Hafta |
Konu |
Ön Hazırlık |
1) |
• İzlenceyi tanır
• İzlencenin içeriğini tartışır
• Notlama sistemi ve değerlendirme metotlarını açıklar
• Dersin akışını tartışır
• Siyaseti güç ilişkileri olarak tartışır
• Toplumsal cinsiyetin teorik ve sosyokültürel kavramlarını tartışır |
John W. Scott, Toplumsal Cinsiyet: Faydalı bir Tarihsel Analiz Kategorisi, Çev.: Aykut Tunç Kılıç, Agora Kitaplığı, 2007.
Aksu Bora, Kadınların Sınıfı, İstanbul: İletişim Yayınları, 2008, s. 37-41.
Simone de Beauvoir, “Giriş,” Kadın: “İkinci Cins” –I. Genç Kızlık Çağı, 7. basım, Çev.: Bertan Onaran, İstanbul: Payel Yayınevi, 1993 (İlk basım: 1970), s. 13-32.
Deniz Kandiyoti, “İslam ve Ataerkillik: Karşılaştırmalı bir Perspektif,” Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler, 2. basım, İstanbul: Metis, 2007, s.119-145. Okunması
|
2) |
Toplumsal Cinsiyet, Tanım |
Yok |
3) |
• Patriyarka teorilerini tartışır
• Patriyarkal toplumların özelliklerini tanır
• Feminist teorilerin patriyarkayı nasıl tanımladığını tartışır
• Toplumsal cinsiyetin biyoloijk mi yoksa sosyal olarak mı belirlendiğini tartışır
• Cins ve cinsiyet arasındaki farkı inceler |
Serpil Çakır, “Feminizm: Ataerkil İktidarın Eleştirisi,” H. Birden Örs, der., 19.Yüzyıldan 20. Yüzyıla Modern Siyasal İdeolojiler” 3. baskı, İstanbul: İ. Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2009, s. 413-475.
Mary Wollstonecraft, Kadın Haklarının Gerekçelendirilmesi, Çev.: Deniz Hakyemez, İstanbul: Türkiye İş Bankası, 2007, s. 39-41, 53-57, 66-79 okunması
|
4) |
• Toplumsal cinsiyet çalışmalarındaki temel kavramları tartışır
• Feminist teorinin farklı yaklaşımlarını kıyaslar ve karşılaştırır
• Feminist teorinin kronolojisini tanır
• Birinci, ikinci ve üçüncü dalga feminizmler arasındaki farklılıkları tartışır
• Kadın hareketinin zaman çizelgesinde içerisinde siyah feminizmin gelişimini değerlendirir
|
Sırpuhi Düsap, excerpt from her novel Mayda (1883), in Bir Adalet Feryadı: Osmanlı’dan Türkiye’ye Beş Ermeni Feminist Yazar 1862-1933, der. Lerna Ekmekçioğlu, Melissa Bilal; çev. Zülal Kılıç...[ve öte.], İstanbul: Aras Yayıncılık, 2006, pp. 87-114.
Serpil Çakır, Osmanlı Kadın Hareketi, 2nd ed., İstanbul: Metis, 1996, pp. 103-111, 136-157.
Yaprak Zihnioğlu, Kadınsız İnkılâp: Nezihe Muhiddin, Kadınlar Halk Fırkası, Kadın Birliği, İstanbul: Metis, 2003, s. 15-27.
Deniz Kandiyoti, “Kurtulmuş ama Özgürleşmiş mi?: Türkiye Örneği Üzerine Bazı Düşünceler,” Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler, 2. basım, İstanbul: Metis, 2007, s. 71-91, okunması
|
5) |
• Türkiye’de feminist hareketin tarihsel kökenlerini tartışır
• Kemalist, İslamcı ve Kürt kadın hareketlerini kadın hakları ve sorunlarına bakışları bağlamında karşılaştırır
• Farklılık siyasetinin Türkiye’deki feminist hareket üzerindeki etkisini tanımlar
• Türkiye’deki dinsel, etnik ve sınıfsal farklılıkların feminist hareketin gelişimi için alternatifler oluşturduğunu örneklerle açıklar
|
Elif Ekin Akşit, “Geç Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemlerinde Nüfus Kontrolü Yaklaşımları,” Toplum ve Bilim, Sayı: 118, 2010, s. 179-196.
Ayşe Gül Altınay, “Bedenimiz ve Biz: Bekaret ve Cinselliğin Siyaseti,” Aksu Bora, Asena Günal, der., 90’larda Türkiye’de Feminizm, İstanbul: İletişim Yayınları, s. 323-343.
Dicle Koğacıoğlu, “Gelenek Söylemleri ve İktidarın Doğallaşması: Namus Cinayetleri Örneği,” Kültür ve Siyasette Feminist Yaklaşımlar, No.3, June 2007 (on Courseware)
Nükhet Sirman, “Akrabalık, Siyaset ve Sevgi: Sömürge-Sonrası Koşullarda Namus-Türkiye Örneği,” Namus Adına Şiddet: Kuramsal ve Siyasal Yaklaşımlar, der. Shaharzad Mojab, Nahla Abdo, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2006, s. 43-61.
|
6) |
• Cinselliğin geleneksel ve modern toplumlarda nasıl denetlendiğini örnekler ile tartışır
• Cinselliğin farklı kavramsallaştırmalarını tartışır
• Iktidar ilişkileri ile cinsellik üzerine söylem arasındaki ilişkiyi örneklerle açıklar
• Kadınların doğurganlığı ve bedenleri üzerindeki denetimin kaynaklarını tartışır
|
Mine Gencel-Bek, Mutlu Binark, Medya ve Cinsiyetçilik, Ankara Üniversitesi, KASAUM, Ankara, 2000, s. 6-15.
Yener Bayramoğlu, “Mars-Venüs / Kadın-Erkek: Reklamlarda Heteroseksizm ve Eşcinsellik, ”Cenk Özbay, Ayşecan Terzioğlu, Yeşim Yasin, der, Neoliberalizm ve Mahremiyet: Türkiye’de Beden, Sağlık ve Cinsellik, İstanbul: Metis Yay., 2011, s. 209-226
Ayşe Saktanber, “Türkiye’de Medyada Kadın: Serbest-Müsait Kadın veya İyi Eş, Fedakar Anne,” in Şirin Tekeli, ed., 1980’ler Türkiyesi’nde Kadın Bakış Açısından Kadınlar, 4th ed., İstanbul: İletişim, 2010, pp. 187-206.
Tuba Kancı, “Cumhuriyetin İlk Yıllarından Bugünlere Ders Kitaplarında Kadınlık ve Erkeklik Kurguları,” Nil Mutluer, der., Cinsiyet Halleri Türkiye'de Toplumsal Cinsiyetin Kesişim Sınırları, İstanbul: Varlık Yayınları, 2008, s. 88-102 okunması
|
7) |
• Medyadaki cinsel nesneleştirmenin kadınları nasıl etkilediğini örneklerle açıklar
• Nesneleştirme konusunda feminist bakış açısını tartışır
• Kadınların cinsel nesneleştirmeye karşı direnme stratejelerini tanımlar
• Kitlesel medya vasıtasıyla aktarılan feminenlik ve maskülenlik imgelerini değerlendirir
• Kadınların kitlesel medyadaki tasvirlerinin toplumsal cinsiyet kalıplarını nasıl ürettiğini ve yeniden ürettiğini açıklar
|
Cynthia Enloe, “Milliyetçilik ve Erkeklik,” Muzlar, Plajlar ve Askeri Üsler: Feminist Bakış Açısından Uluslararası Siyaset, İstanbul: Çitlembik, 2003, s. 76-102.
Partha Chatterjee, “Kadın Sorununa Milliyetçi Çözüm,” Ayşe Gül Altınay, der., Vatan, Millet, Kadınlar, İstanbul: İletişim, 2000.
Sylvia Walby, “Kadın ve Ulus,” Ayşe Gül Altınay, der., Vatan, Millet, Kadınlar, İstanbul: İletişim, 2000, s. 29-57.
Nira Yuval-Davis, “Milletin Biyolojik Yeniden Üretimi ve Kadınlar,” Cinsiyet ve Millet, İstanbul: İletişim, 2003, s. 61-82.
Afsaneh Najmabadi, “Sevgili ve Ana Olarak Erotik Vatan: Sevmek, Sahiplenmek, Korumak,” Ayşe Gül Altınay, der., Vatan, Millet, Kadınlar, İstanbul: İletişim, 2000, s. 118-154.
|
8) |
• Vize sınavı
• Toplumsal cinsiyetin sosyokültürel ve teorik kavramlarını tartışır
• Feminist teorilerin patriyarkayı nasıl tanımladığını tartışır
• Feminist teorinin farklı yaklaşımlarını kıyaslar ve karşılaştırır
• Türkiye’deki feminist hareketin tarihsel temellerini tartışır
• Cinselliğin farklı kavramsallaştırmalarını tartışır
• Kitlesel medyada kullanılan kadın imgesinin toplumsal cinsiyet kalıplarını nasıl yeniden ürettiğini açıklar
|
Yok |
9) |
• Modern ulus devletin geleneksel toplumsal cinsiyet rollerinin korunmasıyla olan ilişkisini açıklar
• Milliyetçilik üzerine olan feminist yaklaşımları tartışır
• Vatandaşlık üzerine olan feminist yaklaşımları tartışır
• Ulus inşasında cinselliğin merkezi rolünü açıklar
• Baskıcı patriyarkal ulus devlet üzerine olan feminist eleştirileri tanır |
Edward W. Said, “Giriş,” Şarkiyatçılık: Batı’nın Şark Anlayışları, İstanbul: Metis, s. 11-37.
Jale Parla, “Oryantalizm: Hayali Doğu,” Atlas, sayı 96, Mart 2001.
Nilüfer Göle, Modern Mahrem: Medeniyet ve Örtünme,” 3. basım, İstanbul: Metis, 1992, s. 39-66, 77-89.
Esra Özyürek, “Mecliste Başörtüsü Düğümü,” Vatan, Millet, Kadınlar, der. Ayşe Gül Altınay, İstanbul: İletişim, 2000, s. 29-57.
Nurdan Gürbilek, “Batı'nın Cinsiyeti: Cenk Meydanlarından Yatak Odalarına,” Benden Önce Bir Başkası, İstanbul: Metis Yayınları, s. 167-195.
Cihan Aktaş, “Cemaatten Kamusal Alana İslâmcı Kadınlar,” Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, cilt 6, İslamcılık, İstanbul: İletişim, 2004, s. 826-36 okunması
|
10) |
• İslami feminist hareketi örneklerle tartışır
• İslami feminizmin yükselişinde rol oynayan sosyopolitik ve kültürel faktörleri Müslüman toplumlardan örneklerle değerlendirir
• Müslüman kadınlar tarafından yapılan feminizm kavramsallaştırmalarını ve eleştirilerini tanır
• Türkiye’deki İslami feminist hareketin yükseliş sürecini Ortadoğu’dakilerle karşılaştırır
|
KA-DER, “Temsilde Kadın-Erkek Eşitliği Karnesi,” http://cms2.ka-der.org.tr/images/file/KADER-8MARTKARNE.pdf
Ayşe Güneş-Ayata ve Özlem Gölgelioğlu, “Fırsat Eşitliği mi Sonuçta Eşitlik mi? 2000’li Yıllarda Kadın Kotası Tartışmaları,” Hülya Durudoğan ve diğerleri, der., Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları, İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları, 2010, s. 137-58 okunması |
11) |
• Kadınlar ve erkekler arasındaki güncel siyasal katılım paternlerini tanımlar
• Kadınların siyasal katılımının önündeki sosyal, kültürel ve ekonomik engelleri tartışır
• Oy verme anlamında, aktivizm ve gönüllü derneklere üye olma konularında cinsiyet ayrımı olup olmadığını değerlendirir
• Siyasal katılım seviyelerindeki cinsiyet farklılıklarını farklı ülkelerden örneklerle kıyaslar ve karşılaştırır
• Cinsler arası daha dengeli bir siyasal katılımı sağlamak için alınabilecek önlemleri tartışır
|
Ayça Kurtoğlu ve Töre Fougner, “Küresel Sermayeye Karşı Küresel Kadın Dayanışması: Novamed Grevi ve Ötesi,” Hülya Durudoğan ve diğerleri, der., Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları, İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları, 2010 s. 315-36..
Yıldız Ecevit, “Kentsel Üretim Sürecinde Kadın Emeğinin Konumu ve Değişen Biçimleri,” in Şirin Tekeli, ed., 1980’ler Türkiyesi’nde Kadın Bakış Açısından Kadınlar, 4th ed., İstanbul: İletişim, 2010, pp. 105-114.
Simten Coşar ve Metin Yeğenoğlu, “AKP ve Toplumsal Cinsiyet Meselesi: Neoliberalizm ve Patriyarka Arasında Mekik Dokumak,” İktidarın Şiddeti AKP'li Yıllar, Neoliberalizm ve İslamcı Politikalar, der. Simten Coşar ve Gamze Yücesan-Özdemir, İstanbul: Metis, 2014.
|
12) |
• Uluslararası politik ekonomi alanındaki temel boyutlarını tartışır
• Siyasal ve ekonomik süreçlerin üretimi ve toplumsal cinsiyet arasındaki ilişkiyi tanır
• Kadınların üretim ağlarında çalışmasının uluslararası politik ekonominin dinamiklerini etkilemesini tartışır
• Çalışma alanındaki cinsel ayrımcılığı örnekler üzerinden tartışır
• Politik ekonomiye post-kolonyal feminist müdahaleleri değerlendirir
|
Feride Acar, “Türkiye’de Kadınların İnsan Hakları: Uluslararası Standartlar, Hukuk ve Sivil Toplum,” in Gökçiçek Ayata et al., ed., Kadın Hakları, Uluslararası Hukuk ve Uygulama, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2010, s. 13-22.
Fatma Benli, “Kadın ve Hukuk: Kadın Haklarının Yargıtay Kararlarına Yansıması,” Nil Mutluer, der., Cinsiyet Halleri Türkiye'de Toplumsal Cinsiyetin Kesişim Sınırları, İstanbul: Varlık Yayınları, 2008, s. 122-24 okunması
|
13) |
• Kadın hakları ve aktivizmini tarihsel, siyasal ve sosyal bağlamlarda tartışır
• Insan haklarına geleneksel ve feminist yaklaşımları kıyaslar ve karşılaştırır
• Birleşmiş Milletler Pekin Deklarasyonu ve Eylem Planı’na atıfta bulunarak BM’nin kadın hakları konusunda aldığı pozisyonu tartışır
• Kadınların insan hakları ihlallerini durdurmanın yollarını örneklerle açıklar
|
Deniz Kandiyoti, “Cariyeler, Fettan Kadınlar ve Yoldaşlar: Türk Romanında Kadın İmgeleri,” Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar: kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler, 2. basım, İstanbul: Metis, 2007, s.147-161. |
14) |
• Popüler kültürde cinsiyetleştirilmiş örüntüleri tartışır
• Popüler kültürdeki cinsiyetleştirilmiş kadın ve erkek imgelerinin inşasının tüketim örüntülerini nasıl etkilediğini tanımlar
• Kadınların kitlesel medyadaki imgeleri ile toplumsal cinsiyet kalıpları arasındaki ilişkiyi örneklerle açıklar
• Popüler kültürün feminist eleştirilerini tartışır |
Yok |
15) |
• Final ödevi
• Ulus inşasında cinselliğin merkeziliğini tartışır
• İslami feminizmin yükselişinin tarihsel, toplumsal ve ekonomik temellerini tanımlar
• Final paper
• Kadınlar ve erkekler arasındaki güncel siyasal katılım paternlerini tanımlar
• Politik ve ekonomik süreçlerin üretimi ve toplumsal cinsiyet arasındaki ilişkiyi açıklar
• Kadın haklarının tarihsel, siyasal ve toplumsal bağlamını tartışır
|
Yok |