UMISG222 İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatıİstanbul Okan ÜniversitesiAkademik Programlar İş Sağlığı ve Güvenliği (Uzaktan Eğitim)Öğrenciler için Genel BilgiDiploma EkiErasmus BeyanıUlusal Yeterlilikler
İş Sağlığı ve Güvenliği (Uzaktan Eğitim)
Önlisans TYYÇ: 5. Düzey QF-EHEA: Kısa Düzey EQF-LLL: 5. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: UMISG222
Ders İsmi: İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatı
Ders Yarıyılı: Bahar
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Kredi AKTS
3 0 3 5
Öğretim Dili: TR
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Zorunlu Ders
Dersin Seviyesi:
Önlisans TYYÇ:5. Düzey QF-EHEA:Kısa Düzey EQF-LLL:5. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Öğr.Gör. EZGİ BEKDEMİR
Dersi Veren(ler): Öğr.Gör. SALİH GAMSIZ
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu dersin amacı; iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasa ve yönetmelikler, işveren ve çalışanların sorumlulukları, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’ nun temel amaç ve ilkeleri, mevcut kanuni düzenlemeler ve Ülkemizdeki iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevzuattaki temel prensipler hakkında bilgi vermektir.
Dersin İçeriği: İş Güvenliği Mevzuatı/4857 nolu İş Kanunu/Yönetmenlikler/Acil Durum Eylem Planlarının Hazırlanması/KKD/ Uyarı İşaretleri/Önleyici,Düzeltici Eylem Planları/İş Güvenliği Tüzüğü/ Ağır ve Tehlikeli İşler/Vardiyalı Çalışma

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Öğrenme Kazanımları
1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) İş sağlığı ve güvenliği kavram ve kurallarını açıklar. Güvenlik kültürünü tanımlar. Türkiye’de ve Dünyada iş sağlığı ve güvenliğinin gelişimini açıklar.
2) Ergonomiyi ve temel kavramlarını tanımlar. Ergonomik risklerin etkilerini belirler.
3) Korunma uygulamalarının temel özelliklerini ifade eder. Bakım-onarım işlerinde ortaya çıkabilecek risklerle ilgili alınması gereken tedbirleri belirler. Yangından korunmak için alınabilecek önlemleri açıklar. Acil durumlarda müdahale ve iletişim kavramlarını tanımlar. Sağlık ve güvenlik işaretlerinin anlamları açıklar. Sağlık ve güvenlik işaretlerinin kullanım yerlerini belirtir.
4) İş sağlığı ve güvenliğinde risk gruplarının önemini açıklar. Risk gruplarına yönelik özel sağlık gözetimi gerekliliklerini belirler. Vardiyalı çalışmalarda ve gece çalışmalarında muhtemel iş sağlığı ve güvenliği risklerini değerlendirir. Çalışma hayatında etiği tanımlar. Risk değerlendirmesinin temeli ve gerekliliğini tanımlar.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
1) Temel hukuk ve iş hukuku kavramlarını tanımlar. Kanunlarda iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili önemli bilgileri sıralar. Ulusal ve Uluslararası Kuruluşlar ve sözleşmeleri açıklar.
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
1) İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini açıklar. İş sağlığı ve güvenliği kurullarını tanımlar. İş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemlerini açıklar.
Öğrenme Yetkinliği
1) Çalışma ortam gözetimini özetler. İş hijyenini tanımlar. İşyeri bina ve eklentilerini açıklar. İşyeri risk etmenlerini açıklar.
2) İnşaat işlerinde yapılan çalışmalarda karşılaşılabilecek riske göre alınması gereken iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini belirler. İş ekipmanlarında bulunması gereken asgari güvenlik şartlarını belirtir. İş güvenliği bakımından işyerinde yapılması gereken kontrolleri belirler. İş güvenliği bakımından işyerinde yapılması gereken kontrollerle hazırlanması gereken belgeleri oluşturur.
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Ders hakkında bilgi ders notu
2) İş sağlığı ve güvenliği kavram ve kurallarını açıklar. İş sağlığı ve güvenliğinin hedefini bilir. ders notu
3) Türkiye’de ve Dünyada iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili temel bilgileri açıklar. ILO iş sağlığı ve güvenliği verileri, WHO meslek hastalıkları verileri, OSHA, AB ülkeleri iş sağlığı ve güvenliği verileri ve SGK Türkiye iş sağlığı ve güvenliği verilerini kullanarak mevcut iş sağlığı ve güvenliği durumunu belirler. Sosyo-ekonomik gelişmişlik ile iş sağlığı ve güvenliği ilişkisini belirler ve karşılaştırma yapar. ders notu
4) Hukuk normlarının niteliği ile anayasa, kanun, tüzük, yönetmelik, tebliğ, genelge ve yönerge kavramlarını tanımlar. İş hukukunun temel amaç ve ilkelerini tanımlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili ulusal mevzuatı tanımlar. İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin organizasyonunu analiz eder. İş sağlığı ve güvenliğinde yasal yetkililerin rollerini açıklar. İşverenin iş sağlığı ve güvenliği konusunda sorumluluklarını ve işin düzenlenmesine ilişkin hükümleri sıralar. Sosyal güvenlik alanında, iş güvenliği uzmanının ve tarafların sorumlulukları ile çalışanların haklarını (sigortalılık, sağlık nedeniyle raporlu olunan günler, sağlık yardımları, maluliyet, emeklilik ve diğer yardımlar) belirler. Hukuksal başvuru yöntemlerini gösterir. ders notu
5) İş sağlığı ve güvenliği alanında devlet, çalışan, işveren taraflarının yeri ve önemini ifade eder. Ülkemizde iş sağlığı ve güvenliği alanında sorumluluğu bulunan kurum ve kuruluşlar ile iş sağlığı ve güvenliği alanında faaliyet gösteren ILO, WHO, OSHA gibi uluslararası kurum ve kuruluşları tanımlar. Uluslararası iş sağlığı ve güvenliği sözleşmeleri ve bu sözleşmelerin ulusal mevzuattaki yerini açıklar. İSGB, OSGB ve TSM`lerin kurulması, işleyişi, çalışanları ve ilgili yönetmeliklerde belirtilen hususları belirler. İşyeri hekimliği, iş güvenliği uzmanlığı ve diğer sağlık personeli hakkındaki yasal düzenlemeleri tanımlar. İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinde ekip çalışmasının önemini açıklar. İSG-KATİP’in kullanımı hakkında detaylı bilgilere sahip olur. ders notu
6) İş sağlığı ve güvenliği kurullarının yasal dayanağını ve önemini belirler. İş sağlığı ve güvenliği kurullarının işleyişi ve üyeleri ile ilgili mevzuatı tanımlar. Yönetim sistemlerinin kurulmasını, uygulamaya geçirilmesini ve sürdürülmesini açıklar. ders notu
7) Çalışma ortam ve gözetimini açıklar. İş hijyenini tanımlar. İşyeri bina ve eklentilerini sıralar. İşyeri risk etmenlerini açıklar. ders notes
8) vize sınavı
9) Çalışma ortamının gözetimini tanımlar ve kapsamını açıklar. Gözetim amaçlı ortam ölçümü yapar. Çalışma ortamının gözetimine ait kayıtları sıralar. İş hijyeninin tanımını yapar, kapsamı ve boyutlarını söyler. İş hijyeni konusunda sorumlulukları ve ilişkileri sıralar (işyeri hekimi, iş hijyenisti, diğer sağlık personeli, iş güvenliği uzmanı vb.). Ölçüm ve kontrol yöntemlerini sıralar. İşyeri bina ve eklentilerinde muhtemel tehlikeleri belirler. Yapılan işlerin niteliğine göre doğabilecek genel riskleri tanımlar. ders notu
10) İşyerlerinde çalışanların sağlığını olumsuz etkileyen fiziksel risk etmenlerini tanımlar. Fiziksel risk etmenlerinin ortam ve kişiye yönelik ölçüm metotlarını sıralar. Ulusal ve uluslararası standartlarda müsaade edilen değerleri belirtir. Ülkemizde ve dünyada fiziksel risk etmenlerine maruziyetin yüksek olduğu iş kollarını karşılaştırır. Fiziksel risk etmenlerinin işyerinde kontrolü ve iş güvenliği uzmanının bu konudaki görevlerini açıklar. İşyerlerinde çalışanların sağlığını olumsuz etkileyen kimyasal risk etmenlerini tanımlar. Kimyasal risk etmenlerinin ortam ve kişiye yönelik ölçüm metotlarını sıralar. Ulusal ve uluslararası standartlarda müsaade edilen değerleri tanımlar. Ülkemizde ve dünyada kimyasal risk etmenlerine maruziyetin yüksek olduğu iş kollarını karşılaştırır. Kimyasal risk etmenlerinin işyerinde kontrolü ve iş güvenliği uzmanının bu konudaki görevlerini açıklar. Çalışma ortamında risk etmeni olarak karşılaşılabilecek bakteriler, virüsler, mantarlar ve parazitleri tanımlar. Çalışma ortamında risk etmeni olarak karşılaşılabilecek mikroorganizmaların özelliklerini açıklar. Biyolojik risk etmenlerinden korunma yöntemlerini sıralar. İşyerlerinde çalışanları olumsuz etkileyen psikososyal risk etmenlerini tanımlar. Psikososyal risklerle ilgili kişiye yönelik ölçüm metotlarını sıralar. Türkiye’de ve dünyada psikososyal risk etmenlerine maruziyetin yüksek olduğu iş kollarını karşılaştırır. Psikososyal risk etmenlerinin işyerinde kontrolü ve iş güvenliği uzmanının bu konudaki görevlerini açıklar. ders notu
11) Ergonomiyi ve temel kavramlarını tanımlar. Ergonomik risklerin etkilerini belirler. Ergonomik risklerin etkilerinin önlenmesi konusunda yapılacak çalışmaları açıklar. Tehlikeli durumu ve davranışları tanımlar. Kaynağında önleme, ortama yönelik koruma ve kişisel koruma gibi korunma uygulamalarının temel özelliklerini ifade eder. Kaynak türleri ve kaynak ekipmanlarını tanımlar. Kaynak esnasında oluşan gaz, toz, duman ve ışınların ortaya çıkardığı riskleri değerlendirerek, alınması gereken tedbirleri açıklar. Kaldırma, taşıma, istifleme gibi işlerde kullanılan kaldırma araçlarını belirtir. Kaldırma araçlarının kullanımı sırasında ortaya çıkabilecek riskleri değerlendirerek alınması gereken önlemleri açıklar. Motorlu araç kullanıcıları ve iş makinesi operatörlerinin sahip olması gereken belgeleri tanımlar. Motorlu araçlarla yapılan işlerde ortaya çıkan sağlık ve güvenlik risklerini değerlendirerek alınması gerekli tedbirleri açıklar. El aletlerini tanımlar. El aletlerini kullanarak yapılan her türlü çalışmada dikkat edilmesi gereken hususları belirler. Bina, tesis veya makine bakımında ortaya çıkabilecek tehlikeleri tanımlar. Bakım-onarım işlerinde ortaya çıkabilecek risklerle ilgili alınması gereken tedbirleri belirler. ders notu
12) Yangın ve kimyasını tanımlar. Yangından korunmak için alınabilecek önlemleri açıklar. Bir yangın durumunda yapılması gerekenleri belirtir. Acil durumlarda müdahale ve iletişim kavramlarını tanımlar. Acil durum planlarını hazırlar. Çalışanları bu konuda bilgilendirerek, uygulamayı tatbik ettirir. Sağlık ve güvenlik işaretlerinin anlamları açıklar. Sağlık ve güvenlik işaretlerinin kullanım yerlerini belirtir. Sağlık ve güvenlik işaretlerinin şekillerini tanımlar. İdeal çalışma ortamının havasının özelliklerini açıklar. Çalışma ortamında çalışanların sağlığı ve konforları için gerekli olan havalandırma ve iklimlendirme prensiplerini örneklerle açıklar. Basınçlı kapları sınıflandırır. Periyodik testler, kontroller ve sicil kayıtlarını tanımlar. Her türlü basınçlı kabın kullanımından kaynaklanabilecek riskleri belirleyerek, bunlardan korunma yöntemlerini açıklar. Kapalı alanlarda yapılan çalışmalardan kaynaklanabilecek iş sağlığı ve güvenliği risklerini değerlendirir. Kapalı alanlarda yapılan çalışmalardan kaynaklanabilecek riske göre alınabilecek iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini açıklar. Ekranlı araçlarla yapılan çalışmalardan kaynaklanan iş sağlığı ve güvenliği risklerini değerlendirir. Ekranlı araçlarla yapılan çalışmalardan kaynaklanabilecek riske göre alınabilecek iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini belirler. Elle kaldırma ve taşıma işlerinden kaynaklanan iş sağlığı ve güvenliği risklerini değerlendirir. Elle kaldırma ve taşıma işlerinden kaynaklanabilecek riske göre alınabilecek iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini belirler. Yüksekte yapılan çalışmalarda kullanılan ekipmanları tanımlar. Yüksekte yapılan çalışmalardan kaynaklanan riskleri değerlendirir. Yüksekte yapılan çalışmalardan kaynaklanan riske göre alınması gereken iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini belirler. ders notu
13) İnşaat işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden önemli konuları tanımlar, İnşaat işlerinde yapılan çalışmalarda karşılaşılabilecek riskleri belirler. İnşaat işlerinde yapılan çalışmalarda karşılaşılabilecek riske göre alınması gereken iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini belirler. İş ekipmanlarında bulunması gereken asgari güvenlik şartlarını belirtir. İmalatçıların iş ekipmanları konusundaki sorumluluklarını sıralar. Makinelerin güvenli kullanımına yönelik işaret ve talimatları tanımlar. İş güvenliği bakımından işyerinde yapılması gereken kontrolleri belirler. İş güvenliği bakımından işyerinde yapılması gereken kontrollerle hazırlanması gereken belgeleri oluşturur. İş sağlığı ve güvenliğinde risk gruplarının önemini açıklar. Risk gruplarına yönelik özel sağlık gözetimi gerekliliklerini belirler. Risk gruplarının sağlıklarının geliştirilmesine yönelik özel korunma yöntemlerini belirtir. Vardiyalı çalışmalarda ve gece çalışmalarında muhtemel iş sağlığı ve güvenliği risklerini değerlendirir. Vardiyalı çalışmalarda ve gece çalışmalarında muhtemel iş sağlığı ve güvenliği risklerine göre alınması gereken önlemleri belirler. Çalışma hayatında etiği tanımlar. Etik kurallarının yer aldığı ulusal ve uluslararası yasal/yasal olmayan düzenlemeleri belirler. Temel etik ve mühendislik değerlerini karşılaştırır. Özerklik, gizlilik, mesleki bağımsızlık ve sosyal sorumluluk kavramlarını açıklar. Tarım, Ormancılık ve hayvancılık çalışanlarının çalışma ve sosyal hayat koşullarını bütünsel ve çok boyutlu bir bakış açısıyla belirleyerek, oluşturulan faaliyet planı çerçevesinde iyileştirme öngörüsüne sahip olurlar. ders notu
14) Risk değerlendirmesinin temeli ve gerekliliğini tanımlar. Risk değerlendirmesi yöntemlerini sıralar. İşyerlerindeki riskleri değerlendirir. ders notu
15) final sınavı
16) final sınavı

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Ders notları
Diğer Kaynaklar: İş Sağlığı ve Güvenliği Temel Eğitimi
Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Yağımlı

İş Sağlığı ve Güvenliği
Dr Serap TEPE
Öğr. Gör. Selin Aslantaş

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları

1

5

6

8

2

3

4

7

Program Kazanımları
1) Çalışanların sağlığının korunması ve geliştirilmesi, meslek hastalıkları ve iş kazalarının azaltılması konularında bilgi, beceri ve yetkinliğe sahip bilim uzmanları yetiştirilmektedir
2) İş koluna özel sağlık ve güvenlik riskleri değerlendirmesini yapabilme, Temel adımları tanımlama.
3) Gezi-gözlem yolu ile inceleme yapma (walk-through survey),
4) Sağlığa zararlı etkenleri-tehlikeleri tanımlama,
5) Çevreye yönelik değerlendirme yapma,
6) İşçinin sağlık durumunu değerlendirme,
7) İş yerinde korunma stratejisi geliştirme,
8) Var olan iş sağlığı ve güvenliği sistemlerini değerlendirebilme,
9) İş yerlerinde afet ve acil durum planlarını yapabilme
10) Temel düzeyde Atatürk ilkeleri ve inkılap tarihi konusunda kuramsal bilgi ve birikimin oluşturulması.
11) Anadil kullanımında temel birikimin güncellenmesi kullanım alanlarının tekrar hatırlanması ve bölüm dersleri ile ilişkilendirilmesi.
12) Temel seviyede yabancı dil öğretiminin gerçekleştirilmesi, dilin kullanımı ve bölüm dersleri ile ilişkilendirilmesi

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Çalışanların sağlığının korunması ve geliştirilmesi, meslek hastalıkları ve iş kazalarının azaltılması konularında bilgi, beceri ve yetkinliğe sahip bilim uzmanları yetiştirilmektedir
2) İş koluna özel sağlık ve güvenlik riskleri değerlendirmesini yapabilme, Temel adımları tanımlama.
3) Gezi-gözlem yolu ile inceleme yapma (walk-through survey),
4) Sağlığa zararlı etkenleri-tehlikeleri tanımlama,
5) Çevreye yönelik değerlendirme yapma,
6) İşçinin sağlık durumunu değerlendirme,
7) İş yerinde korunma stratejisi geliştirme,
8) Var olan iş sağlığı ve güvenliği sistemlerini değerlendirebilme,
9) İş yerlerinde afet ve acil durum planlarını yapabilme
10) Temel düzeyde Atatürk ilkeleri ve inkılap tarihi konusunda kuramsal bilgi ve birikimin oluşturulması.
11) Anadil kullanımında temel birikimin güncellenmesi kullanım alanlarının tekrar hatırlanması ve bölüm dersleri ile ilişkilendirilmesi.
12) Temel seviyede yabancı dil öğretiminin gerçekleştirilmesi, dilin kullanımı ve bölüm dersleri ile ilişkilendirilmesi

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Akran Değerlendirmesi
Anlatım
Beyin fırtınası /Altı şapka
Bireysel çalışma ve ödevi
Ders
Okuma
Ödev

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)
Sözlü sınav
Ödev
Bireysel Proje
Sunum
Akran Değerlendirmesi
Bilgisayar Destekli Sunum

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 1 % 40
Final 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı İş Yükü
Ders Saati 14 42
Uygulama 14 14
Sınıf Dışı Ders Çalışması 14 42
Ödevler 14 14
Küçük Sınavlar 6 18
Ara Sınavlar 2 6
Final 3 12
Toplam İş Yükü 148