders Yarıyılı: | Güz | ||||||||
| Ders Kredileri: |
|
||||||||
| Öğretim Dili: | TR-EN | ||||||||
| Ders Koşulu: | |||||||||
| Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: | Hayır | ||||||||
| Dersin Türü: | Zorunlu Ders | ||||||||
| Dersin Seviyesi: |
|
||||||||
| Dersin Veriliş Şekli: | Yüz yüze | ||||||||
| Dersin Koordinatörü: | Doç. Dr. BERRAK DUMLUPINAR | ||||||||
| Dersi Veren(ler): |
|
||||||||
| Dersin Yardımcıları: |
| Dersin Amacı: | Beslenme ve Diyetetik alanında öğrenim gören öğrencilere biyolojik sistemlerin işleyişinin altında yatan kimyayı öğrenmeye yönelik hem teorik hem de uygulamalı akademik deneyimler sağlayarak organizmalardaki moleküler ve biyolojik reaksiyon ve fonksiyonlarının anlaşılması ve yorumlanması için gerekli temel biyolojik kavramlar, ilkeler ve becerilerin kazandırılması hedeflenmektedir. |
| Dersin İçeriği: | 1. Hafta: Beslenme Biyokimyasına Giriş - Biyokimya nedir? - Beslenme ile biyokimya ilişkisi - Makro ve mikro besin ögelerinin biyokimyasal rolü 2. Hafta: Hücre Yapısı ve Organellerin Biyokimyasal Fonksiyonları - Hücre zarı, sitoplazma, organeller - Mitokondri ve enerji üretimi - Besin ögelerinin hücre içi taşınımı 3. Hafta: Metabolik Yolların Temelleri - Katabolizma ve anabolizma - Enzimler, koenzimler, vitaminlerin rolü - Metabolizmanın düzenlenmesi 4. Hafta: Karbonhidratlar – Yapı ve Fonksiyon - Karbonhidrat çeşitleri - Vücuttaki işlevleri (enerji kaynağı, yapıtaşı, vb.) - Glikozun merkezi rolü 5. Hafta: Karbonhidratların Sindirimi ve Emilimi - Ağız, mide ve ince bağırsakta sindirim - Emilim süreçleri ve taşıyıcı sistemler - Glisemik indeks ve glisemik yük 6. Hafta: Karbonhidrat Metabolizması I – Glikoliz, Glikogenez, Glikojenoliz - Glikoliz ve enerji üretimi - Glikojen sentezi ve yıkımı - Karbonhidrat depoları ve enerji dengesi 7. Hafta: Karbonhidrat Metabolizması II – Glukoneogenez ve Pentoz Fosfat Yolu - Glukoneogenez: Açlıkta glikoz üretimi - Pentoz fosfat yolu: NADPH ve riboz üretimi - Diyet karbonhidratlarının bu yollara etkisi 8. Hafta: VİZE SINAVI 9. Hafta: Biyoenerjetik ve Oksidatif Metabolizma - ATP üretimi ve enerji transferi - Elektron taşıma zinciri - Oksidatif fosforilasyon ve oksijenin rolü 10. Hafta: Lipitler – Yapı ve Fonksiyon - Yağ asitleri, trigliseritler, fosfolipitler - Lipitlerin vücut için önemi - Esansiyel yağ asitleri ve fonksiyonları 11. Hafta: Lipitlerin Sindirimi ve Emilimi - Safra tuzları ve lipazlar - Şilomikronlar ve lipoprotein taşınması - Emilimi etkileyen faktörler 12. Hafta: Lipit Metabolizması I – Beta Oksidasyon ve Enerji Üretimi - Yağ asitlerinin yıkımı - ATP üretimi - Açlıkta yağ kullanım mekanizmaları 13. Hafta: Lipit Metabolizması II – Ketogenez ve Lipogenez - Ketojenik diyetler ve keton cisimleri - Yağ sentezi ve depolanması - Lipid metabolizmasında bozukluklar 14. Hafta: Lipit Metabolizması III – Kolesterol Metabolizması ve Klinik Önemi - Kolesterol sentezi, taşınması, yıkımı - HDL, LDL ve kardiyovasküler hastalık ilişkisi - Beslenmeyle kolesterol düzenlemesi |
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
| 1) | Beslenme Biyokimyasına Giriş | |
| 2) | Hücre Yapısı ve Organellerin Biyokimyasal Fonksiyonları | |
| 3) | Metabolik Yolların Temelleri | |
| 4) | Karbonhidratlar – Yapı ve Fonksiyon | |
| 5) | Karbonhidratların Sindirimi ve Emilimi | |
| 6) | Karbonhidrat Metabolizması I – Glikoliz, Glikogenez, Glikojenoliz | |
| 7) | Karbonhidrat Metabolizması II – Glukoneogenez ve Pentoz Fosfat Yolu | |
| 8) | Ara sınav | |
| 9) | Lipitler: Yapı ve fonksiyon | |
| 10) | Lipitler: Sindirim ve emilim | |
| 10) | Lipitler: Sindirim ve emilim | |
| 11) | Lipitler: Metabolik yollar | |
| 12) | Suda çözünen vitaminler | |
| 13) | Yağda çözünen vitaminler | |
| 14) | Mineraller |
| Ders Notları / Kitaplar: | 1. Medical Biochemistry. 4th. John Baynes, Marek H. Dominiczak. 2. Biyokimya. Üçüncü Baskı. Editörler: Figen Gürdöl ve Evin Ademoğlu. 2014. Nobel Tıp Kitapevleri. 3. İnsan Biyokimyası. 2007. Taner Onat, Kaya Emerk ve Eser Sözmen. 4. Marks' Basic Medical Biochemistry: A Clinical Approach. Third Edition. Michael Lieberman and Allan D. Mark. 5. Lehninger Principles of Biochemistry. 6th Edition. David L. Nelson and Michael M. Cox. 6. Biochemistry (Lippincott Illustrated Reviews Series)Paperback. 6th Edition. Denise R. Ferrier. 7. Color Atlas of Biochemistry, Second Edition. Jan Koolman and Klaus-Heinrich Roehm. |
| Diğer Kaynaklar: | 1. Medical Biochemistry. 4th. John Baynes, Marek H. Dominiczak. 2. Biyokimya. Üçüncü Baskı. Editörler: Figen Gürdöl ve Evin Ademoğlu. 2014. Nobel Tıp Kitapevleri. 3. İnsan Biyokimyası. 2007. Taner Onat, Kaya Emerk ve Eser Sözmen. 4. Marks' Basic Medical Biochemistry: A Clinical Approach. Third Edition. Michael Lieberman and Allan D. Mark. 5. Lehninger Principles of Biochemistry. 6th Edition. David L. Nelson and Michael M. Cox. 6. Biochemistry (Lippincott Illustrated Reviews Series)Paperback. 6th Edition. Denise R. Ferrier. 7. Color Atlas of Biochemistry, Second Edition. Jan Koolman and Klaus-Heinrich Roehm. |
| Ders Öğrenme Kazanımları | 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Program Kazanımları | ||||||||||
| 1) Alanındaki bilimsel bilgiye ulaşma, güncel literatürü izleme, değerlendirme ve uygulayabilme bilgisine sahiptir. | ||||||||||
| 2) Sağlık alanında edindiği bilgileri kullanarak birey, aile ve topluma yönelik koruyucu sağlık eğitimi yapar. | ||||||||||
| 3) Alanındaki uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | ||||||||||
| 5) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | ||||||||||
| 6) Mezunlar sağlık alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumlara yazılı ve sözlü olarak bilgilerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini aktarır ; ilgili kişi ve kurumların düşüncelerini, istek ve beklentilerini dinler. | ||||||||||
| 7) Profesyonel kimliği ile meslektaşlarına rol model ve topluma örnek olur. | ||||||||||
| 8) Sağlıklı ve/veya hasta bireyin yapısı, fizyolojik fonksiyonları ve davranışları; bireyin sağlığı ile fiziksel ve sosyal çevresi arasındaki ilişkisini anlamaya yetkindir. | ||||||||||
| 9) Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır. | ||||||||||
| 10) Sağlık alanı ile ilgili verileri toplar, yorumlar, uygular ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar ve toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. | ||||||||||
| Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Düşük | 3 Orta | 4 Yüksek | 5 En Yüksek |
| Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
| 1) | Alanındaki bilimsel bilgiye ulaşma, güncel literatürü izleme, değerlendirme ve uygulayabilme bilgisine sahiptir. | 4 |
| 2) | Sağlık alanında edindiği bilgileri kullanarak birey, aile ve topluma yönelik koruyucu sağlık eğitimi yapar. | 4 |
| 3) | Alanındaki uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | 3 |
| 5) | Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | 4 |
| 6) | Mezunlar sağlık alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumlara yazılı ve sözlü olarak bilgilerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini aktarır ; ilgili kişi ve kurumların düşüncelerini, istek ve beklentilerini dinler. | 3 |
| 7) | Profesyonel kimliği ile meslektaşlarına rol model ve topluma örnek olur. | 5 |
| 8) | Sağlıklı ve/veya hasta bireyin yapısı, fizyolojik fonksiyonları ve davranışları; bireyin sağlığı ile fiziksel ve sosyal çevresi arasındaki ilişkisini anlamaya yetkindir. | 5 |
| 9) | Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır. | 5 |
| 10) | Sağlık alanı ile ilgili verileri toplar, yorumlar, uygular ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar ve toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. | 3 |
| Ders |
| Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama) |
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
| Ara Sınavlar | 1 | % 40 |
| Final | 1 | % 60 |
| Toplam | % 100 | |
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 40 | |
| YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 60 | |
| Toplam | % 100 | |
| Aktiviteler | Aktivite Sayısı | Süre (Saat) | İş Yükü |
| Ders Saati | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışması | 4 | 8 | 32 |
| Ara Sınavlar | 1 | 1 | 1 |
| Final | 1 | 1 | 1 |
| Toplam İş Yükü | 62 | ||