Hukuk
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: HUK272
Ders İsmi: İdare Hukuku
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Kredi AKTS
8 0 8 10
Öğretim Dili: TR
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Zorunlu Ders
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Dr.Öğr.Üyesi ÖZGE DİDEM BOULANGER
Dersi Veren(ler):
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu dersin amacı, öğrencilere idare hukukunun temel ilkelerini, kavramlarını ve uygulama alanlarını kazandırarak, idarenin hukuki rejimini anlamalarını sağlamaktır. Öğrenciler, idari işlemler, kamu hizmeti, kolluk faaliyetleri, kamu malları, idarenin sorumluluğu ve idari yargı gibi temel konuları öğrenerek, hem teorik bilgi hem de pratik problem çözme becerisi kazanacaktır. Ayrıca, idare hukukunun genel hukuk sistemi içindeki yerini kavrayarak, hukuki metinleri yorumlama ve hukuki analiz yapma yeteneği geliştireceklerdir. Bu ders, öğrencilerin kamu yönetimi ve idari süreçlerle ilgili hukuki sorunları anlama ve çözme kapasitesini artırmayı hedeflemektedir.
Dersin İçeriği: İdare Hukuku, devletin yürütme organının faaliyetlerini ve bu faaliyetlerin hukuki çerçevesini düzenleyen bir hukuk dalıdır. Kamu yönetiminin işleyişi, yetkileri, sorumlulukları ve bireylerle olan ilişkileri, İdare Hukuku’nun temel konularını oluşturur. İdare Hukuku, devletin kamu hizmetlerini yerine getirirken uyması gereken kuralları belirler ve idarenin hukuka bağlı kalmasını sağlar.
İdare Hukuku’nun temelinde hukuk devleti ilkesi yer alır. Bu ilke, idarenin tüm eylem ve işlemlerinin hukuka uygun olmasını gerektirir. Diğer önemli ilkeler arasında eşitlik ilkesi, kazanılmış haklara saygı ilkesi gibi ilkeler yer alır.
Ders kapsamında tüm bu ilkeler çalışılacaktır. Ek olarak ders içeriğinde idari teşkilat çalışılır. İdari teşkilat yapımız merkezi idare ve yerel yönetimler olarak ikiye ayrılır. Merkezi idare ve yerel yönetimler ayrı ayrı detaylıca incelenir. Bireysel ve düzenleyici idari işlemler, türleri, özellikleri, unsurları, idari sözleşmelerin yine türleri, özellikleri ve ayırt edici ölçütleri aktarılır. İdare Hukuku dersinin içeriğinde kamu görevlisi ve memur kavramıyla memurların hak ve yükümlülükleri ve memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yargılanmaları aktarılır. Ayrıca kamu malı (kamulaştırma) kolluk ve kamu hizmeti konuları detaylıca çalışır. İdarenin sorumluluğu ile idari yargıda yine ders kapsamında çalışılacak konular arasındadır. İdare Hukuku dersinde İdari yargılama Usulü Kanunu'da incelenerek Kanun kullanma hususunda öğrencilere bilgi verilir.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Öğrenme Kazanımları
1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) İdare hukukunun temel kavramlarını, kaynaklarını ve ilkelerini tanımlayarak bu ilkelerin pratikte nasıl uygulandığını analiz eder.
2) İdari teşkilat yapısını (merkezi idare, yerinden yönetimler, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları) ve bu yapının görev, yetki ve sorumluluklarını karşılaştırabilir
3) İdari işlemlerin unsurlarını, türlerini ve hukuka uygunluk şartlarını değerlendirerek iptal edilebilirlik, butlan ve yokluk gibi sakatlık hallerini örneklerle açıklar
4) İdari sözleşmelerin özelliklerini, türlerini ve hukuki rejimini analiz eder.
5) İdarenin faaliyetlerini kamu hizmeti ve kolluk çerçevesinde ayırt eder.
6) Kamu görevlilerinin statüsünü, haklarını, yükümlülüklerini, memurluğa alınma, görevden uzaklaştırma ve disiplin hukuku gibi konuları değerlendirir
7) İdarenin sorumluluğunu (kusurlu ve kusursuz sorumluluk) ve tazminat yükümlülüğünü örnek olaylar üzerinden analiz eder
8) Kamu mallarının tanımını, türlerini ve hukuki rejimini açıklayarak kamu mallarının kullanımı ve korunmasına ilişkin temel ilkeleri yorumlar.
9) İdari yargının özelliklerini, teşkilat yapısını (idare mahkemeleri, Bölge İdare Mahkemeleri, Danıştay) ve dava türlerini (iptal davası, tam yargı davası) açıklar.
10) İdare Hukuku’nun güncel sorunlarını tartışarak bu sorunlara ilişkin çözüm önerileri geliştirebilme.
11) İdarenin denetim yöntemlerini (idari denetim, yargısal denetim, siyasi denetim) karşılaştırırken bu denetim mekanizmalarının işleyişini örneklerle açıklar
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Öğrencilere dersin tanıtımı ders izlencelerinin incelenmesi
2) Ders kapsamında idarenin faaliyetleri belirlenir İdari işlev kavramı, organik anlamda idare, fonksiyonel (işlev) olarak idare incelenir Kaynaklardan önerilen okumalar
3) İdarenin hukuka uygun, şeffaf ve öngörülebilir bir şekilde işlemesini etkileyen temel Anayasal ilkeler anlatılır Hukuk devleti ilkesi Temel hak ve hürriyetlerin güvence altına alınması Eşitlik ilkesi Hukuki güvenlik ve belirlilik ilkeleri Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
4) İdarenin hukuka uygun ve şeffaf işleyişini sağlayan temel anayasal ilkeler aktarılır Hukuk devleti, idarenin kanuniliği ilkesi, sosyal devlet, laiklik Kaynaklardan önerilen okumalar
5) İdare hukukunun kaynakları anlatılır Kanunlar, Cumhurbaşkanlığı kararnameleri, Cumhurbaşkanı kararları, yönetmelikler, adsız düzenleyici işlemler, yargı içtihatları, Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
6) Türk İdare Hukukuna Hâkim ilkeler, merkezden yönetim ve yerinden yönetim ilkeleri anlatılır. Merkezden yönetim ve yerinden yönetim. Faydaları, sakıncaları, yerinden yönetimin varlık şartları, çeşitleri ve kamu tüzel kişiliği kavramları. Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
7) Türk İdare Hukukuna hakim ilkeler aktarılır Kamu tüzel kişiliği, hiyerarşi, vesayet, özellikleri, karşılaştırması, kapsamları, hiyerarşi ve vesayet yetkilerinin kapsamları Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
8) Türk idari teşkilatı anlatılır Merkezden yönetim başkent teşkilatı, Cumhurbaşkanı ve Cumhurbaşkanlığı, Bakanlar ve Bakanlıklar, Başkentteki yardımcı kuruluşlar Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
9) Merkezden yönetimin taşra teşkilatı ve yerinden yönetim kuruluşları anlatılır İl ve ilçe idareleri, il özel idaresi, il özel idarelerinin organları, görev ve yetkileri Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
10) Yer yönünden yerinden yönetim kuruluşları anlatılır Belediye idaresi, kurulması, görev ve yetkileri, organları, büyükşehir belediye idaresi, ilgili kanunlar, sınırları, görev, yetki ve sorumlulukları, organları, köy idaresi, organları Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
11) Hizmet yönünden yerinden yönetim kuruluşları anlatılır Kamu kurumlarının ortak özellikleri, kurulması ve kaldırılması, kamu kurumlarının çeşitleri, milli ve mahalli kamu kurumları, bölgesel kamu kurumları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
12) İdari işlem kavramı aktarılır Tanımı, yasama ve yargı işlemleriyle idari işlemlerin ayrılması, idari işlemlerin türleri (tek yanlı / iki yanlı işlemler, bireysel işlemler / düzenleyici işlemler). İdari işlemlerin icrailik, tek yanlılık, resen icra edilebilirlik ve hukuka uygunluk karinesinden faydalanma özellikleri Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
13) Bireysel işlemler (idari kararlar) aktarılır. Sarih kararlar, zımni kararlar, icrai işlemler, icrai olmayan işlemler, idari işlemlerin unsurları Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
14) Yetki unsuru anlatılır. Yetki kuralları, kuralların istisnaları (fiili memur teorisi, yetkilerin paralelliği ilkesi, yetki devri, imza yetkisi devri, vekalet), yetki çeşitleri, yetki unsurunda sakatlık (fonksiyon gaspı, yetki gaspı, yetki tecavüzü, ağır ve bariz yetki tecavüzü) Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
15) Şekil, usul, konu ve amaç unsurları anlatılır Yazılılık, teklif usulü, danışma usulü, çelişme usulü, usulde paralellik, usul kurallarına aykırılığın müeyyideleri, sebep unsurunun kanunlarda düzenleme biçimleri, sebep unsurunda sakatlık halleri, konu unsurunda sakatlık halleri, bağlı yetki, takdir yetkisi, yetki saptırması. Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
16) Bireysel işlemlerle (idari kararlar) ilgili kalan konular aktarılır İdari işlemlerin hukuka aykırılıklarının müeyyideleri, iptal ve yokluk. İdari işlemlerin yürürlüğe girmesi, idari kararların icrası, müeyyideleri ve sona ermesi. Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
17) Düzenleyici işlemler anlatılır. İdarenin düzenleme yetkisi (asli ve genel düzenleme yetkisi), Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri, Olağanüstü Hal Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri, yönetmelikler, adsız düzenleyici işlemler, düzenleyici işlemler arası hiyerarşi Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
18) İdari Sözleşmeler anlatılır. kriterleri, temel tipleri, idari sözleşmelerin akdedilmesi ve kamu ihalesi, Kamu İhale Kanunu ve Devlet İhale Kanunu uygulama kapsamı, kamu ihale uyuşmazlıklarının çözümü, idari sözleşmelerin biçimi, uygulanması, tarafların hak ve borçları , sözleşmelerin sona ermesi, sözleşmelerden kaynaklanan uyuşmazlıkların çözüm yolları Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
19) Kamu hizmeti aktarılır. Kamu hizmetinin ayırt edici unsurları, türleri, hukuki rejimi, kamu hizmetinin ilkeleri (devamlılık, değişkenlik, eşitlik, tarafsızlık, laiklik, meccanilik), kamu hizmetinin kurulması, kaldırılması, işletilme usulleri Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
20) Kolluk aktarılır. Kamu düzeni kavramı, idari kolluk/ adli kolluk ayrımı, idari kolluğun özellikleri, genel idari kolluk/ özel idari kolluk, kolluk makam- amir ve personeli, kolluk yetkilerinin çatışması, kolluk yetkilerinin yarışması, kolluk tedbirleri, kolluk usulleri, kolluk yetkisinin sınırları, olağanüstü hal döneminde kolluk yetkisi, kolluk yetkisinin müeyyideleri Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
21) Kamu görevlileri anlatılır Memurlar ve kamu görevlileri, memurluk mesleğinin ilkeleri, memurluk mesleği ile ilgili düzenlemeler, memurların disiplin hukuku, memurlar hakkında ceza kovuşturması, memurların hukuksal sorumluluğu Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
22) Kamu malları aktarılır. Tanımı, türleri (sahipsiz mal, orta malı, hizmet malı), kamu malı niteliğinin kazanılması ve kaybedilmesi, kamu mallarının özellikleri, korunması, kullanılması (kollektif ve özel kullanımlar) Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
23) İdarenin mal edinme usulleri anlatılır. Kamulaştırma, devletleştirme, istimval, işgal, kamulaştırmanın temel ilkeleri, unsurları, kamulaştırma usulü, kamulaştırmasız el atmalar Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
24) İdarenin sorumluluğu aktarılır Sorumluluk türleri, idari sorumluluğun özellikleri, kusur sorumluluğu, kusur kavramı, ağır kusur, basit kusur ayrımı, kişisel kusur, hizmet kusuru, kusursuz sorumluluk, risk sorumluluğu, özellikleri, türleri, kamu külfetleri karşısında eşitlik, özellikleri, türleri, idarenin sorumluluğunun şartları (fiil, kusur, zarar, illiyet bağı), idarenin sorumluluğunu kaldıran veya azaltan durumlar (mücbir sebep, beklenmeyen hal, kişinin kendi kusuru, III. kişinin kusuru) Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
25) İdarenin denetlenmesi aktarılır. İdarenin yargı dışı denetimi, idarenin idare tarafından denetlenmesi, idarenin bağımsız organlarca denetlenmesi (Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu ile Ombudsman Denetimi), idarenin yargısal denetimi, idari yargı örgütü. Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
26) İdari yargı konuları anlatılır İdari yargının görev alanı ve idari uyuşmazlıkların adli yargı yerinde görülmesi , görev ve hüküm uyuşmazlıkları, iptal davaları ön koşulları (göreve, yetkiye, dava konusuna davacıya, davalıya süreye ve biçime ilişkin ön koşullar) Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
27) İdari yargı konuları aktarılır. Tam yargı davasının ön koşulları (göreve, yetkiye, davacıya, davalıya, davacıya, biçime, konuya, süreye ilişkin ön koşullar), davanın kabul şartları, tam yargı davalarının sonuçları. Ders kapsamında belirtilen kaynaklardan okumalar
28) İdari yargılama aktarılır. Yürütmenin durdurulması, davaların incelenmesi ve karara bağlanması, yargı kararlarının yerine getirilmesi, idari yargılama usulünün özellikleri, idari yargıda olağan (istinaf ve temyiz) ve olağanüstü kanun yolları (yargılamanın yenilenmesi). Readings will be from the sources specified in the course.

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: O'learn üzerinden paylaşılmaktadır.
Diğer Kaynaklar: Kemal Gözler, Ekin Basın Yayın Dağıtım, İdare Hukuku Dersleri
Ender Ethem Atay, Turhan Kitapevi, İdare Hukuku
Ramazan Çağlayan, Adalet Yayınevi, İdare Hukuku Dersleri
Ramazan Yıldırım, Serkan Çınarlı, Kerim Azak, Adalet Yayınevi, Türk İdare Hukuku Dersleri, I,II ve III. Cilt
Ali Ulusoy, Yetkin Yayınevi, Yeni Türk İdare Hukuku

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11
Program Kazanımları
1) Çeşitli hukuk disiplinlerine ilişkin kavram ve kurumları ve bu kavram ve kurumlar arasındaki ilişkileri sıralar.
2) Mevzuat metinleri, yargı kararları ve bilimsel kaynaklardan hareketle hukuk uygulamasında karşılaşılan sorunları çözer.
3) Hukuk uygulamasında karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
4) Hukuk alanında edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.
5) Hukukla ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini gerekçeli olarak yazılı ve sözlü olarak aktarır.
6) Somut uyuşmazlıkların adil biçimde çözülmesini sağlamaya çalışma, hukuki düzenlemeleri takip etme ve bu çerçevede yargılama sürecinde yer alabilecek alt yapıya sahiptir.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Çeşitli hukuk disiplinlerine ilişkin kavram ve kurumları ve bu kavram ve kurumlar arasındaki ilişkileri sıralar. 5
2) Mevzuat metinleri, yargı kararları ve bilimsel kaynaklardan hareketle hukuk uygulamasında karşılaşılan sorunları çözer. 5
3) Hukuk uygulamasında karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır. 4
4) Hukuk alanında edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. 4
5) Hukukla ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini gerekçeli olarak yazılı ve sözlü olarak aktarır. 4
6) Somut uyuşmazlıkların adil biçimde çözülmesini sağlamaya çalışma, hukuki düzenlemeleri takip etme ve bu çerçevede yargılama sürecinde yer alabilecek alt yapıya sahiptir. 5

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Anlatım
Beyin fırtınası /Altı şapka
Bireysel çalışma ve ödevi
Örnek olay çalışması

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)
Uygulama
Örnek olay sunma

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 1 % 40
Final 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı İş Yükü
Ders Saati 14 42
Ödevler 13 13
Final 12 12
Toplam İş Yükü 67