SOS217 Endüstri ve Çalışma Sosyolojisiİstanbul Okan ÜniversitesiAkademik Programlar SosyolojiÖğrenciler için Genel BilgiDiploma EkiErasmus BeyanıUlusal Yeterlilikler
Sosyoloji
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: SOS217
Ders İsmi: Endüstri ve Çalışma Sosyolojisi
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Kredi AKTS
3 0 3 6
Öğretim Dili: TR
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Zorunlu Ders
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Prof. Dr. ESRA KÖTEN
Dersi Veren(ler):
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu ders endüstrileşme, çalışma, endüstri ilişkileri, endüstri toplumu, istihdam, kitle üretimi, tüketim, işgücü, organizasyon, küreselleşme, sendika, bürokrasi gibi kavramlar üzerine sosyolojik yaklaşımların incelenmesini amaçlamaktadır. Endüstrileşme ile bağlantılı olarak, endüstri toplumu, enformasyon toplumu, post-endüstriyel toplum kuramı gibi çeşitli kuramsal perspektifler; okumalar ve günlük hayattan örnekler üzerinden incelenecek ve tartışılacaktır. Endüstri ilişkilerinin toplumsal sonuçları ve endüstri ilişkilerini şekillendiren sosyal faktörler irdelenecektir. Endüstrileşmenin etkileri küresel ve yerel düzeyde tarihsel ve kültürel açılardan analiz edilecektir.
Dersin İçeriği: Endüstri öncesi dönemde üretim faaliyetleri ve başlıca ekonomi biçimleri (Avcı toplayıcı, göçebe, köy ve kent ekonomileri)
Endüstri öncesi dönemde üretim faaliyetleri ve başlıca ekonomi biçimleri (Avcı toplayıcı, göçebe, köy ve kent ekonomileri)
Endüstri Devrimi ve toplumsal değişim
Taylorizmin çalışma prensipleri
Fordist üretim ve etkileri
Kuramsal yaklaşımlar (Marx, Weber)
Kuramsal yaklaşımlar (Bell, Toffler)
Kuramsal yaklaşımlar (Harvey, Castells, Sennett)

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Öğrenme Kazanımları
1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Endüstri toplumu, endüstriyel çalışma ve örgütsel nitelikler hakkında genel bilgilere sahip olur.
2) Endüstri toplumlarına yönelik ortaya atılan sosyoloji teorileri hakkında bilgi sahibi olur.
3) Endüstri toplumlarındaki toplumsal ilişkilerin kompleks aktörlerini ve bunlar arasındaki çatışma ve işbirliklerini anlar.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
1) Çağdaş dünyada yaşanan toplumsal dönüşümleri endüstriyel örgütlenme düzenindeki farklılaşmalarla beraber değerlendirir.
Alana Özgü Yetkinlik
1) Enformasyon toplumu kavramını ve bu kavramın bütüncül toplumsal sonuçlarını, çalışma hayatı bağlamında değerlendirir.
2) Yeni çalışma biçimlerini ve bu çalışma biçimlerinin toplumsal sonuçlarını anlar.
3) Yeni toplumsal değişme kuramlarının niteliklerini anlar ve Türkiye'deki toplumsal değişmeleri bu perspektiften değerlendirebilir.
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Genel bir giriş Ders notları
2) Endüstri öncesi dönemde üretim faaliyetleri ve başlıca ekonomi biçimleri (Avcı toplayıcı, göçebe, köy ve kent ekonomileri) Ders notları
3) Endüstri öncesi dönemde üretim faaliyetleri ve başlıca ekonomi biçimleri (Avcı toplayıcı, göçebe, köy ve kent ekonomileri) Ders notları
4) Endüstri Devrimi ve toplumsal değişim Ders notları
5) Taylorizmin çalışma prensipleri Ders notları
6) Fordist üretim ve etkileri Ders notları
7) Kuramsal yaklaşımlar (Marx, Weber) Ders notları
8) Vize
9) Kuramsal yaklaşımlar (Bell, Toffler) Ders notları
10) Kuramsal yaklaşımlar (Harvey, Castells, Sennett) Ders notları
11) Sunum Listeden bir kitap
12) Sunum Listeden bir kitap
13) Sunum Listeden bir kitap
14) Sunum Listeden bir kitap

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Buğra, Ayşe (2010) Sınıftan Sınıfa: Fabrika Dışında Çalışma Manzaraları, İletişim, İstanbul.
Dedeoğlu, Saniye ve Adem Yavuz Elveren (der.) (2012) Türkiye’de Refah Devleti ve Kadın, İletişim, İstanbul.
Gaulejac, Vincent (2013) İşletme hastalığına Tutulmuş Toplum, Ayrıntı, İstanbul.
Makal, Ahmet (2007) Ameleden İşçiye: Erken Cumhuriyet Dönemi Emek Tarihi Çalışmaları, İletişim, İstanbul.
Ritzer, George (1998) Toplumun Mcdonaldlaştırılması: Çağdaş Toplum Yaşamının Değişen Karakteri Üzerine Bir İnceleme, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Sennett, Richard (2002) Karakter Aşınması: Yeni Kapitalizmde İşin Kişilik Üzerine Etkileri. Ayrıntı Yayınları. İstanbul.
Standing, Guy (2014) Prekarya: Yeni Tehlikeli Sınıf, İletişim, İstanbul.
Beller Hann, Ildiko ve Chris Hann (2003) İki Buçuk Yaprak Çay: Doğu Karadeniz'de Devlet, Piyasa, Kimlik, İletişim, İstanbul.
Budd, John W. (2016) Çalışma Düşüncesi, Ayrıntı, İstanbul.
Buğra, Ayşe ve Çağlar Keyder (der.) (2007) Vatandaşlık Gelirine Doğru, İletişim, İstanbul.
Buğra, Ayşe ve Yalçın Özkan (der.) (2014) Akdeniz’de Kadın İstihdamının Seyri, İletişim, İstanbul.
Buğra, Ayşe (2016) Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika İletişim, İstanbul.
Esping-Andersen, Gosta (2011) Tamamlanmamış Devrim: Kadınların Yeni Rollerine Uymak, İletişim, İstanbul.
Kaygalak, Sevilay (2008) Kapitalizmin Taşrası: 16. Yüzyıldan 19. Yüzyıla Bursa'da Toplumsal Süreçler ve Mekânsal Değişim, İletişim, İstanbul.
Thompson, E.P. (2004) İngiliz İşçi Sınıfının Oluşumu, İletişim, İstanbul.
Weeks, Kathi (2014) Çalışma Sorunu, Ayrıntı, İstanbul.
Yıldırım, Kadir (2013) Osmanlı’da İşçiler (1870-1922) Çalışma Hayatı, Örgütler, Grevler, İletişim, İstanbul.

Diğer Kaynaklar: *** Aykaç, Aslıhan (2009) Yeni İşler, Yeni İşçiler: Turizm Sektöründe Emek, İletişim, İstanbul.
*** Bora, Tanıl vd. (2011) Boşuna mı Okuduk? Türkiye’de Beyaz Yakalı İşsizliği, İletişim, İstanbul.
*** Güler, Hasan (2014) Patron baba ve İşçileri: İşçi Sınıfı, Köylülük ve Paternalizm, İletişim, İstanbul.
*** Kümbetoğlu, Belkıs, İnci User ve Aylin Akpınar (2012) Kayıp İşçi Kadınlar: Kayıtdışı Çalışmaya dair bir Alan Araştırması, Bağlam Yayınları, İstanbul.
*** Nichols, Theo ve Nadir Suğur (2005) Global İşletme, Yerel Emek: Türkiye’de İşçiler ve Modern Fabrika, İletişim Yayınları, İstanbul.
*** Öner, Aysun (2015) Beyaz Yakalı Eşcinseller, İletişim, İstanbul.
*** Vatansever, Aslı ve Meral Gezici Yalçın (2015) Ne Ders Olsa Veririz: Akademisyenin Vasıfsız İşçiye Dönüşümü, İletişim, İstanbul.
*** Altuntaş, Betül (2003) Mendile, Simite, Boyaya, Çöpe... Ankara Sokaklarında Çalışan Çocuklar, İletişim, İstanbul.
*** Birelma, Alpkan (2014) Ekmek ve Haysiyet Mücadelesi: Günümüz Türkiyesi’nde Üç İşçi Hareketinin Etnografisi, İletişim, İstanbul.
*** Buyruk, Halil (2015) Öğretmen Emeğinin Dönüşümü, İletişim, İstanbul.
Castel, Robert (2017) Ücretli Çalışmanın Tarihçesi, İletişim, İstanbul.
*** Cengiz, Kurtuluş (2013) Yav işte Fabrikalaşak: Anadolu Sermayesinin Oluşumu: Kayseri-Hacılar Örneği, İletişim, İstanbul.
*** Durak, Yasin (2011) Emeğin Tevekkülü: Konya’da İşçi-İşveren İlişkileri ve Dindarlık, İletişim, İstanbul.
*** Koçak, M. Hakan (2014) Camın İşçileri: Paşabahçe İşçilerinin Sınıf Olma Öyküsü, İletişim, İstanbul.
*** Özyeğin, Gül (2005) Başkalarının Kiri: Kapıcılar, Gündelikçiler ve Kadınlık Halleri, İletişim, İstanbul.
*** Şimşek-Rathke, Leyla (2011) Dünden Kalanlar: Türkiye'de Hemşirelik ve GATA TSK Sağlık Meslek Lisesi Örneği, İletişim, İstanbul.
*** Türkmen, Nuray (2012) Eylemden Öğrenmek: TEKEL Direnişi ve Sınıf Bilinci, İletişim, İstanbul.
*** White, Jenny B. (1999) Para ile Akraba: Kentsel Türkiye'de Kadın Emeği, İletişim, İstanbul.
*** Yükseker, H. Deniz (2003) Laleli-Moskova Mekiği, İletişim, İstanbul.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları

1

2

3

4

5

6

7

Program Kazanımları
1) Edindiği kuramsal bilgilerle toplumsal olayları yorumlayabilme yetisi ve eleştirel bakış kazanır.
2) Disiplinler arası çalışma yapabilmek için diğer disiplinlere ilişkin bilgi sahibi olur ve yaşam boyu öğrenmeye açık olur.
3) Alanda araştırma yürütülürken verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme yeterliliğine sahip olur.
4) En az bir yabancı dili iyi düzeyde, bir yabancı dili ise giriş düzeyinde bilerek mezun olur.
5) İyi bir gözlem kabiliyeti olan ve empati kurabilen bir mesleki duruş kazanır.
6) Sosyal bilim alanında yerel, ulusal ve uluslararası verileri toplama ve araştırma yapma becerisi kazanır.
7) Uzman ya da uzman olmayan dinleyici gruplarına alanları ile ilgili ya da toplumsal konularda açıklamalar yapabilir, onları bilgilendirir ve onlara düşüncelerini, problemleri ve çözümlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilir.
8) Çeşitli staj programlarını ve uygulamalı çalışmaları benimser.
9) Kamuda ya da özel sektörde araştırmacı, danışman veya uzman olarak çalışabilecek bilgi birikimi edinir.
10) TÜBİTAK, YÖK ve TÜBA’nın ve evrensel bilimin kabul ve teşvik ettiği etik kurallara; araştırmaları, eğitimi ve yayınları kapsamında uyar.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Edindiği kuramsal bilgilerle toplumsal olayları yorumlayabilme yetisi ve eleştirel bakış kazanır. 5
2) Disiplinler arası çalışma yapabilmek için diğer disiplinlere ilişkin bilgi sahibi olur ve yaşam boyu öğrenmeye açık olur. 5
3) Alanda araştırma yürütülürken verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme yeterliliğine sahip olur.
4) En az bir yabancı dili iyi düzeyde, bir yabancı dili ise giriş düzeyinde bilerek mezun olur.
5) İyi bir gözlem kabiliyeti olan ve empati kurabilen bir mesleki duruş kazanır. 5
6) Sosyal bilim alanında yerel, ulusal ve uluslararası verileri toplama ve araştırma yapma becerisi kazanır.
7) Uzman ya da uzman olmayan dinleyici gruplarına alanları ile ilgili ya da toplumsal konularda açıklamalar yapabilir, onları bilgilendirir ve onlara düşüncelerini, problemleri ve çözümlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilir.
8) Çeşitli staj programlarını ve uygulamalı çalışmaları benimser.
9) Kamuda ya da özel sektörde araştırmacı, danışman veya uzman olarak çalışabilecek bilgi birikimi edinir. 5
10) TÜBİTAK, YÖK ve TÜBA’nın ve evrensel bilimin kabul ve teşvik ettiği etik kurallara; araştırmaları, eğitimi ve yayınları kapsamında uyar.

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Anlatım
Ders
Okuma
Soru cevap/ Tartışma

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)
Sunum

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 1 % 40
Final 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı İş Yükü
Ders Saati 14 42
Sınıf Dışı Ders Çalışması 13 28
Sunum / Seminer 14 48
Ödevler 14 64
Ara Sınavlar 1 1
Final 1 1
Toplam İş Yükü 184