SOS213 Sosyolojide Nicel Araştırmaİstanbul Okan ÜniversitesiAkademik Programlar SosyolojiÖğrenciler için Genel BilgiDiploma EkiErasmus BeyanıUlusal Yeterlilikler
Sosyoloji
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: SOS213
Ders İsmi: Sosyolojide Nicel Araştırma
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Kredi AKTS
2 2 3 7
Öğretim Dili: TR
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Zorunlu Ders
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Prof. Dr. ESRA KÖTEN
Dersi Veren(ler): Öğr.Gör. ELA KÖK
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu ders, sosyolojik araştırma yapmanın temel ilkelerini ve temel nicel yöntemlerini tanıtmayı amaçlamaktadır. Bu amaçla, dersin ilk bölümlerinde genel olarak sosyal araştırmaların yapım ve yazım sürecine odaklanacaktır. İkinci kısmında ise nicel araştırma yöntemleri tanıtılacaktır. Üçüncü kısımda ise nicel araştırma yöntemleriyle toplanan verilerin analizi tartışılacaktır. Bu derste öğrenilecek uygulamalar ve prensiplerle, ikinci dönem alınacak olan ‘Sosyolojide Nitel Araştırma’ dersine altyapı sağlanması amaçlanmaktadır.

Dersin İçeriği: Dönem boyunca, interaktif bir eğitim yöntemi izlenecektir ve dersler, ilk üç saat ders anlatımı, son saat uygulamalı pratik olarak geçecektir.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Öğrenme Kazanımları
1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Nicel ölçümleme ilkeleri ve sürecini açıklayabilir.
2) Nicel veriyi analiz etme yöntemlerini karşılaştırabilir.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
1) Grup halinde çalışmayı öğrenir.
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği
1) Grup araştırmalarında yaşanan gerginlikleri ve problemleri aşabilir.

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Giriş ve Sosyal Bilim Anlayışları: Bu ilk derste, tarih boyunca sosyolojik araştırmaların hangi anlayışlarla uygulandığı incelenecektir ve bu anlayışların bir karşılaştırılması yapılacaktır. Pozitivizm, yorumlayıcı ve eleştirel bilim anlayışları nelerdir ve hangi araştırmalar için kullanılır? Gürbüz & Şahin, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Bölüm 1. Uygulama: Grupların oluşturulması, ortak ilgi alanlarının/potansiyel araştırma konularının belirlenmesi ve grup içi iletişim bilgilerinin alınması
2) Sosyal Araştırmanın Temel İlkeleri: Kuram nedir? Hipotez nedir? Değişken nedir? Varsayım nedir? Sosyal bilimler, özellikle de sosyoloji araştırmalarının, diğer bilim dallarındaki araştırmalardan farkları nelerdir? Bu derste, sosyolojik araştırma yapılırken bilinmesi gereken temel terimler tartışılacaktır. Gürbüz & Şahin, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Bölüm 3. Uygulama: Grupların araştırma konularını belirlemesi
3) Sosyolojik Araştırmaların Aşamaları: Yapılacak araştırmaların konusu nasıl belirlenir? Araştırma soruları nasıl hazırlanır? Araştırma konusuna en uygun yöntem nasıl belirlenir? Araştırma tasarımı nasıl hazırlanır? Bu ders, bu sorular ışığında öğrencileri araştırma yapmanın pratik dünyasına hazırlayacaktır. Sayım, Sosyal Bilimlerde Araştırma ve Tez Yazım Yöntemleri, Bölüm 1. Bryman, Social Research Methods, Bölüm 4. Uygulama: Grupların araştırma konularını belirlemesi
4) Yazın Taraması Yapma: Yazın taraması sosyolojik araştırma yapmaya başlamadan önceki sürecin çok önemli bir kısmını oluşturur. Yazın taraması neden önemlidir? Nasıl yapılırsa en iyi verim alınır? Yazın taraması araştırmacılar için neleri gün ışığına çıkarır? Sayım, Sosyal Bilimlerde Araştırma ve Tez Yazım Yöntemleri, Bölüm 2. Uygulama: Grupların yazın taraması yapılacak kaynakları belirlemesi ve bir sonraki haftaya kadar taranacak yazın için işbölümü yapılması
5) Nicel Araştırmaların Özellikleri: Bu ders, nicel araştırmalara giriş yapacaktır. Nicel araştırmalar hangi tür araştırmalarda kullanılır? Ne tür soruları cevaplar? Güçlü ve zayıf yanları nelerdir? Nitel araştırmalardan farkları nelerdir? Gürbüz & Şahin, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Bölüm 4. Bryman, Social Research Methods, Bölüm 2. Uygulama: Bir hafta boyunca yapılan kaynak taramasının tartışılması ve araştırma sorularının ve hipotezin belirlenmesi
6) Birincil ve İkincil Veriler: Birincil veri ve ikincil veri nedir? İkisinin avantajları ve dezavantajları nelerdir? Hangi tür veri, hangi araştırmalarda kullanılır? Çeşitleri nelerdir? Altunışık ve diğerleri, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, 73-106. Bryman, Social Research Methods, Bölüm 14. Uygulama: Araştırma tasarımının ve yöntemlerinin tartışılması ve belirlenmesi
7) Örnekleme: Veri toplamaya başlamadan önce, verilerin toplanacağı kişilerin ve/veya grupların seçimi ilgili ve gerekli verileri toplamak için çok önemlidir. Bu derste, örneklem seçimleri ve örneklem seçimlerinde yapılabilen hatalar incelenecektir. İslamoğlu & Alnıaçık, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Bölüm 5. Bryman, Social Research Methods, Chapter 8. Uygulama: Grupların kendi araştırmaları için örnekleme yapmaları
8) Nicel Araştırmalarda Veri Toplama Yöntemleri – Anketler: Bu ders, en önemli nicel araştırma veri toplama yöntemlerinden biri olan anketlerle ilgili tartışmaları ele alacaktır. Anketler nasıl hazırlanır? Anket türleri nelerdir? Anketlerden ne tür veriler toplanır? İslamoğlu & Alnıaçık, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Bölüm 4. Bryman, Social Research Methods, Bölüm 10. Uygulama: Grupların araştırmaları için veri toplamaya başlamaları
9) Nicel Araştırmalarda Veri Toplama Yöntemleri – Yapılandırılmış Gözlem/Yapılandırılmış Mülakat: Bu derste, nicel araştırmalardaki bir diğer veri toplama yöntemi olan yapılandırılmış gözlem ve yapılandırılmış mülakatlar tartışılacaktır. Nicel araştırmalardaki gözlem ve mülakatların nitel araştırmalarda yapılan gözlem ve mülakatlardan farkı nelerdir? Hangi araştırmalar için idealdir? Güçlü ve zayıf yanları nelerdir? Suğur, Sosyolojide Araştırma Yöntem ve Teknikleri, Bölüm 4. Bryman, Social Research Methods, Bölüm 9, Bölüm 12. Uygulama: Veri toplamaya devam edilmesi ve bu sürecin tartışılması
10) Meta Analizi – Deneysel Çalışmalar: Sosyal araştırmalarda bazen birincil data toplamak yerine, daha önceden başka araştırmacıların topladığı veriler birleştirilerek analiz edilir. Meta analizi denilen bu süreç hangi durumlarda idealdir? Güçlü ve zayıf yanları nelerdir? Deney ve yarı-deneyler nasıl ve hangi durumlarda yapılır, nelere dikkat edilmelidir? Gürbüz & Şahin, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Bölüm 13. Uygulama: Veri toplama sürecinin tartışılması
11) Veri Analizi – Hipotez Testleri: Hipotez testlerinin aşamaları nelerdir? Parametrik ve parametrik olmayan testler nelerdir ve hangi durumlarda kullanılır? Nicel veriler toplandıktan sonra analizinin yapılabilmesi için hipotez testleri büyük önem taşımaktadır. Bu ders, hipotez testlerini tartışacaktır. Gürbüz & Şahin, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Bölüm 9. Uygulama: Veri toplama sürecinin tartışılması
12) Veri Analizi – Korelasyon Analizleri: Korelasyon nedir, nicel verilerde neden önemlidir? Hangi durumlarda hangi korelasyon analizi kullanılır? Regresyon nedir? Hangi durumlarda hangi regresyon analizi kullanılır? İslamoğlu & Alnıaçık, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Bölüm 8. Uygulama: Veri toplama sürecinin tartışılması
13) Araştırma Sunumu: Veriler analiz edildikten sonra onların sunumu sosyolojik araştırmaların çok önemli bir kısmını oluşturur. Bu son derste, toplanılan ve analiz edilen verilerin diğer araştırmacılara nasıl sunulduğu tartışılacaktır. Grupların kendi yaptıkları araştırma ve topladıkları veriler ders içindeki tartışmanın temelini oluşturacaktır. a

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. 2010. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
Gürbüz, S. & Şahin, F. 2015. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin.
İslamoğlu, A. H. & Alnıaçık, Ü. 2016. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. İstanbul: Beta Yayıncılık.
Sayım, F. 2017. Sosyal Bilimlerde Araştırma ve Tez Yazım Yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Suğur, N. (ed.). 2009. Sosyolojide Araştırma Yöntem ve Teknikleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
İngilizce
Bryman, A. 2016. Social Research Methods. Oxford: Oxford University Press.
Diğer Kaynaklar: Power point slaytları, videolar

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları

1

2

3

4

Program Kazanımları
1) Edindiği kuramsal bilgilerle toplumsal olayları yorumlayabilme yetisi ve eleştirel bakış kazanır.
2) Disiplinler arası çalışma yapabilmek için diğer disiplinlere ilişkin bilgi sahibi olur ve yaşam boyu öğrenmeye açık olur.
3) Alanda araştırma yürütülürken verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme yeterliliğine sahip olur.
4) En az bir yabancı dili iyi düzeyde, bir yabancı dili ise giriş düzeyinde bilerek mezun olur.
5) İyi bir gözlem kabiliyeti olan ve empati kurabilen bir mesleki duruş kazanır.
6) Sosyal bilim alanında yerel, ulusal ve uluslararası verileri toplama ve araştırma yapma becerisi kazanır.
7) Uzman ya da uzman olmayan dinleyici gruplarına alanları ile ilgili ya da toplumsal konularda açıklamalar yapabilir, onları bilgilendirir ve onlara düşüncelerini, problemleri ve çözümlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilir.
8) Çeşitli staj programlarını ve uygulamalı çalışmaları benimser.
9) Kamuda ya da özel sektörde araştırmacı, danışman veya uzman olarak çalışabilecek bilgi birikimi edinir.
10) TÜBİTAK, YÖK ve TÜBA’nın ve evrensel bilimin kabul ve teşvik ettiği etik kurallara; araştırmaları, eğitimi ve yayınları kapsamında uyar.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Edindiği kuramsal bilgilerle toplumsal olayları yorumlayabilme yetisi ve eleştirel bakış kazanır. 5
2) Disiplinler arası çalışma yapabilmek için diğer disiplinlere ilişkin bilgi sahibi olur ve yaşam boyu öğrenmeye açık olur. 5
3) Alanda araştırma yürütülürken verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme yeterliliğine sahip olur. 5
4) En az bir yabancı dili iyi düzeyde, bir yabancı dili ise giriş düzeyinde bilerek mezun olur.
5) İyi bir gözlem kabiliyeti olan ve empati kurabilen bir mesleki duruş kazanır.
6) Sosyal bilim alanında yerel, ulusal ve uluslararası verileri toplama ve araştırma yapma becerisi kazanır. 5
7) Uzman ya da uzman olmayan dinleyici gruplarına alanları ile ilgili ya da toplumsal konularda açıklamalar yapabilir, onları bilgilendirir ve onlara düşüncelerini, problemleri ve çözümlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilir.
8) Çeşitli staj programlarını ve uygulamalı çalışmaları benimser.
9) Kamuda ya da özel sektörde araştırmacı, danışman veya uzman olarak çalışabilecek bilgi birikimi edinir. 5
10) TÜBİTAK, YÖK ve TÜBA’nın ve evrensel bilimin kabul ve teşvik ettiği etik kurallara; araştırmaları, eğitimi ve yayınları kapsamında uyar. 5

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)
Uygulama
Raporlama

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 2 % 40
Final 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı İş Yükü
Ders Saati 14 56
Uygulama 1 40
Ödevler 14 96
Ara Sınavlar 1 1
Rapor Teslimi 2 2
Final 1 1
Toplam İş Yükü 196