Sosyoloji
Lisans	TYYÇ: 6. Düzey	QF-EHEA: 1. Düzey	EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

SOS225

Ders İsmi:

Osmanlı Dönemi Toplumsal Yapısı

Ders Yarıyılı:

Güz

Ders Kredileri:

Teorik	Pratik	Kredi	AKTS
3	0	3	5

Öğretim Dili:

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Dersin Türü:

Bölüm Seçmeli

Dersin Seviyesi:

Lisans

TYYÇ:6. Düzey

QF-EHEA:1. Düzey

EQF-LLL:6. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

Yüz yüze

Dersin Koordinatörü:

Prof. Dr. ESRA KÖTEN

Dersi Veren(ler):

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:

Bu dersin amacı Osmanlı İmparatorluğu tarihi bilgisini ortaya koyarak Osmanlı tarihçiliğindeki eğilimleri açıklamak, Geç Osmanlı dönemine yönelik çeşitli güncel yaklaşımları analiz etmek, Osmanlı mirası kavramını açıklayarak Osmanlı Devleti ile halefi devletler arasındaki ilişkiyi irdelemektir.

Dersin İçeriği:

Derste Osmanlı toplumsal yapısını oluşturan yönetim, hukuk, eğitim kurumları, iktisadi altyapı ile birlikte ‘Devşirme’ sistemi işlenir. Osmanlı İmparatorluğu’nun Tanzimat’ın ilanından (1839) Cumhuriyet’e kadar olan dönemindeki toplumsal tarihine yoğunlaşılır. İmparatorluğun çok kimlikli etnik yapısı, yüzyıl sonuna doğru görülmeye başlanan ve İmparatorluğun son dönem siyasi tarihi içinde belirleyici olmuş akımlar ders kapsamında irdelenir

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Öğrenme Kazanımları

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Osmanlı imparatorluğunun tarihini öğrenir.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
1) Osmanlı mirası kavramını açıklar.
Öğrenme Yetkinliği
1) Tarih yazıcılığındaki eğilimleri açıklar.
2) Osmanlı dönemine ait çeşitli topikal yaklaşımları analiz eder.
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Dersin öğrencilere tanıtılması Dersin anahatlarının tartışılması	Ders izleniği
2)	Osmanlı devletinin sürekliliğinin hanedanın sürekliliği ile ilişkilendirildiğini açıklanması Devlet Evliliği her zaman hanedanlar için son derece önemli bir konu olmuştur. • Padişahların kızlarının daha çok siyasi amaçlarla evlendiğini açıklanması • Valide Sultan'ı Tanımlanması • Sultanların Oğlunu Tanımlanması	Belge, Murat. Osmanlı’da Kurumlar ve Kültür. Istanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. İstanbul, 2008 Imber, Colin. The Ottoman Empire, 1300-1650: The Structure of Power. Palgrave Macmillan. 2002
3)	Divan Konseyinin İmparatorluğun ana yürütme organı olduğunu açıklanması • Konseyin ana üyelerini belirleme • Osmanlı Hanedanlığında Sembolizmi Tanımlamak	İnalcık, Halil, Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ, Yapı Kredi Yayınları İstanbul 2003. Uzunçarşılı, İ. Hakkı. Osmanlı Devletinin Saray Teşkilatı, Türk Tarih Kurumu, Ankara. 1984
4)	• İlk Osmanlı ordusunun tamamen Türkmen göçebelerinden oluştuğunu açıklayın. • Yeniçeri Birliği, 14. yüzyılın sonunda Osmanlı ordusunun en önemli unsuru oldu. • Yeniçeriler devleti 19. yüzyılın başlarında ordu tarafından Avrupa reformlarının kabul edilmesine direndiler. Sonu 1826 Haziran'ında geldi. • Yayları ve süvarileri tanımlayın • Kapıkulu'yu Açıkla • Ekipman Tanımla	•Uyar ,Mesut. Edward J. Erickson. Osmanlı Askeri Tarihi (A Military History of the Ottomans from Osman to Ataturk). Türkiye İş Bankası Yayınları. İstanbul, 2014
5)	Vize Sınavı	Midterm
6)	• Osmanlı İmparatorluğu’nun dhimmi ile ilişkilerini açıklamak (Hristiyanlar ve Yahudiler • Yasal uyuşmazlıkların din ile ayrılmasını anlamak • Darı sistemini ve diğer batı imparatorluklarını karşılaştır ve karşılaştır • Milliyetçiliğin yükselişini anlamak, insanları dini olarak değil etnik olarak bölmeye başladı.	İnalcık, H. “Köy, Köylü ve İmparatorluk.” In V. Milletlerarası Türkiye Sosyal ve İktisat Tarihi Kongresi, Tebliğler (Istanbul 21-25 Ağustos 1989), pp. 1-13 Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları, 1990 Ortaylı, İ. “Osmanlı İmparatorluğunda Millet.” In Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi, Volume IV, pp. 996-1001 Istanbul: İletişim Yayınları. 1985 Mardin, Şerif. “Türk Siyasasını Açıklayabilecek Bir Anahtar: Merkez-Çevre İlişkiler” Türkiye’de Toplum ve Siyaset. İletişim yayınları, İstanbul, 2003
7)	• Keşif Çağı ve Osmanlı Devleti'nin gerilemesi arasındaki ilişkiyi açıklamak • Müslüman ve Müslüman olmayanların ödediği günlük hayattaki sayısız vergiyi açıklamak • Osmanlı ekonomik aklını tanımlamak. • Zenginliğin ana kaynağı olarak askeri genişlemeyi ve maliciliği açıklamak • Tarım ve muhafazakar arazi tutuculuğunun analizi	Halil İnalcık Osmanlı İmparatorluğunun Ekonomik ve Sosyal Tarihi. Eren Yayıncılık. 2001
8)	• Osmanlı tarihinin bilimsel, kültürel ve entelektüel yönlerini açıklamak • Laik bilimlerin kraliyet himayesini açıklar. • Tıp, madencilik ve askeri teknolojideki gelişmeleri açıklar. • Osmanlı felsefesini sistematik bir bakış açısıyla tanımlamak	Adıvar, Adnan. Osmanlı Türklerinde İlim. Remzi Kitabevi, İstanbul, 1982 İhsanoğlu, Ekmelleddin. Büyük Cihaddan Frenk Fodulluğuna. İletişim Yayınları. Istanbul, 1996
9)	Vize sınavı	Midterm
10)	• Osmanlı Devletinin kuruluşu ve yükselişinde günlük yaşamda yeme ve içme alışkanlıklarını anlamak • Türk aile yapısını ve mahallesini açıklar. • Araştır Süleyman geneli bir Osmanlı yeme ve içme kültürü hakkında konuşmak mümkün mü?	Faroqhi, Suraiya Osmanlı Kültürü ve Gündelik Yaşam (Çev. Elif Kılıç), İstanbul. Tarih Vakfı Yayınları. 2005 Bassano, Luigi. Osmanlı İmparatorluğu’nda Gündelik Hayat & Kanuni Dönemi, İstanbul: Yeditepe Yayınevi. 2011 İlber Ortaylı. Osmanlı Toplumunda Aile. Pan yay. İstanbul. 2000
11)	• Klasik Osmanlı Edebiyatının Kökenlerini Açıklayabilecektir. • "Üst sınıfın edebiyatı" nı tanımlayın - klasik veya "divan edebiyatı" dır. • Farsların Anadolu'ya etkisini açıklayabilecektir. • Türk halk edebiyatını tanımlar. • Klasik Osmanlı Edebiyatını tanımlar.	Belge, Murat. Edebiyat. Osmanlı’da Kurumlar ve Kültür Istanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları İstanbul, 2008
12)	• Osmanlı yapı tiplerini açıklar. • İstanbul'un fethini ve mimari atmosferin etkilerini açıklayın. • Mimar Sinan ve Klasik Dönem'i açıklar. • Osmanlı'da Kubbe Açıkla • Osmanlı Camilerini Açıklar • Mimar Sinan'ın önemini açıklayın	• Eldem, Sedad Hakkı (1984) Türk Evi Osmanlı Dönemi, 3 cilt, İstanbul • Kuban, Doğan (2000) Osmanlı Mimarisi, Yapı Endüstri Merkezi Yay. , İstanbul
13)	• Klasik Türk müzik formlarını açıklar. • Monofonik ve heterophonik müziği analiz eder. • Manevi, doğaçlama ("gazel", "kaside", "durak" vb.) Ve fasil müziği tanımlayın. • Klasik Osmanlı Müziği, Müzik Enstrümanları ve Formlarını açıklar.	Belge, Murat. Musiki. Osmanlı’da Kurumlar ve Kültür Istanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları İstanbul, 2008
14)	• Öğrenci proje ekiplerinin tartışılması • Günlük yaşam uygulamalarını açıklar • Devlet mimari gelişmeleri	Bu bölümü okuyun ve not alın

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:	Osmanlı’da Kurumlar ve Kültür Murat Belge. Istanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları İstanbul, 2008, 564 syf.
Diğer Kaynaklar:	İlber Ortaylı. İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı. Timaş Yayınları. 2016

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	2	3	4
Program Kazanımları
1) Edindiği kuramsal bilgilerle toplumsal olayları yorumlayabilme yetisi ve eleştirel bakış kazanır.
2) Disiplinler arası çalışma yapabilmek için diğer disiplinlere ilişkin bilgi sahibi olur ve yaşam boyu öğrenmeye açık olur.
3) Alanda araştırma yürütülürken verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme yeterliliğine sahip olur.
4) En az bir yabancı dili iyi düzeyde, bir yabancı dili ise giriş düzeyinde bilerek mezun olur.
5) İyi bir gözlem kabiliyeti olan ve empati kurabilen bir mesleki duruş kazanır.
6) Sosyal bilim alanında yerel, ulusal ve uluslararası verileri toplama ve araştırma yapma becerisi kazanır.
7) Uzman ya da uzman olmayan dinleyici gruplarına alanları ile ilgili ya da toplumsal konularda açıklamalar yapabilir, onları bilgilendirir ve onlara düşüncelerini, problemleri ve çözümlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilir.
8) Çeşitli staj programlarını ve uygulamalı çalışmaları benimser.
9) Kamuda ya da özel sektörde araştırmacı, danışman veya uzman olarak çalışabilecek bilgi birikimi edinir.
10) TÜBİTAK, YÖK ve TÜBA’nın ve evrensel bilimin kabul ve teşvik ettiği etik kurallara; araştırmaları, eğitimi ve yayınları kapsamında uyar.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Edindiği kuramsal bilgilerle toplumsal olayları yorumlayabilme yetisi ve eleştirel bakış kazanır.	5
2)	Disiplinler arası çalışma yapabilmek için diğer disiplinlere ilişkin bilgi sahibi olur ve yaşam boyu öğrenmeye açık olur.	5
3)	Alanda araştırma yürütülürken verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme yeterliliğine sahip olur.
4)	En az bir yabancı dili iyi düzeyde, bir yabancı dili ise giriş düzeyinde bilerek mezun olur.
5)	İyi bir gözlem kabiliyeti olan ve empati kurabilen bir mesleki duruş kazanır.
6)	Sosyal bilim alanında yerel, ulusal ve uluslararası verileri toplama ve araştırma yapma becerisi kazanır.
7)	Uzman ya da uzman olmayan dinleyici gruplarına alanları ile ilgili ya da toplumsal konularda açıklamalar yapabilir, onları bilgilendirir ve onlara düşüncelerini, problemleri ve çözümlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilir.
8)	Çeşitli staj programlarını ve uygulamalı çalışmaları benimser.
9)	Kamuda ya da özel sektörde araştırmacı, danışman veya uzman olarak çalışabilecek bilgi birikimi edinir.
10)	TÜBİTAK, YÖK ve TÜBA’nın ve evrensel bilimin kabul ve teşvik ettiği etik kurallara; araştırmaları, eğitimi ve yayınları kapsamında uyar.

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Anlatım
Ders
Okuma
Soru cevap/ Tartışma

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)
Ödev
Sunum
Bilgisayar Destekli Sunum

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Sunum	1	% 20
Ara Sınavlar	1	% 30
Final	1	% 50
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 50
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 50
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	İş Yükü
Ders Saati	14	42
Sınıf Dışı Ders Çalışması	13	75
Sunum / Seminer	5	10
Ödevler	9	9
Ara Sınavlar	1	3
Final	1	3
Toplam İş Yükü		142