SOS306 Toplumsal Cinsiyet Çalışmalarıİstanbul Okan ÜniversitesiAkademik Programlar SosyolojiÖğrenciler için Genel BilgiDiploma EkiErasmus BeyanıUlusal Yeterlilikler
Sosyoloji
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: SOS306
Ders İsmi: Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları
Ders Yarıyılı: Bahar
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Kredi AKTS
3 0 3 5
Öğretim Dili: TR
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Bölüm Seçmeli
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Prof. Dr. ESRA KÖTEN
Dersi Veren(ler):
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu dersin amacı öğrencilere toplumsal cinsiyetle ilgili temel kavramların öğrenilmesini sağlamak. Cinsiyet rollerini, toplumsal gelişimin cinsiyet rollerine etkisini göstermek
Dersin İçeriği: Derste toplumsal cinsiyet/cinsiyet, cinsiyet rejimi, cinsiyet düzeni ve cinsiyet ilişkileri gibi kavramların irdelenmesinin yanında, tarihsel, ulusal ve sosyal kurumlar bağlamında kadın ve erkek kimlik/benliklerinin inşası öncelikle feminist kuram ve yaklaşımların sağladıkları araçlar üzerinden incelenmektedir.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Öğrenme Kazanımları
1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Toplumsal cinsiyetin toplumsal yaşamın analizinde temel bir kategori olduğunu öğrenir.
2) Toplumsal cinsiyet ile ilgili kuramsal sorunsalları anlar.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
1) Toplumsal cinsiyetten kaynaklanan sosyal eşitsizliklerin farkına varır ve bunun diğer eşitsizlik ilişkiler ve kimliklerle etkileşimi üzerine düşünür.
2) Toplumsal cinsiyet sosyolojisi ile ilgili kavramların yardımı ile günlük yaşam ve deneyimler üzerine düşünür.
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Giriş İzlencelerin dağıtılması ve Organizasyon
2) Toplumsal Cinsiyet I: Farklı Paradigmalar Bora, Aksu (2005): Toplumsal Cinsiyet Yaklaşımları. Kadınların Sınıfı. Ücretli Ev Emeği ve Kadın Öznelliğinin İnşası. İstanbul, İletişim, 37-58.
3) Toplumsal Cinsiyet İlişkileri, Rejimi ve Düzeni Connell, R. W. (1998): Toplumsal Cinsiyet Rejimleri ve Toplumsal Cinsiyet Düzeni. Toplumsal Cinsiyet ve İktidar. İstanbul: Ayrıntı, 165-193.
4) Toplumsal Cinsiyet II Scott, Joan (2011): Toplumsal Cinsiyet: Faydalı Bir Tarihsel Analiz Kategorisi. İstanbul: Agora Kitaplığı
5) Feminist Yöntem, Epistemoloji ve Kadın Araştırmaları Mies, Maria (1990): Feminist Araştırmalar İçin Bir Metodolojiye Doğru. Farklı Feminizmler Açısından Kadın Araştırmalarında Yöntem. İstanbul: Sel Yayıncılık, 48-64. Stanley, Lies & Wise, Sue (1990): Feminist Araştırma Sürecinde Metot, Metodoloji ve Epistemoloji. Farklı Feminizmler Açısından Kadın Araştırmalarında Yöntem. İstanbul: Sel Yayıncılık, 67-98.
6) Toplumsal Cinsiyet ve Millet Yuval-Davis, Nira (2014): Cinsiyet ve Milletin Kuramsallaştırılması. & Milletin Biyolojik Yeniden Üretimi ve Kadınlar. Cinsiyet ve Millet. İstanbul: İletişim, 17-82.
7) ARA SINAV 1-6. Hafta Kaynakları
8) Osmanlı’da Ataerkillik, Toplumsal Cinsiyet ve Aile Saraçgil, Ayşe (2005): Osmanlı İmparatorluğu ve İslam’da Ataerkil Yapılar. Bukalemun Erkek, İstanbul: İletişim, 23-77.
9) Türk Modernleşmesi ve Kadın Durakbaşa, Ayşe (1998): Cumhuriyet Döneminde Modern Kadın Erkek Kimliklerinin Oluşumu: Kemalist Kadın Kimliği ve “Münevver Erkekler”. 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler. İstanbul: Tarih Vakfı, 29-50. Kadıoğlu, Ayşe (1998): Cinselliğin İnkârı: Büyük Toplumsal Projelerin Nesnesi Olarak Türk Kadınları. 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler. İstanbul: Tarih Vakfı, 89-100.
10) Annelik Ece Öztan (2015): Annelik, Söylem ve Siyaset. Cogito, Sayı 81, 91-107. Zafer Çeler (2013): Annenin Serüveni: kadının Anne Olarak Toplumsal Kurgulanışı. Doğu Batı Toplumsal Cinsiyet, Sayı: 63, 165-181
11) Erkeklik Panoramaları I: Kapitalizm, Sınıf ve Aile Sancar, Serpil (2013): Erkekliğin Toplumsal İnşasını Anlamak. & Aile ve Sınıf Dolayımında Modern Erkekliklerin Oluşumu. Erkeklik: İmkânsız İktidar. Ailede, Piyasada ve Sokakta Erkeklikler. İstanbul: Metis, 23-89.
12) Erkeklik Panoramaları II: Kavram ve İmge Cenk Özbay (2013): Türkiye’de Hegemonik Erkekliği Aramak. Doğu Batı, Toplumsal Cinsiyet Sayısı, Sayı: 63, S. 185-204. Nesrin Kula Demir (2016): Erkek Dergilerindeki Reklam Fotoğraflarında (Yeniden) Üretilen Metroseksüel Kimlik. Erkek Kimliğinin Değişemeyen Halleri. İstanbul: Nobel Yaşam, S. 81-104
13) Tecavüz: Erkek ve Şiddet Gülnur Savran (1994): Feminist Teori ve Erkek Şiddeti. Defter Sayı: 21, S. 45-53 Gülgün Meşe & Güliz Gülçin Güzelgün (2016): Cinsel saldırganlığa İlişkin Modern Mitler. Erkek Kimliğinin Değişemeyen Halleri. İstanbul: Nobel Yaşam, S. 11-41
14) Yeni bir Feminizme Doğru: Küreselleşme ve Neoliberalizmin Eleştirisi Fraser, Nancy (2013): Feminizm, Kapitalizm ve Tarihin Cilvesi. 21. Yüzyıl Feminizmine Doğru. Neoliberalizmin Ötesinde bir Kadın Hareketi İçin Tartışmalar. Ankara: Notabene, 69-94. Özuğurlu, Aynur (2013): Neoliberalizm ve Feminist Politikada Sınıfsal Tutum Arayışları. 21. Yüzyıl Feminizmine Doğru. Neoliberalizmin Ötesinde bir Kadın Hareketi İçin Tartışmalar. Ankara: Notabene, 255-279.

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Çakır, Serpil & Akgökçe, Necla (1990): Farklı Feminizmler Açısından Kadın Araştırmalarında Yöntem. İstanbul: Sel Yayıncılık

Connell, R. W. (1998): Toplumsal Cinsiyet ve İktidar. İstanbul: Ayrıntı

Scott, Joan (2011): Toplumsal Cinsiyet: Faydalı Bir Tarihsel Analiz Kategorisi. İstanbul: Agora Kitaplığı

Yuval-Davis, Nira (2014): Cinsiyet ve Millet. İstanbul: İletişim
Diğer Kaynaklar: Sünbüloğlu, Nurseli Yeşim (2013): Erkek Millet Asker Millet. Türkiye’de Militarizm, Milliyetçilik, Erkek(lik)ler. İstanbul: İletişim

Sancar, Serpil (2013): Erkeklik: İmkânsız İktidar. Ailede, Piyasada ve Sokakta Erkeklikler. İstanbul: Metis

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları

1

3

2

4

Program Kazanımları
1) Edindiği kuramsal bilgilerle toplumsal olayları yorumlayabilme yetisi ve eleştirel bakış kazanır.
2) Disiplinler arası çalışma yapabilmek için diğer disiplinlere ilişkin bilgi sahibi olur ve yaşam boyu öğrenmeye açık olur.
3) Alanda araştırma yürütülürken verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme yeterliliğine sahip olur.
4) En az bir yabancı dili iyi düzeyde, bir yabancı dili ise giriş düzeyinde bilerek mezun olur.
5) İyi bir gözlem kabiliyeti olan ve empati kurabilen bir mesleki duruş kazanır.
6) Sosyal bilim alanında yerel, ulusal ve uluslararası verileri toplama ve araştırma yapma becerisi kazanır.
7) Uzman ya da uzman olmayan dinleyici gruplarına alanları ile ilgili ya da toplumsal konularda açıklamalar yapabilir, onları bilgilendirir ve onlara düşüncelerini, problemleri ve çözümlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilir.
8) Çeşitli staj programlarını ve uygulamalı çalışmaları benimser.
9) Kamuda ya da özel sektörde araştırmacı, danışman veya uzman olarak çalışabilecek bilgi birikimi edinir.
10) TÜBİTAK, YÖK ve TÜBA’nın ve evrensel bilimin kabul ve teşvik ettiği etik kurallara; araştırmaları, eğitimi ve yayınları kapsamında uyar.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Edindiği kuramsal bilgilerle toplumsal olayları yorumlayabilme yetisi ve eleştirel bakış kazanır. 5
2) Disiplinler arası çalışma yapabilmek için diğer disiplinlere ilişkin bilgi sahibi olur ve yaşam boyu öğrenmeye açık olur. 5
3) Alanda araştırma yürütülürken verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme yeterliliğine sahip olur.
4) En az bir yabancı dili iyi düzeyde, bir yabancı dili ise giriş düzeyinde bilerek mezun olur.
5) İyi bir gözlem kabiliyeti olan ve empati kurabilen bir mesleki duruş kazanır. 5
6) Sosyal bilim alanında yerel, ulusal ve uluslararası verileri toplama ve araştırma yapma becerisi kazanır.
7) Uzman ya da uzman olmayan dinleyici gruplarına alanları ile ilgili ya da toplumsal konularda açıklamalar yapabilir, onları bilgilendirir ve onlara düşüncelerini, problemleri ve çözümlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilir.
8) Çeşitli staj programlarını ve uygulamalı çalışmaları benimser.
9) Kamuda ya da özel sektörde araştırmacı, danışman veya uzman olarak çalışabilecek bilgi birikimi edinir.
10) TÜBİTAK, YÖK ve TÜBA’nın ve evrensel bilimin kabul ve teşvik ettiği etik kurallara; araştırmaları, eğitimi ve yayınları kapsamında uyar.

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Anlatım
Ders
Soru cevap/ Tartışma

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 1 % 40
Final 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı İş Yükü
Ders Saati 14 42
Derse Özgü Staj 1 52
Ara Sınavlar 1 20
Final 1 30
Toplam İş Yükü 144