Diş Hekimliği | |||||
Lisans | TYYÇ: 6. Düzey | QF-EHEA: 1. Düzey | EQF-LLL: 6. Düzey |
Ders Kodu: | DHF105 | ||||||||
Ders İsmi: | Deontoloji ve Etik | ||||||||
Ders Yarıyılı: |
Güz |
||||||||
Ders Kredileri: |
|
||||||||
Öğretim Dili: | TR | ||||||||
Ders Koşulu: | |||||||||
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: | Hayır | ||||||||
Dersin Türü: | Fakülte Seçmeli | ||||||||
Dersin Seviyesi: |
|
||||||||
Dersin Veriliş Şekli: | Yüz yüze | ||||||||
Dersin Koordinatörü: | Prof. Dr. MAZHAR SEMİH BASKAN | ||||||||
Dersi Veren(ler): |
Prof. Dr. MAZHAR SEMİH BASKAN |
||||||||
Dersin Yardımcıları: |
Dersin Amacı: | Bu dersin amacı diş hekimliğinde ve tıpta etik kavramının öğretilmesi; iyi bir doktor olmanın ve deontolojinin gereklerinin açıklanması; Dünya Sağlık Örgütünün bu konuda yaptığı düzenlemelerin öğretilmesi; malpraktis kavramının açıklanarak hasta haklarına saygılı hekim olma bilincinin aşılanmasıdır. |
Dersin İçeriği: | • Geçmişte ve şimdi iyi bir doktor olmak için gerekli eğitim süreci • Doktor olarak çalışma izni için mevzuat, yetki, nitelik ve lisans • Doktor olarak çalışma izni için yetkilerin belirlenmesi ve anlatılması • Deontoloji ve etiğin temel prensipleri • WHO’nun deontoloji ve etik prensipleri • Etik üzerine WHO prensiplerinin gelişimi • WHO’nun etik ile ilgili tarihsel örnekleri • Sağlık bilimlerinde uzmanlıkları tanımalar • Sağlık ekibi içerisinde uzman doktorları bilir • Sağlık ekibi organizasyonu, roller ve sorumlulukları ayırdeder • Hasta hakları • Hastanın yasal durumu • Hastanın Türk Borçlar Kanunu, Sağlık Ysası ve Türk Ceza Kanunu’na göre hakları • Malpraktis tanımı • Ceza kanununda malpraktisin tanımı • Malpraktis hareketinin örneklenmesi • Anatomi dehaları: Vesalius ve Da Vinci • Vesalius ve Da Vinci’nin tıbba katkıları • Vesalius’un kitabı • Öğrencilerin ara sınav ile değerlendirilmesi • Tıpta genel etik sorunları • Ceza kanununda malpraktisin tanımı • Etik üzerine WHO prensiplerinin gelişimi • Vesalius ve Da Vinci’nin tıbba katkıları • Mahkemede bilirkişi olarak doktorun rolü • Bilirkişi kurulu • Mahkemede doktorun rolü ve yasal sorumluluk • Mazhar Osman Uzman’ın tıbba katkıları • Hulusi Behçet’in tıbba katkıları • Psikiyatri bilimdalının ortaya çıkışı • Sechenov ve Metchnikov’un çalışmaları ve yazdıkları kitaplar • 19. yüzyılda tıbbın durumu • IG Semmelweiss’in çalışmaları • Annelerin iyiliğine yönelik Semmelweiss’ın katkısı • Hastanelerde hijyen ve sağlık hizmetlerinin gelişimi • La Mettrie ve Paracelcus’un çalışmaları • La Mettrie ve Paracelcus’un tıbba katkıları ve bilim üzerinde günümüzdeki etkileri • Tıbbi keşiflerde kazaların rolü • Tıp tarihinde kazara yapılan önemli keşifler • Yapılan keşiflerin bilimsel arkaplanı • Doktor olarak Hipokrat • Hipokrat’ın tıbba katkıları • Hipokratik tıp • Öğrencilerin final sınavı ile değerlendirilmesi • Mahkemede doktorun rolü ve yasal sorumluluk • Yapılan keşiflerin bilimsel arkaplanı • Hipokrat’ın tıbba katkıları • Hulusi Behçet’in tıbba katkıları |
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
|
Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
1) | • Geçmişte ve şimdi iyi bir doktor olmak için gerekli eğitim süreci • Doktor olarak çalışma izni için mevzuat, yetki, nitelik ve lisans • Doktor olarak çalışma izni için yetkilerin belirlenmesi ve anlatılması | |
2) | • Deontoloji ve etiğin temel prensipleri | |
3) | • WHO’nun deontoloji ve etik prensipleri • Etik üzerine WHO prensiplerinin gelişimi • WHO’nun etik ile ilgili tarihsel örnekleri | |
4) | • Sağlık bilimlerinde uzmanlıkları tanımalar • Sağlık ekibi içerisinde uzman doktorları bilir • Sağlık ekibi organizasyonu, roller ve sorumlulukları ayırdeder | |
5) | • Hasta hakları • Hastanın yasal durumu • Hastanın Türk Borçlar Kanunu, Sağlık Ysası ve Türk Ceza Kanunu’na göre hakları | |
6) | • Malpraktis tanımı • Ceza kanununda malpraktisin tanımı • Malpraktis hareketinin örneklenmesi | |
7) | • Anatomi dehaları: Vesalius ve Da Vinci • Vesalius ve Da Vinci’nin tıbba katkıları • Vesalius’un kitabı | |
8) | • Öğrencilerin ara sınav ile değerlendirilmesi • Tıpta genel etik sorunları • Ceza kanununda malpraktisin tanımı • Etik üzerine WHO prensiplerinin gelişimi • Vesalius ve Da Vinci’nin tıbba katkıları | |
9) | • Mahkemede bilirkişi olarak doktorun rolü • Bilirkişi kurulu • Mahkemede doktorun rolü ve yasal sorumluluk | |
10) | • Mazhar Osman Uzman’ın tıbba katkıları • Hulusi Behçet’in tıbba katkıları • Psikiyatri bilimdalının ortaya çıkışı | |
11) | • Sechenov ve Metchnikov’un çalışmaları ve yazdıkları kitaplar • 19. yüzyılda tıbbın durumu | |
12) | • IG Semmelweiss’in çalışmaları • Annelerin iyiliğine yönelik Semmelweiss’ın katkısı • Hastanelerde hijyen ve sağlık hizmetlerinin gelişimi | |
13) | • La Mettrie ve Paracelcus’un çalışmaları • La Mettrie ve Paracelcus’un tıbba katkıları ve bilim üzerinde günümüzdeki etkileri | |
14) | • Tıbbi keşiflerde kazaların rolü • Tıp tarihinde kazara yapılan önemli keşifler • Yapılan keşiflerin bilimsel arkaplanı | |
15) | • Doktor olarak Hipokrat • Hipokrat’ın tıbba katkıları • Hipokratik tıp | |
16) | • Öğrencilerin final sınavı ile değerlendirilmesi • Mahkemede doktorun rolü ve yasal sorumluluk • Yapılan keşiflerin bilimsel arkaplanı • Hipokrat’ın tıbba katkıları • Hulusi Behçet’in tıbba katkıları |
Ders Notları / Kitaplar: | Tıp Tarihi Yazar: Ayşegül Demirhan Erdemir Yayınevi: Nobel Tıp; 1. Baskı (2014) ISBN: 9786053350255 |
Diğer Kaynaklar: | Tıp Tarihi Yazar: Ayşegül Demirhan Erdemir Yayınevi: Nobel Tıp; 1. Baskı (2014) ISBN: 9786053350255 |
Ders Öğrenme Kazanımları | 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Program Kazanımları | ||||||||
1) Sağlık alanındaki temel ve güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve multimedya eğitim araç gereçleri ile diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir. Bilginin doğası, kaynağı, sınırları, doğruluğu, güvenirliliği ve geçerliliğini değerlendirme bilgisine sahiptir. Sağlık alanındaki bilimsel bilgiye ulaşma, güncel literatürü izleme, değerlendirme ve uygulayabilme bilgisine sahiptir. | ||||||||
2) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak bilimsel olarak kanıtlanmış verileri yorumlar ve değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder, araştırmalara ve kanıtlara dayalı mesleki ve etik değerleri gözeterek çözüm önerileri geliştirir, bilgiyi paylaşır, ekip çalışması yapar. Sağlık ve araştırma alanı ile ilgili bilgi teknolojilerini kullanır. Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanarak birey, aile ve topluma yönelik sağlık eğitimi yapar. Alanına özgü sorunlara bilimsel veriler/kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir. | ||||||||
3) Sağlık alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır; ilgili kişi ve kurumların düşüncelerini, istek ve beklentilerini dinler. Sağlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek ekip çalışması içinde ve sürecin etkin bir elemanı olarak uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır. Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için diğer meslek grupları ile işbirliği içinde proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular. Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar. Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. Sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki olayları/gelişmeleri izler ve değerlendirir. Sözlü ve yazılı olarak etkili iletişim kurar. Kültürlerarası iletişim kurma bilgi ve becerisine sahiptir. Mesleki aktivite ve uygulamalarını etkin ve güvenli şekilde belgeler/doğru ve etkili kayıt tutar. | ||||||||
4) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. Öğrenme hedeflerini belirler ve öğrenmeyi öğrendiğini gösterir. Öğrenme kaynaklarını belirler, kaynaklara etkin/hızlı erişir. Yaşam boyu öğrenmeyi benimsediğin gösterir, gelişime açıktır ve bu davranışı devam ettirir. Bilgiye ulaşma yollarına karar verir ve uygular. | ||||||||
5) Sağlık alanı ile ilgili verileri toplar, yorumlar, uygular ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar ve toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. Kalite yönetimi ve süreçlerine uygun davranır ve bu süreçlere katılır. Bebek ve çocukları da kapsayacak şekilde, birey ve halk sağlığı, çevre koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahiptir ve uygular. Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır. Profesyonel kimliği ile meslektaşlarına rol model ve topluma örnek olur. Sağlıklı ve/veya hasta bireyin yapısı, fizyolojik fonksiyonları ve davranışları; bireyin sağlığı ile fiziksel ve sosyal çevresi arasındaki ilişkisini anlamaya yetkindir. Mezuniyet sonrası kurum içi, yerel, ulusal ve uluslararası eğitimlere katılır; bunları kredilendirir ve belgeler. Etik ilkelerin ve etik kurulların eğitim- uygulama ve araştırma alanlarında birey ve toplum için önemini bilir. | ||||||||
6) Alanı ile ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilme. Sağlık alanı ile ilgili sahip olduğu ileri düzeydeki bilgi birikimini kullanarak bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve bu alanda çalışan diğer meslek grupları ile işbirliği içinde ekip üyesi olarak sorumluluk alır. Sağlık alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır. Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci izleyip değerlendirir. Alanına özgü bilimsel bilgi üretme sorumluluğunu yerine getirir/tanımlayıcı düzeyde araştırma yapar. |
Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Düşük | 3 Orta | 4 Yüksek | 5 En Yüksek |
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
1) | Sağlık alanındaki temel ve güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve multimedya eğitim araç gereçleri ile diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir. Bilginin doğası, kaynağı, sınırları, doğruluğu, güvenirliliği ve geçerliliğini değerlendirme bilgisine sahiptir. Sağlık alanındaki bilimsel bilgiye ulaşma, güncel literatürü izleme, değerlendirme ve uygulayabilme bilgisine sahiptir. | 3 |
2) | Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak bilimsel olarak kanıtlanmış verileri yorumlar ve değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder, araştırmalara ve kanıtlara dayalı mesleki ve etik değerleri gözeterek çözüm önerileri geliştirir, bilgiyi paylaşır, ekip çalışması yapar. Sağlık ve araştırma alanı ile ilgili bilgi teknolojilerini kullanır. Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanarak birey, aile ve topluma yönelik sağlık eğitimi yapar. Alanına özgü sorunlara bilimsel veriler/kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir. | 3 |
3) | Sağlık alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır; ilgili kişi ve kurumların düşüncelerini, istek ve beklentilerini dinler. Sağlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek ekip çalışması içinde ve sürecin etkin bir elemanı olarak uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır. Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için diğer meslek grupları ile işbirliği içinde proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular. Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar. Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. Sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki olayları/gelişmeleri izler ve değerlendirir. Sözlü ve yazılı olarak etkili iletişim kurar. Kültürlerarası iletişim kurma bilgi ve becerisine sahiptir. Mesleki aktivite ve uygulamalarını etkin ve güvenli şekilde belgeler/doğru ve etkili kayıt tutar. | 3 |
4) | Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. Öğrenme hedeflerini belirler ve öğrenmeyi öğrendiğini gösterir. Öğrenme kaynaklarını belirler, kaynaklara etkin/hızlı erişir. Yaşam boyu öğrenmeyi benimsediğin gösterir, gelişime açıktır ve bu davranışı devam ettirir. Bilgiye ulaşma yollarına karar verir ve uygular. | 4 |
5) | Sağlık alanı ile ilgili verileri toplar, yorumlar, uygular ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar ve toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. Kalite yönetimi ve süreçlerine uygun davranır ve bu süreçlere katılır. Bebek ve çocukları da kapsayacak şekilde, birey ve halk sağlığı, çevre koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahiptir ve uygular. Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır. Profesyonel kimliği ile meslektaşlarına rol model ve topluma örnek olur. Sağlıklı ve/veya hasta bireyin yapısı, fizyolojik fonksiyonları ve davranışları; bireyin sağlığı ile fiziksel ve sosyal çevresi arasındaki ilişkisini anlamaya yetkindir. Mezuniyet sonrası kurum içi, yerel, ulusal ve uluslararası eğitimlere katılır; bunları kredilendirir ve belgeler. Etik ilkelerin ve etik kurulların eğitim- uygulama ve araştırma alanlarında birey ve toplum için önemini bilir. | 4 |
6) | Alanı ile ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilme. Sağlık alanı ile ilgili sahip olduğu ileri düzeydeki bilgi birikimini kullanarak bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve bu alanda çalışan diğer meslek grupları ile işbirliği içinde ekip üyesi olarak sorumluluk alır. Sağlık alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır. Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci izleyip değerlendirir. Alanına özgü bilimsel bilgi üretme sorumluluğunu yerine getirir/tanımlayıcı düzeyde araştırma yapar. | 4 |
Anlatım | |
Ders | |
Soru cevap/ Tartışma |
Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama) |
Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
Ara Sınavlar | 1 | % 50 |
Final | 1 | % 50 |
Toplam | % 100 | |
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 50 | |
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 50 | |
Toplam | % 100 |
Aktiviteler | Aktivite Sayısı | Süre (Saat) | İş Yükü |
Ders Saati | 14 | 2 | 28 |
Ara Sınavlar | 1 | 2 | 2 |
Final | 1 | 2 | 2 |
Toplam İş Yükü | 32 |