T.C. İstanbul Okan Üniversitesi BİLGİ PAKETİ / DERS KATALOĞU
| Endüstri Mühendisliği | |||||
| Lisans | TYYÇ: 6. Düzey | QF-EHEA: 1. Düzey | EQF-LLL: 6. Düzey | ||
Ders Genel Tanıtım Bilgileri
| Ders Kodu: | IRL311 | ||||||||
| Ders İsmi: | History of Politics in Turkey I | ||||||||
| Ders Yarıyılı: |
Güz |
||||||||
| Ders Kredileri: |
|
||||||||
| Öğretim Dili: | EN | ||||||||
| Ders Koşulu: | |||||||||
| Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: | Hayır | ||||||||
| Dersin Türü: | Üniversite/Yabancı Dil | ||||||||
| Dersin Seviyesi: |
|
||||||||
| Dersin Veriliş Şekli: | Yüz yüze | ||||||||
| Dersin Koordinatörü: | Dr.Öğr.Üyesi GÖKÇE BALABAN | ||||||||
| Dersi Veren(ler): |
|
||||||||
| Dersin Yardımcıları: |
Dersin Amaç ve İçeriği
| Dersin Amacı: | Bu ders amacı Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminden 21. yüzyılın ilk yıllarına kadar Türkiye’deki siyasi gelişmeleri incelemeyi hedeflemektedir. Bu amaçla derste, 1789’dan 1908’e kadar Osmanlı siyasi sisteminin modernleşmesi; İkinci Meşrutiyet dönemi gelişmeleri; imparatorluktan cumhuriyete geçiş; erken cumhuriyet döneminde ulus inşası; 1945 ve 1950 arası demokrasiye geçiş süreci; erken cumhuriyet döneminde ulus-devlet inşa etme süreci; 1945-1950 arasından demokrasiye geçiş adımları; 1950 ve 1980 arasındaki çok-partili demokrasi ve askeri darbeler (27 Mayıs 1960, 12 Mart 1971 ve 12 Eylül 1980); 1980’lerden sonra kimlik politikalarının yükselişi; 2002 seçimleri ve sonraki siyasi durum gibi konu başlıkları ele alınacaktır. |
| Dersin İçeriği: | Modernite-öncesi dönemde Osmanlı’da toplumsal ve siyasi yapı; 18. ve 19. yüzyıllarda siyasi dönüşüm; Osmanlı’da siyasi modernleşme (1839-1908); Jön Türkler ve imparatorluktan cumhuriyete geçiş (1908-1923); Kemalizm ve erken cumhuriyet döneminde sosyo-politik değişim (1923-1938); İnönü dönemi ve demokrasiye geçiş (1938-1950); Demokrat Parti ve “popülist” demokrasi (1950-1960); 27 Mayıs darbesi ve 1960’larda toplumsal hareketler; 12 Mart askeri müdahalesi ve 1970’lerde ekonomik ve siyasi kriz; 12 Eylül darbesi, Özal dönemi ve sonrası (1980-2002); AKP iktidarı döneminde Türkiye siyaseti (2002- ). |
Öğrenme Kazanımları
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ders Akış Planı
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
| 1) | • İzleğin içeriğini tanıtır. • Ders programını sıralar. • Ders kitabı ve yazarı hakkında açıklar. • Ekstra ders materyallerini sıralar. • Not ve değerlendirme sistemini açıklar. • Tarih disiplinine bilimsel yaklaşımın önemini tanır. • Gündelik yaşamdan örneklerle siyaset ve tarih ilişkisini gösterir. • Tarihi dönemselleştirmenin önemini fark eder. | İzleği inceleme. Gelecek haftaki ders için gerekli bölümü okuma: Zürcher, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, 2015, s. 13-21. |
| 2) | • Tarihin farklı şekillerde dönemselleştirilmesinin neden gerektiğini açıklar • TST’nin farklı dönemselleştirme biçimlerini tanıtır. • Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye’de değişik dönemlerdeki siyasi rejim değişikliklerini açıklar. • “Tarihyazımı” kavramının anlamını belirler. • TST’de rekabet halindeki tarihyazım gelenekleri üzerine tartışır. • TST ve tarihçilik arasındaki ilişkiyi açıklar | Gelecek haftaki ders için gerekli bölümü okuma: Zürcher, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, 2015, s. 25-41. |
| 3) | • Premodern dönemdeki Osmanlı siyasi ve toplumsal yapısının temel özellerini belirler. • Osmanlı “devlet geleneğini” açıklar • Osmanlı devletinin siyasi meşruiyetinin temelini açıklar • Modernlik öncesi ve modern sosyo-politik sistemlerin farklarını belirler. • Premodern siyasi alanı görselleştirir. • Osmanlı’da meşruiyet ve adalet kavramlarını açıklar. • Osmanlı İmparatorluğu’nun çok dilli ve farklı etnik grupları barındıran toplumsal yapısını açıklar. • Osmanlı sosyo-politik örgütlenmesinin temeli olan “millet sistemi”ni açıklar ve tartışır. • Türkiye siyasetini anlamak için bir araç olan merkez-çevre paradigmasını tartışır. | Gelecek haftaki ders için gerekli bölümü okuma: Zürcher, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, 2015, s. 43-81. |
| 4) | • Osmanlı ekonomik ve askeri alanlarda zayıflamasının nedenlerini sıralar. • İmparatorluğun bu askeri-ekonomik kriz/çöküşe verdiği tepkileri açıklar. • III. Selim’in reform yaklaşımını ve “Nizam-ı Cedid”i açıklar. • Nizam-ı Cedid dönemindeki reformları sıralar. • Osmanlı İmparatorluğu’nun Fransız Devrimi sırasındaki dış ilişkilerini tartışır. • Fransız Devrimi’nin etkilerini belirler. • II. Mahmut zamanındaki merkezileşme girişimlerini açıklar • İmparatorluğun toprak kayıplarını ve isyanları sıralar. • “Doğu Sorunu”nu tartışır. • Eğitim, ordu ve bürokrasi alanlarındaki reformları sıralar | Gelecek haftaki ders için gerekli bölümü okuma: Zürcher, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, 2015, s. 83-142. |
| 5) | • Tanzimat döneminin (1839–71) özelliklerini ve gelişmelerini açıklar. • Gülhane Hattı Hümayunu’nun özelliklerini açıklar. • Millet sistemindeki değişimi açıklar. • Askeri, siyasi, idari ve mali alanlardaki reformları sıralar. • Osmanlı İmparatorluğu’nun dünya kapitalizmine eklemlenişini açıklar. • Osmanlı İmparatorluğu’nda anayasacılığın ortaya çıkış ve yükselişi ile 1876 anayasal devrimini açıklar. • II. Abdülhamit döneminin farklı yorumlarını belirleme ve bu farklılığın nedenleri üzerine tartışır. • İmparatorlukta cemaatler-arası gerilimler, çatışmalar ve milliyetçiliğin yükselişi süreçlerini açıklar. • Jön Türk hareketinin ideolojik arkaplanı üzerine tartışır. | Okuma: Zürcher, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, 2015, s. 145-245. |
| 6) | • 1908 Devrimi’nin neden ve sonuçlarını açıklar • 1909 karşı-devriminin neden ve sonuçlarını açıklar • Balkan Savaşı ve Bab-ı Ali baskınının neden ve sonuçlarını açıklar • Osmanlı İmparatorluğu’nun I. Dünya Savaşına girişinin nedenlerini açıklar. • İttihatçı merkezin iktidarını sağlamlaştırma sürecini örneklerle gösterir. • Ermeni sorununu açıklar ve tartışır • 1913-18 dönemi reform politikalarının toplumsal ve kültürel değişime olan etkilerini örneklerle gösterir. • Milli İktisat politikasının özelliklerini inceler. • Türk milliyetçiliği daha önceki milliyetçi hareketlere karşılaştırır. | Gelecek haftaki ders için gerekli bölümü okuma: Zürcher, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, 2015, s.247-260. |
| 7) | • Bağımsızlık mücadelesinin nedenleri ve örgütlenişini açıklar • Milli direniş hareketi içindeki siyasi gelişmeleri inceler • Lozan Barış Antlaşması’nın Cumhuriyet’in kuruluşu açısından önemini tartışır • Atatürk’ün Türkiye Cumhuriyeti için merkezi rolünü tartışır. • Türk ulus-devletinin kuruluşu ve Türk milli gelişme sürecini Avrupa’daki diğer ulus-devletlerle karşılaştırır. | Gelecek haftaki ders için gerekli bölümü okuma: Zürcher, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, 2015, s. 261-302. |
| 8) | • Tek-parti devleti ortaya çıkarken (1923-27) var olan koşulları açıklar. • Cumhuriyet’in temel kurumları ve Halifeliğin kaldırılış sürecini açıklar ve tartışır. • Milliyetçi hareket içindeki bölünmeyi ve Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın ortaya çıkışını inceler. • Şeyh Sait İsyanı’nın neden ve sonuçlarını tartışır • İzmir Suikastı’nın neden ve sonuçlarını inceler • Milliyetçilik ve laiklik ilkelerinden esinlenenleri, Kemalist reformların özelliklerini açıklar • Serbest Fırka’nın kurulduğu ve kapatıldığı zamanki koşulları inceler. • Tek-parti rejiminin nasıl kurumsallaştırıldığını örneklerle gösterir. • Kemalist rejimin 1930’lardaki devletçi ekonomik politikasını açıklar. | Gelecek haftaki ders için gerekli bölümü okuma: Zürcher, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, 2015, s. 303-319. |
| 9) | • Demokrasiye geçiş sürecindeki (1945–50) iç ve dış koşulları açıklar • Değişim için sosyo-ekonomik baskıların nedenlerini inceler • Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) içindeki muhalefetin ortaya çıkışını açıklar • Uluslararası güç dengesi ve soğuk savaş döneminin demokratikleşme sürecine etkilerini açıklar • Demokratikleşme sürecinin aşamalarını, basın ve siyasi alanın liberalleşmesine odaklanarak inceler | Gelecek haftaki ders için gerekli bölümü okuma: Zürcher, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, 2015, s.323-350. |
| 10) | • Demokrat Parti yönetimi sırasındaki dönüşümün özelliklerini tanımlar • 1950, 1954 ve 1957 seçimlerinin sonuçlarını inceler ve karşılaştırır • 1950’lerde ekonomi politikalarının değişimini ve tarım sektörüne etkisini örneklerle açıklar • Hükümetin artan otoriter eğilimlerini örneklere sıralar. • DP iktidarı sırasında devletin laiklik politikalarında süreklilik ve değişiklikleri inceler • 1960 askeri darbesine yol açan koşulları açıklar. | Gelecek haftaki ders için gerekli bölümü okuma: Zürcher, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, 2015, s. 351-399. |
| 11) | • 27 Mayıs 1960 askeri darbesinin özellikleri ve sonuçlarını açıklar • Darbe sonrası demokrasiye dönüş için alınan önlemleri örneklerle gösterir. • Yeni anayasanın özelliklerini sıralar ve yeni kurumları açıklar. • Adalet Partisi ve lideri Demirel’in yükselişini inceler. • CHP’nin “ortanın solu” yaklaşımını açıklar ve tartışır. • Siyasi radikalizmde (sağ ve sol) yükselişi açıklar. • 12 Mart 1971 muhtırasının neden ve sonuçlarını inceler • Plancı ekonomik politikalar ile ithal ikameci politikaları inceler. | Gelecek haftaki ders için gerekli bölümü okuma: Zürcher, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, 2015, s. 401-482. |
| 12) | • 1980 darbesinin neden ve sonuçları ile sonrasındaki koşulları tartışır • Yeni anayasanın demokrasiyi nasıl yeniden yapılandırdığı ve daralttığını örneklerle gösterir. • Anavatan Partisi yönetimi sırasında ekonomik ve siyasi alanda liberalleşme adımlarını açıklar. • Türk-İslam Sentezi’nin toplumsal ve kültürel alandaki etkilerini tartışır. • İslamcı hareketin 1980’ler ve 1990’lardaki yükselişini inceler. | Gelecek haftaki ders için gerekli bölümü okuma: Zürcher, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, 2015, s. 401-482. |
| 13) | • Kürt sorununun kökenlerini inceler. • “28 Şubat 1997” müdahalesini Kemalist restorasyon olarak açıklar • Milli Görüş hareketi içindeki bölünmeyi ve Adalet ve Kalkınma Partisi’nin ortaya çıkışını inceler • AKP döneminde Türkiye-AB ilişkilerini etkileyen reformları sıralar. • AKP döneminde ordunun siyasetteki rolünü değiştiren reformları sıralar. | Gelecek haftaki ders için gerekli bölümü okuma: Zürcher, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, 2015, s. 401-482. |
| 14) | • Dersin haftalık temalarını özetler. • Demokrasi, laiklik ve otoriteryanizm arasındaki ilişkileri 2000’ler ve 1950’li yıllara odaklanarak tartışır. • 2000’lerde Türkiye siyasetinin değişen dinamiklerini tartışır. • Türkiye tarihindeki farklı siyasi rejimleri tanımlar. • Türkiye tarihindeki önemli siyasi gelişmeleri ayırt eder. | |
| 15) | • Final Sınavı • Osmanlı İmparatorluğu/Türkiye’de 1789’tan 2015’e kadarki dönemde siyasi rejim değişiklerini belirler. • Deste incelendiği şekliyle bir zaman çizelgesi oluşturur. • Rejim değişiklikleri, reform programları, askeri/otorite darbeler gibi, TST boyunca gerçekleşen önemli siyasi olayların etkilerini tartışır. • Geç Osmanlı, erken Cumhuriyet ve çok partili demokrasi dönemlerindeki görece demokratikleşme adımlarını ve aktörlerini belirler • Askeri darbeler ya da siyasi baskı dönemleri gibi, demokrasinin askıya alındığı dönemleri ve aktörlerini belirler. |
Kaynaklar
| Ders Notları / Kitaplar: | Erik Jan Zürcher, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, İstanbul: İletişim Yayınları, 2015. Erik Jan Zürcher, Turkey: A Modern History, London: I. B. Tauris [2004], 3rd Edition, 2012. ISBN-13: 978-1860649585 | ISBN-10: 1860649580 |
| Diğer Kaynaklar: | Reşat Kasaba, der., Türkiye Tarihi (1839-2010), Çev.: Zuhal Bilgin, İstanbul: Kitap Yayınevi, 2011. ISBN-10: 6051050744/ ISBN-13: 9786051050744 Carter Vaughn Findley, Modern Türkiye Tarihi: İslam, Milliyetçilik ve Modernlik (1789-2007), İstanbul: Timaş, 2011. ISBN-10: 6051146938/ ISBN-13: 9786051146935 Carter Vaughn Findley, Dünya Tarihinde Türkler, Çev.: Ayşen Anadol, İstanbul: Kitap Yayınevi, 2006. ISBN-10: 9756051078/ ISBN-13: 9789756051078 Feroz Ahmad, Modern Türkiye’nin Oluşumu, Çev.: Yavuz Alagon, İstanbul: Kaynak Yayınları, 2007. ISBN-10: 9753432801/ ISBN-13: 9789753432801 Niyazi Berkes, Türkiye’de Çağdaşlaşma, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları, 2002. ISBN-10: 9750804341/ ISBN-13: 9789750804342 Bernard Lewis, Modern Türkiye’nin Doğuşu, Çev.: Metin Kıratlı, Ankara: TTK, 2007. ISBN-10: 975160303X/ ISBN-13: 9789751603036 Sina Akşin, der., Türkiye Tarihi (1908-1980), C. 4, İstanbul: Cem Yayınevi, 1997. ISBN-10: 9754065667/ ISBN-13: 9789754065664 Yüksel Taşkın ve Suavi Aydın, 1960’tan Günümüze Türkiye Tarihi, İstanbul: İletişim, 2014. ISBN-10: 9750514629/ ISBN-13: 9789750514623 Reşat Kasaba, ed., Cambridge History of Turkey, Vol. 4: Turkey in the Modern World, Cambridge University Press, 2008. ISBN-10: 0521620961/ISBN-13: 9780521620963 Carter Vaughn Findley, Turkey, Islam, Nationalism, and Modernity: A History (1789-2007), Yale University Press, 2010. ISBN-10: 0300152604/ISBN-13: 9780300152609 Carter Vaughn Findley, The Turks in World History, Oxford University Press, 2005. ISBN-10: 0195177266/ ISBN-13:9780195177268 Feroz Ahmad, The Making of Modern Turkey, London and New York, 1993. ISBN-10: 0415078369/ ISBN-13: 9780415078368 Niyazi Berkes, The Development of Secularism in Turkey, New York: Routledge, 1998 (1964). ISBN-10: 0415919827/ ISBN-13:9780415919821 Bernard Lewis, The Emergence of Modern Turkey, 3rd. ed., Oxford Univ. Press, 2002 (1961). ISBN-10: 0195134605/ ISBN-13:9780195134605 |
Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi
| Ders Öğrenme Kazanımları | 1 |
2 |
3 |
4 |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Program Kazanımları | ||||||||||
| 1) Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili mühendislik konularında yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri mühendislik problemlerini modelleme ve çözme için uygulayabilme becerisi. | ||||||||||
| 2) Karmaşık mühendislik problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi. | ||||||||||
| 3) Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi. (Gerçekçi kısıtlar ve koşullar tasarımın niteliğine göre, ekonomi, çevre sorunları, sürdürülebilirlik, üretilebilirlik, etik, sağlık, güvenlik, sosyal ve politik sorunlar gibi ögeleri içerirler.) | ||||||||||
| 4) Mühendislik uygulamaları için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi. | ||||||||||
| 5) Mühendislik problemlerinin incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi. | ||||||||||
| 6) Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi. | ||||||||||
| 7) Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; en az bir yabancı dil bilgisi. | ||||||||||
| 8) Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi. | ||||||||||
| 9) Mesleki ve etik sorumluluk bilinci. | ||||||||||
| 10) Proje yönetimi ile risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik ve sürdürebilir kalkınma hakkında farkındalık. | ||||||||||
| 11) Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ile çağın sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık. | ||||||||||
Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi
| Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Düşük | 3 Orta | 4 Yüksek | 5 En Yüksek |
| Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
| 1) | Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili mühendislik konularında yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri mühendislik problemlerini modelleme ve çözme için uygulayabilme becerisi. | |
| 2) | Karmaşık mühendislik problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi. | |
| 3) | Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi. (Gerçekçi kısıtlar ve koşullar tasarımın niteliğine göre, ekonomi, çevre sorunları, sürdürülebilirlik, üretilebilirlik, etik, sağlık, güvenlik, sosyal ve politik sorunlar gibi ögeleri içerirler.) | |
| 4) | Mühendislik uygulamaları için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi. | |
| 5) | Mühendislik problemlerinin incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi. | |
| 6) | Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi. | |
| 7) | Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; en az bir yabancı dil bilgisi. | |
| 8) | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi. | |
| 9) | Mesleki ve etik sorumluluk bilinci. | |
| 10) | Proje yönetimi ile risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik ve sürdürebilir kalkınma hakkında farkındalık. | |
| 11) | Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ile çağın sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık. |
Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri
| Anlatım | |
| Ders | |
| Okuma | |
| Soru cevap/ Tartışma |
Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri
| Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama) | |
| Ödev |
Ölçme ve Değerlendirme
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
| Devam | 1 | % 20 |
| Küçük Sınavlar | 5 | % 40 |
| Final | 1 | % 40 |
| Toplam | % 100 | |
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 60 | |
| YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 40 | |
| Toplam | % 100 | |
İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması
| Aktiviteler | Aktivite Sayısı | İş Yükü |
| Ders Saati | 15 | 45 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışması | 15 | 45 |
| Küçük Sınavlar | 15 | 45 |
| Final | 15 | 45 |
| Toplam İş Yükü | 180 | |