Sosyoloji
Lisans	TYYÇ: 6. Düzey	QF-EHEA: 1. Düzey	EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

SOS422

Ders İsmi:

Sociology of Body

Ders Yarıyılı:

Bahar

Ders Kredileri:

Teorik	Pratik	Kredi	AKTS
3	0	3	5

Öğretim Dili:

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Dersin Türü:

Bölüm Seçmeli

Dersin Seviyesi:

Lisans

TYYÇ:6. Düzey

QF-EHEA:1. Düzey

EQF-LLL:6. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

Yüz yüze

Dersin Koordinatörü:

Prof. Dr. ESRA KÖTEN

Dersi Veren(ler):

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:	Bu ders öğrencilere doğal ve biyolojik varsaydığımız bedenlerin toplumsal ve tarihsel olarak inşa edildiği süreçleri anlatmayı hedefler. Bu çerçevede bedenin rejimleri, beden politikaları, bio-iktidarın bedenler üzerinden işleyişi gibi güncel sosyolojik literatüre damgasını vuran konular ele alınacaktır.
Dersin İçeriği:	Bu derste, sanayi sonrası toplumlarda egemen olan “medenileşmiş” bedenler, toplumsal cinsiyet, cinsellik, sağlık ve güzellik söylemleri yoluyla dolaşıma giren düzenleyici rejimler, disiplin ve kontrol mekanizmaları ve bunlara direnme olasılıkları tartışılacaktır.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Öğrenme Kazanımları

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Beden ile toplumsal ve tarihsel süreçler arasındaki ilişkilerin farkına varır.
2) İktidarla beden arasındaki ilişkileri sorgular ve bunun ötesinde “performatif” bedensel pratikler yoluyla beden üzerinde kurulan düzenleyici rejimlere direniş ve tersine çevirme taktikleri üzerine düşünür.
3) Bedenin her daim bir oluş içinde olması ve dolayısıyla farklı potansiyelleri gerçekleştirebileceği olasılığı içinde algılanması perspektifini kazanır.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Giriş	İzlencelerin Dağıtılması
2)	Beden Üzerine Paradigmalar	Turner, Bryan S. (2011): Din ve Tıp: Günahtan Hastalık Durumuna. Tıbbi Güç ve Toplumsal Bilgi. Bursa: Sentez, 28-48. Okumuş, Ejder (2011): Bedene Müdahalenin Sosyolojisi. Der. Kadir Canatan, Beden Sosyolojisi, İstanbul, 2011, Açılım Kitap, s. 45–65.
3)	Beden, Biyo-iktidar, Söylemsel Pratikler ve Direniş	Keskin, Ferda. “Özne ve Iktidar”. Michel Foucault- Özne ve Iktidar. Seçme Yazılar. Istanbul: Ayrıntı, 2011, 11-24. Foucault, Michel (2012): İktidar ve Beden. İktidarın Gözü. Seçme Yazılar. Istanbul: Ayrıntı, 38-46 Foucault, Michel (2012): Tımarhaneler, Cinsellik, Hapishaneler. İktidarın Gözü. Seçme Yazılar. İstanbul: Ayrıntı, 47-60. Foucault, Michel (2012): İktidar İlişkileri Bedenlerin İçine Nüfuz Eder. İktidarın Gözü. Seçme Yazılar. İstanbul: Ayrıntı, 106-116.
4)	Kapatılan Bedenler: DELİLİK	Foucault, Michel (1992): Deliliğin Tarihi. Ankara: İmge Kitabevi, 179- 212 & 435-493.
5)	Disipline Edilen, İtaat ettirilen, Terbiyeleştirilmiş Bedenler: HAPİSHANE	Foucault, Michel (1992): Hapishanenin Doğuşu. Ankara: İmge Kitabevi, 167-243.
6)	Kışkırtılan Bedenler: CİNSELLİK	Foucault, Michel (1993): Cinselliğin Tarihi. İstanbul: Afa Yayınları, 9-79
7)	ARA SINAV	1-6 hafta kaynaklar
8)	Beden ve Modernlik	Elias, Norbert (2013): İnsan davranışlarının özel bir değişim biçimi olarak Uygarlık. Uygarlık Süreci. Cilt I. İstanbul: İletişim, 131-214.
9)	Türk Modernleşmesi ve Beden terbiyesi	Akın, Yiğit (2014): Erken Cumhuriyet Biyo-Politikasında Beden Terbiyesi ve Spor. Gürbüz ve Yavuz Evlatlar. Erken Cumhuriye’te Beden Terbiyesi ve Spor. İstanbul: İletişim, 87-190.
10)	Yaşlanma ve Ölüm	Turner, Bryan S. (2011): Yaşlanma, Ölme ve Ölüm. Tıbbi Güç ve Toplumsal Bilgi. Bursa: Sentez, 133-153. Kara, Zülküf (2011): Beden Sosyolojisinden Ölüm Sosyolojisine. İnterdisipliner Bir Yaklaşım. Der. Kadir Canatan, Beden Sosyolojisi, İstanbul: Açılım Kitap, 23-43
11)	Beden, Sağlık ve Hastalık	Sezgin, Deniz (2011): Sağlık ve Hastalık Kavramlarının Tarihsel Gelişimi. Tıbbileştirilen Yaşam, Bireyselleştirilen Sağlık. İstanbul: Ayrıntı, 33-54 Terzioğlu, Ayşecan (2011): Küreselleşme, Kanser ve Hastalık Anlatıları: Bilinçli/Bilinçsiz Hastadan Biyolojik Vatandaşlığa Geçiş. Der. Özbay, Cenk; Terzioğlu, Ayşecan; Yasin, Yeşim, Neoliberalizm ve Mahremiyet. Türkiye’de Beden, Sağlık ve Cinsellik. İstanbul: Metis, 111-132.
12)	Beden, Cinsellik ve Ataerkillik	Turner, Bryan S. (2011): Kadınların Şikayetleri: Ataerkillik ve Rahatsızlık. Tıbbi Güç ve Toplumsal Bilgi. Bursa: Sentez, 104-132. Mernissi, Fatima (2003): Bekâret ve Ataerki. Der. İlkkaracan, Pınar, Müslüman Toplumlarda Kadın ve Cinsellik. İstanbul: İletişim, 99-113. Cindoğlu, Dilek (2003): Modern Türk Tıbbında Bekâret Testleri ve Suni Bekâret. Der. İlkkaracan, Pınar, Müslüman Toplumlarda Kadın ve Cinsellik. İstanbul: İletişim, 115-132.
13)	Beden ve Teknoloji	User, İnci (2010): Biyoteknolojiler ve Kadın Bedeni. Der. Yasemin İnceoğlu & Altan Kar, Dişilik, Güzellik ve Şiddet Sarmalında Kadın ve Bedeni. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 133-169. Donna Haraway, Siborg Manifestosu Film Gösterimi “Blade Runner”, Ridley Scott
14)	Film Gösterimi	“Korkuyorum Anne”, Reha Erdem (2004) “Fly”, David Crononberg “Varoluş”, David Crononberg

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:	Der. Kadir Canatan (2011): Beden Sosyolojisi, İstanbul, 2011, Açılım Kitap Turner, Bryan S. (2011): Tıbbi Güç ve Toplumsal Bilgi. Bursa: Sentez Foucault, Michel (1992): Deliliğin Tarihi. Ankara: İmge Kitabevi. Foucault, Michel (1992): Hapishanenin Doğuşu. Ankara: İmge Kitabevi Foucault, Michel (1993): Cinselliğin Tarihi. İstanbul: Afa Yayınları
Diğer Kaynaklar:	Foucault, Michel (2012): İktidarın Gözü. Seçme Yazılar. İstanbul: Ayrıntı Elias, Norbert (2013): Uygarlık Süreci. Cilt I. İstanbul: İletişim

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	2	3
Program Kazanımları
1) Edindiği kuramsal bilgilerle toplumsal olayları yorumlayabilme yetisi ve eleştirel bakış kazanır.
2) Disiplinler arası çalışma yapabilmek için diğer disiplinlere ilişkin bilgi sahibi olur ve yaşam boyu öğrenmeye açık olur.
3) Alanda araştırma yürütülürken verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme yeterliliğine sahip olur.
4) En az bir yabancı dili iyi düzeyde, bir yabancı dili ise giriş düzeyinde bilerek mezun olur.
5) İyi bir gözlem kabiliyeti olan ve empati kurabilen bir mesleki duruş kazanır.
6) Sosyal bilim alanında yerel, ulusal ve uluslararası verileri toplama ve araştırma yapma becerisi kazanır.
7) Uzman ya da uzman olmayan dinleyici gruplarına alanları ile ilgili ya da toplumsal konularda açıklamalar yapabilir, onları bilgilendirir ve onlara düşüncelerini, problemleri ve çözümlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilir.
8) Çeşitli staj programlarını ve uygulamalı çalışmaları benimser.
9) Kamuda ya da özel sektörde araştırmacı, danışman veya uzman olarak çalışabilecek bilgi birikimi edinir.
10) TÜBİTAK, YÖK ve TÜBA’nın ve evrensel bilimin kabul ve teşvik ettiği etik kurallara; araştırmaları, eğitimi ve yayınları kapsamında uyar.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Edindiği kuramsal bilgilerle toplumsal olayları yorumlayabilme yetisi ve eleştirel bakış kazanır.	5
2)	Disiplinler arası çalışma yapabilmek için diğer disiplinlere ilişkin bilgi sahibi olur ve yaşam boyu öğrenmeye açık olur.	5
3)	Alanda araştırma yürütülürken verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme yeterliliğine sahip olur.
4)	En az bir yabancı dili iyi düzeyde, bir yabancı dili ise giriş düzeyinde bilerek mezun olur.
5)	İyi bir gözlem kabiliyeti olan ve empati kurabilen bir mesleki duruş kazanır.	5
6)	Sosyal bilim alanında yerel, ulusal ve uluslararası verileri toplama ve araştırma yapma becerisi kazanır.
7)	Uzman ya da uzman olmayan dinleyici gruplarına alanları ile ilgili ya da toplumsal konularda açıklamalar yapabilir, onları bilgilendirir ve onlara düşüncelerini, problemleri ve çözümlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilir.
8)	Çeşitli staj programlarını ve uygulamalı çalışmaları benimser.
9)	Kamuda ya da özel sektörde araştırmacı, danışman veya uzman olarak çalışabilecek bilgi birikimi edinir.
10)	TÜBİTAK, YÖK ve TÜBA’nın ve evrensel bilimin kabul ve teşvik ettiği etik kurallara; araştırmaları, eğitimi ve yayınları kapsamında uyar.

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Ders

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Ara Sınavlar	1	% 40
Final	1	% 60
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 60
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	İş Yükü
Ders Saati	14	48
Ara Sınavlar	1	40
Final	1	60
Toplam İş Yükü		148