Kamu Hukuku Dr | |||||
Doktora | TYYÇ: 8. Düzey | QF-EHEA: 3. Düzey | EQF-LLL: 8. Düzey |
Ders Kodu: | KHDR615 | ||||||||
Ders İsmi: | Birleşmiş Milletler Sisteminde Uluslararası Denetim Mekanizmaları | ||||||||
Ders Yarıyılı: | Güz | ||||||||
Ders Kredileri: |
|
||||||||
Öğretim Dili: | |||||||||
Ders Koşulu: | |||||||||
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: | Hayır | ||||||||
Dersin Türü: | Bölüm Seçmeli | ||||||||
Dersin Seviyesi: |
|
||||||||
Dersin Veriliş Şekli: | |||||||||
Dersin Koordinatörü: | Dr.Öğr.Üyesi PINAR ÇAĞLI | ||||||||
Dersi Veren(ler): |
Dr.Öğr.Üyesi PINAR ÇAĞLI |
||||||||
Dersin Yardımcıları: |
Dersin Amacı: | Bu ders, BM Şartı’na ve sözleşmeye dayalı denetim mekanizmalarından oluşan bu sistemi inceleyerek insan haklarının korunmasına yönelik hukuki ve kurumsal çerçeveyi sunmayı amaçlar. |
Dersin İçeriği: | Bu ders, Birleşmiş Milletler (BM) insan haklarının korunması sistemine ve bu sistemde insan hakları yükümlülüklerinin uygulanmasının ve hayata geçirilmesinin nasıl izlendiğine odaklanmaktadır. 1948 yılında İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin BM Genel Kurulu tarafından kabul edilmesi ve temel insan hakları sözleşmelerinin kaleme alınmasından başlayarak, BM çatısı altında insan haklarını koruma amacına yönelen milletlerarası antlaşmalar ve yumuşak hukuk metinleri ile farklı kurum ve usulleri de içeren karmaşık bir sistem geliştirilmiştir. Bu ders, BM Şartı’na ve sözleşmeye dayalı denetim mekanizmalarından oluşan bu sistemi inceleyerek insan haklarının korunmasına yönelik hukuki ve kurumsal çerçeveyi sunmak amacıyla tasarlanmıştır. Ders kapsamında; koruma mekanizmalarının yapısı, iç işleyişi ve usulleri özellikle vurgulanarak, BM insan hakları sistemlerine ilişkin pratik bir bakış açısı sunulacaktır. Tartışma konuları arasında farklı hak kategorileri, denetim mekanizmalarının içtihatları, hakların kapsamının ve uygulanmasının yorum yoluyla geliştirilmesi ve güncel sorunlar da yer alacaktır |
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
|
Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
1) | BM Sisteminde İnsan Hakları Denetim/Koruma Mekanizmaları: Kökenleri, tarihsel ve kurumsal gelişimi | |
2) | Uluslararası Hukuk ve İnsan Haklarının Korunmasına Yönelik Mekanizmalara Genel Bakış: İnsan haklarının korunmasına yönelik bölgesel ve uluslararası sistemler | |
3) | BM İnsan Hakları Rejiminin Normatif Dayanakları: BM Şartı, BM çatısı altında insan haklarının korunmasına yönelik olarak oluşturulan temel sözleşmeler ve diğer yönlendirici metinler | |
4) | BM Şartı’na Dayalı Denetim Mekanizmaları I: İnsan Hakları Konseyi ve Şikâyet Usulü, Özel Usuller | - UN, human rights info: https://www.ohchr.org/en/hrbodies/hrc/home |
5) | BM Şartı’na Dayalı Denetim Mekanizmaları II: İnsan Haklarının Korunmasına Yönelik Diğer Mekanizmalar: İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, Kadının Statüsü Komisyonu, Mülteciler Yüksek Komiserliği | - UN, human rights info: https://www.ohchr.org/en/hrbodies/hrc/home - https://unfccc.int/topics/gender |
6) | BM Şartı'na dayalı denetim mekanizmalarının rapor ve diğer içtihatlarından örnekler, Türkiye ile ilgili meseleler | - BM ülke sayfası: https://www.ohchr.org/en/countries/turkiye |
7) | Sözleşme Temelli Denetim Mekanizmalar I: BM Sisteminde İnsan Haklarının Korunmasına Yönelik Temel Antlaşmalar ve Usuller: Raporlama Yoluyla Denetim, Soruşturma Yoluyla Denetim | https://www.ohchr.org/en/treaty-bodies |
8) | Sözleşme Temelli Denetim Mekanizmalar II: Raporlama Yoluyla Denetim, ve Soruşturma Yoluyla Denetim mekanizmalarında Türkiye | https://www.ohchr.org/en/countries/turkiye |
9) | Sözleşme Temelli Denetim Mekanizmaları III: Devletlerarası ve Bireysel Başvuru Yoluyla Denetim | https://www.ohchr.org/en/treaty-bodies/complaints-about-human-rights-violations |
10) | Sözleşme Temelli Denetim Mekanizmaları IV: Bireysel Başvuru Yoluyla Denetimde Türkiye'ye karşı başvurular | https://www.ohchr.org/en/treaty-bodies/complaints-about-human-rights-violations |
11) | Sözleşme temelli denetim mekanizmalarıyla ilgili vaka örnekleri, sunum ve tartışmalar | Seçilen karar/raporlar |
12) | BM Sisteminde Karma Denetim Mekanizması I: Evrensel Periyodik Gözden Geçirme | https://www.ohchr.org/en/hr-bodies/upr/upr-home |
13) | BM Sisteminde Karma Denetim Mekanizması II: Evrensel Periyodik Gözden Geçirme Usulü ve Türkiye | https://www.ohchr.org/en/hr-bodies/upr/tr-index |
14) | Final sınavı |
Ders Notları / Kitaplar: | Halil Kalabalık, İnsan Hakları Hukuku, Kavram – Uygulama – Hak ve Ödevler Seçkin yayıncılık, 5. Bası, 2023 Mehmet Semih Gemalmaz, Ulusalüstü İnsan Hakları Hukukunun Genel Teorisine Giriş Cilt:1-2, Legal Kitabevi, 2012 |
Diğer Kaynaklar: | - Bilgi Notu ve PPT sunumlar - Yargısal ve yarı-yargısal denetim organlarının içtihatları |
Ders Öğrenme Kazanımları | 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Program Kazanımları |
Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Düşük | 3 Orta | 4 Yüksek | 5 En Yüksek |
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı |
Anlatım | |
Bireysel çalışma ve ödevi | |
Ders | |
Okuma | |
Ödev | |
Soru cevap/ Tartışma | |
Örnek olay çalışması |
Ödev | |
Sunum | |
Örnek olay sunma |
Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
Ödev | 2 | % 60 |
Final | 1 | % 40 |
Toplam | % 100 | |
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 60 | |
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 40 | |
Toplam | % 100 |