Sosyoloji
Lisans	TYYÇ: 6. Düzey	QF-EHEA: 1. Düzey	EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

SOS105

Ders İsmi:

İnsanlık ve Kültür Tarihi I

Ders Yarıyılı:

Güz

Ders Kredileri:

Teorik	Pratik	Kredi	AKTS
3	0	3	5

Öğretim Dili:

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Dersin Türü:

Zorunlu Ders

Dersin Seviyesi:

Lisans

TYYÇ:6. Düzey

QF-EHEA:1. Düzey

EQF-LLL:6. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

Yüz yüze

Dersin Koordinatörü:

Prof. Dr. ESRA KÖTEN

Dersi Veren(ler):

Dr.Öğr.Üyesi CEM ZAFER
Dr.Öğr.Üyesi İLKER ÇAYLA

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:

Bu dersin amcı insanın evrimi, tarih sahnesindeki yeri ve varoluşu hakkında bilgi kazandırmak ve kavram olarak kültürü öğrenip insanda anlamaktır

Dersin İçeriği:

Ders, insana ilişkin şu iki temel soruyu hareket noktası olarak alır: “İnsan nasıl var oldu?” “İnsan nasıl ‘insan’ oldu?” Birbiriyle ilişki ve geçişlilik içindeki bu iki sorudan birincisi biz insanları, parçası olduğumuz doğal (biyolojik) varlık alanı içersinde kavramaya çalışır. İkinci soru ise insanı diğer canlılardan ayrı kılan, ona “canlı-üstü” varlık konumu kazandıran “kültür”ün ortaya çıkışı ve evrimi üzerinde odaklaşır.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Öğrenme Kazanımları

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
1) Bu dersin sonunda öğrencilerin hem biyolojik hem de kültürel varlık olmanın yarattığı gerilimle biçimlenen insan doğası üzerine düşünmeye yönelik bir perspektif kazanmaları hedeflenmektedir.
2) Ders, sosyal bilimlerde eğitimini sürdüren öğrencilere insana ve kültüre dair temel tarihsel bilgileri sunarak ve onları tartışmaya teşvik etmeyi hedeflemektedir. Bu nedenle kolaycı yanıtlar sunmaktan çok, düşünmeye, merak etmeye ve araştırmaya davet eden sorunlarla yol alınacaktır.
Alana Özgü Yetkinlik
1) Her ders, bir ana okuma metni temelinde işlenecek, ders sorumlusu o metin üzerinden yaptığı değerlendirmeyi daha sonra öğrencilerin tartışmasını isteyecektir. Söz konusu metinlerin öğrenciler tarafından da derse okunarak gelinmesi, bir zorunluluktur.
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	• Dersin öğrencilere tanıtılması, giriş yapılması.	Teorik anlatım ve tartışma
2)	• İnsan ve kültür arasındaki ilişkiyi açıklamak • Sosyal bir dünyada insanı tartışmak	Metin Özbek (2010) “Insanın Tarih Öncesi Evrimi”, Bilim ve Gelecek Yayınları. Roger Lewin (2015) “Modern İnsanın Kökeni”, Say Yayınları. Yuval Noah Harari (2015) “Hayvanlardan Tanrılara-Sapienizmin Türünün Kısa Tarihi”, Kollektif Yayınları.
3)	• Kültür tanımlarını tartışmak • Kültürün özellikleri ve kültürel süreçleri açıklamak	Metin Özbek (2010) “Insanın Tarih Öncesi Evrimi”, Bilim ve Gelecek Yayınları. Roger Lewin (2015) “Modern İnsanın Kökeni”, Say Yayınları. Yuval Noah Harari (2015) “Hayvanlardan Tanrılara-Sapienizmin Türünün Kısa Tarihi”, Kollektif Yayınları.
4)	• Evrim ve biyolojik evrim kavamlarını tartışmak	Metin Özbek (2010) “Insanın Tarih Öncesi Evrimi”, Bilim ve Gelecek Yayınları. Roger Lewin (2015) “Modern İnsanın Kökeni”, Say Yayınları. Yuval Noah Harari (2015) “Hayvanlardan Tanrılara-Sapienizmin Türünün Kısa Tarihi”, Kollektif Yayınları.
5)	• İnsanın biyolojik evrimini açıklamak • Evrimcilik ve yaratılışçılık kavramlarını açıklamak	Metin Özbek (2010) “Insanın Tarih Öncesi Evrimi”, Bilim ve Gelecek Yayınları. Roger Lewin (2015) “Modern İnsanın Kökeni”, Say Yayınları. Yuval Noah Harari (2015) “Hayvanlardan Tanrılara-Sapienizmin Türünün Kısa Tarihi”, Kollektif Yayınları.
6)	• Biyolojik varlık olarak insanın evrimi • İnsansıdan insana geçiş • Homoerektus’tan Homosapiens’e Evrimlenme	Metin Özbek (2010) “Insanın Tarih Öncesi Evrimi”, Bilim ve Gelecek Yayınları. Roger Lewin (2015) “Modern İnsanın Kökeni”, Say Yayınları. Yuval Noah Harari (2015) “Hayvanlardan Tanrılara-Sapienizmin Türünün Kısa Tarihi”, Kollektif Yayınları.
7)	• Vize sınavı	Metin Özbek (2010) “Insanın Tarih Öncesi Evrimi”, Bilim ve Gelecek Yayınları. Roger Lewin (2015) “Modern İnsanın Kökeni”, Say Yayınları. Yuval Noah Harari (2015) “Hayvanlardan Tanrılara-Sapienizmin Türünün Kısa Tarihi”, Kollektif Yayınları.
8)	• Taş devrimini açıklamak; Taş devriminde alet yapımı, avcılık-toplayıcılık gibi faaliyetleri tartışmak • Alet yapımıyla birlikte insan kültüründeki değişimi açıklamak, alet yapımının sonuçlarını tartışmak	Metin Özbek (2010) “Insanın Tarih Öncesi Evrimi”, Bilim ve Gelecek Yayınları. Roger Lewin (2015) “Modern İnsanın Kökeni”, Say Yayınları. Yuval Noah Harari (2015) “Hayvanlardan Tanrılara-Sapienizmin Türünün Kısa Tarihi”, Kollektif Yayınları.
9)	Alt Paleolitik, Orta Paleolitik ve Üst Paleolitik dönemlerdeki avcılık-toplayıcılık aşamalarını açıklamak • Belirtilen dönemlerdeki benzerlik ve farklılıkları tartışmak.	Metin Özbek (2010) “Insanın Tarih Öncesi Evrimi”, Bilim ve Gelecek Yayınları. Roger Lewin (2015) “Modern İnsanın Kökeni”, Say Yayınları. Yuval Noah Harari (2015) “Hayvanlardan Tanrılara-Sapienizmin Türünün Kısa Tarihi”, Kollektif Yayınları.
10)	• Tarım devrimini açıklamak • Tarım devriminin yaygınlaşması ve sonuçlarını tartışmak	Metin Özbek (2010) “Insanın Tarih Öncesi Evrimi”, Bilim ve Gelecek Yayınları. Roger Lewin (2015) “Modern İnsanın Kökeni”, Say Yayınları. Yuval Noah Harari (2015) “Hayvanlardan Tanrılara-Sapienizmin Türünün Kısa Tarihi”, Kollektif Yayınları.
11)	• Kentlerin ortaya çıkışını açıklamak • Kentle birlikte insan hayatında ortaya çıkan değişiklikleri tartışmak	Metin Özbek (2010) “Insanın Tarih Öncesi Evrimi”, Bilim ve Gelecek Yayınları. Roger Lewin (2015) “Modern İnsanın Kökeni”, Say Yayınları. Yuval Noah Harari (2015) “Hayvanlardan Tanrılara-Sapienizmin Türünün Kısa Tarihi”, Kollektif Yayınları.
12)	• Yazının ortaya çıkması ve bununla birlikte insan hayatındaki değişimleri incelemek • İlk devletlerin ortaya çıkışını açıklamak	Metin Özbek (2010) “Insanın Tarih Öncesi Evrimi”, Bilim ve Gelecek Yayınları. Roger Lewin (2015) “Modern İnsanın Kökeni”, Say Yayınları. Yuval Noah Harari (2015) “Hayvanlardan Tanrılara-Sapienizmin Türünün Kısa Tarihi”, Kollektif Yayınları.
13)	• İlk uygarlıklarda dinin önemini ve gündelik hayattaki yansımalarını açıklamak ve tartışmak	Metin Özbek (2010) “Insanın Tarih Öncesi Evrimi”, Bilim ve Gelecek Yayınları. Roger Lewin (2015) “Modern İnsanın Kökeni”, Say Yayınları. Yuval Noah Harari (2015) “Hayvanlardan Tanrılara-Sapienizmin Türünün Kısa Tarihi”, Kollektif Yayınları.
14)	Kapitalizmin doğuşunu açıklamak Ticaret devriminin özelliklerini tartışmak	Metin Özbek (2010) “Insanın Tarih Öncesi Evrimi”, Bilim ve Gelecek Yayınları. Roger Lewin (2015) “Modern İnsanın Kökeni”, Say Yayınları. Yuval Noah Harari (2015) “Hayvanlardan Tanrılara-Sapienizmin Türünün Kısa Tarihi”, Kollektif Yayınları.

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:	Metin Özbek (2010) “Insanın Tarih Öncesi Evrimi”, Bilim ve Gelecek Yayınları. Roger Lewin (2015) “Modern İnsanın Kökeni”, Say Yayınları. Yuval Noah Harari (2015) “Hayvanlardan Tanrılara-Sapienizmin Türünün Kısa Tarihi”, Kollektif Yayınları.
Diğer Kaynaklar:	Server Tanilli. Uygarlık Tarihi. Cumhuriyet Kitapları. 2013

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	2	3
Program Kazanımları
1) Edindiği kuramsal bilgilerle toplumsal olayları yorumlayabilme yetisi ve eleştirel bakış kazanır.
2) Disiplinler arası çalışma yapabilmek için diğer disiplinlere ilişkin bilgi sahibi olur ve yaşam boyu öğrenmeye açık olur.
3) Alanda araştırma yürütülürken verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme yeterliliğine sahip olur.
4) En az bir yabancı dili iyi düzeyde, bir yabancı dili ise giriş düzeyinde bilerek mezun olur.
5) İyi bir gözlem kabiliyeti olan ve empati kurabilen bir mesleki duruş kazanır.
6) Sosyal bilim alanında yerel, ulusal ve uluslararası verileri toplama ve araştırma yapma becerisi kazanır.
7) Uzman ya da uzman olmayan dinleyici gruplarına alanları ile ilgili ya da toplumsal konularda açıklamalar yapabilir, onları bilgilendirir ve onlara düşüncelerini, problemleri ve çözümlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilir.
8) Çeşitli staj programlarını ve uygulamalı çalışmaları benimser.
9) Kamuda ya da özel sektörde araştırmacı, danışman veya uzman olarak çalışabilecek bilgi birikimi edinir.
10) TÜBİTAK, YÖK ve TÜBA’nın ve evrensel bilimin kabul ve teşvik ettiği etik kurallara; araştırmaları, eğitimi ve yayınları kapsamında uyar.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Edindiği kuramsal bilgilerle toplumsal olayları yorumlayabilme yetisi ve eleştirel bakış kazanır.	5
2)	Disiplinler arası çalışma yapabilmek için diğer disiplinlere ilişkin bilgi sahibi olur ve yaşam boyu öğrenmeye açık olur.	5
3)	Alanda araştırma yürütülürken verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme yeterliliğine sahip olur.
4)	En az bir yabancı dili iyi düzeyde, bir yabancı dili ise giriş düzeyinde bilerek mezun olur.
5)	İyi bir gözlem kabiliyeti olan ve empati kurabilen bir mesleki duruş kazanır.	5
6)	Sosyal bilim alanında yerel, ulusal ve uluslararası verileri toplama ve araştırma yapma becerisi kazanır.
7)	Uzman ya da uzman olmayan dinleyici gruplarına alanları ile ilgili ya da toplumsal konularda açıklamalar yapabilir, onları bilgilendirir ve onlara düşüncelerini, problemleri ve çözümlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilir.	2
8)	Çeşitli staj programlarını ve uygulamalı çalışmaları benimser.
9)	Kamuda ya da özel sektörde araştırmacı, danışman veya uzman olarak çalışabilecek bilgi birikimi edinir.
10)	TÜBİTAK, YÖK ve TÜBA’nın ve evrensel bilimin kabul ve teşvik ettiği etik kurallara; araştırmaları, eğitimi ve yayınları kapsamında uyar.

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Anlatım
Ders
Grup çalışması ve ödevi
Okuma
Ödev
Soru cevap/ Tartışma

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)
Ödev
Sunum

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Küçük Sınavlar	6	% 20
Ara Sınavlar	1	% 30
Final	1	% 50
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 50
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 50
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	İş Yükü
Ders Saati	16	48
Sınıf Dışı Ders Çalışması	16	96
Küçük Sınavlar	6	6
Ara Sınavlar	1	2
Final	1	3
Toplam İş Yükü		155