Mekatronik
Önlisans	TYYÇ: 5. Düzey	QF-EHEA: Kısa Düzey	EQF-LLL: 5. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

MMEK221

Ders İsmi:

Kontrol Sistemleri I

Ders Yarıyılı:

Bahar

Ders Kredileri:

Teorik	Pratik	Kredi	AKTS
3	0	3	5

Öğretim Dili:

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Dersin Türü:

Zorunlu Ders

Dersin Seviyesi:

Önlisans

TYYÇ:5. Düzey

QF-EHEA:Kısa Düzey

EQF-LLL:5. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

Yüz yüze

Dersin Koordinatörü:

Dr.Öğr.Üyesi TANER KARASOY

Dersi Veren(ler):

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:

Bu dersin amacı kontrol sistemlerinin temelini öğrenmek. Blok diyagram elemanlarını bilmek ve bunları kontrol problemlerinin çözümünde kullanmak. Bir sistemin transfer fonksiyonunu hesaplamak. İşaret akış grafiklerini bilmek. Açık ve kapalı çevrim sistemlerin transfer fonksiyonlarını hesaplamak. Laplace dönüşümünü bilmek ve temel kontrol sistemleri giriş fonksiyonları olan basamak, rampa ve ani darbe fonksiyonlarının Laplace dönüşümlerini yapmak. Ters Laplace dönüşümlerini hesaplayabilmek. PID kontrol birimleri olan P, I ve D’yi bilmek. Birinci ve ikinci dereceden sistemleri bilmek, bunlara ait temel kavramlar olan Maksimum aşım, Gecikme, Yükselme, Tepe ve Oturma Zamanı kavramlarını ve aralarındaki ilişkileri matematiksel olarak bilmek.

Dersin İçeriği:

Blok diyagram, transfer fonksiyonları, açık ve kapalı çevrim sistemler, Laplace dönüşümünleri, giriş fonksiyon basamakları, Ters Laplace dönüşümleri, PID kontrol birimleri olan P, I ve D tanım ve işlevleri, birinci ve ikinci dereceden sistemler

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Öğrenme Kazanımları

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Transfer fonksiyonları veya blok diyagramlar ile verilen bir sistemi analiz edebilirler.
2) Oransal(P), integral(I) ve türev(D) denetim sistemlerini analiz edebilirler.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
1) Açık çevrim ve Kapalı çevrim denetim sistemleri birbirinden ayırabilir ve analiz edebilirler.
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Proses tanımı, proses kontrol sistemlerinin temel yapısı	Proses Kontrol Mustafa Alpbaz Hale Hapoğlu Bülent Akay Gazi Kitabevi
2)	Lablace dönüşümlerinin özellikleri	Proses Kontrol Mustafa Alpbaz Hale Hapoğlu Bülent Akay Gazi Kitabevi
3)	Fonksiyonların Lablace dönüşümü	Proses Kontrol Mustafa Alpbaz Hale Hapoğlu Bülent Akay Gazi Kitabevi
4)	Laplace dönüşümü ile diferansiyel denklem çözümü	Proses Kontrol Mustafa Alpbaz Hale Hapoğlu Bülent Akay Gazi Kitabevi
5)	Son değer teoremi, ilk değer teoremi, integrallerin Laplace dönüşümleri, kalitatif çözümler	Proses Kontrol Mustafa Alpbaz Hale Hapoğlu Bülent Akay Gazi Kitabevi
6)	Matematiksel model, matematiksel modellemenin aşamaları, uygulamalar	Proses Kontrol Mustafa Alpbaz Hale Hapoğlu Bülent Akay Gazi Kitabevi
7)	Matematiksel model eşitliklerinin Laplace dönüşümlerinin bulunması	Proses Kontrol Mustafa Alpbaz Hale Hapoğlu Bülent Akay Gazi Kitabevi
8)	Ara Sınav	Proses Kontrol Mustafa Alpbaz Hale Hapoğlu Bülent Akay Gazi Kitabevi
9)	İletim fonksiyonları: birinci ve ikinci mertebeden sistemler	Proses Kontrol Mustafa Alpbaz Hale Hapoğlu Bülent Akay Gazi Kitabevi
10)	Zaman tepkisi kavramı: birinci ve ikinci mertebeden sistemler	Proses Kontrol Mustafa Alpbaz Hale Hapoğlu Bülent Akay Gazi Kitabevi
11)	Birinci mertebeden sistemlerin oransal kontrolü (P), oransal-türevsel kontrolü (PD), oransal-integral kontrolü (PI)	Proses Kontrol Mustafa Alpbaz Hale Hapoğlu Bülent Akay Gazi Kitabevi
12)	Birinci mertebeden sistemlerin oransal-türevsel-integral kontrolü (PID)	Proses Kontrol Mustafa Alpbaz Hale Hapoğlu Bülent Akay Gazi Kitabevi
13)	Blok diyagram hazırlanması	Proses Kontrol Mustafa Alpbaz Hale Hapoğlu Bülent Akay Gazi Kitabevi
14)	Blok diyaframda transfer fonksiyon analizi	Proses Kontrol Mustafa Alpbaz Hale Hapoğlu Bülent Akay Gazi Kitabevi
15)	Final sınavı	Proses Kontrol Mustafa Alpbaz Hale Hapoğlu Bülent Akay Gazi Kitabevi

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:	Proses Kontrol, Mustafa Alpbaz, Gazi Kitabevi
Diğer Kaynaklar:	Proses Kontrol, Mustafa Alpbaz, Gazi Kitabevi

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	3	2
Program Kazanımları
1) Mekatronik kavramı ve tasarım felsefesi ile ilgili öğrendiği teorik ve uygulamalı bilgileri kullanarak alanı ile ilgili problemleri tanımlayabilir ve çözüm önerisi getirir.
2) Matematik ve fizik alanındaki temel prensipleri bilir, Mekatronik bilimi ile bağdaştırabilir.
3) Bir yabancı dili kullanarak alanındaki temel bilgileri ve teknolojik gelişmeleri izleyebilir.
4) Endüstriyel olarak kullanılan elektrik, elektronik ve mekanik elemanlarını tanır, üretim ve uygulama yöntemlerini bilir.
6) Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar/mikrodenetleyici yazılımı ve donanımı bilgisine sahiptir.
7) Alanı ile ilgili katalog bilgilerini kullanabilir, teknik çizimleri okuyabilir ve oluşturabilir.
8) Kontrol sistemlerini bilir ve alandaki uygulamalarını tanımlar.
9) Mekatronik teknikeri olarak mesleğini uygulamada özgüvene sahip olur.
10) Alanı ile ilgili konularda sahip olduğu temel bilgi ve beceriler düzeyinde düşüncelerini yazılı ve sözlü iletişim yoluyla aktarabilme.
11) Elektrik-Elektronik devrelerin kurulumunu, analizini ve bu devreler üzerindeki gerekli ölçüm işlemlerini yapar.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Mekatronik kavramı ve tasarım felsefesi ile ilgili öğrendiği teorik ve uygulamalı bilgileri kullanarak alanı ile ilgili problemleri tanımlayabilir ve çözüm önerisi getirir.	3
2)	Matematik ve fizik alanındaki temel prensipleri bilir, Mekatronik bilimi ile bağdaştırabilir.	4
3)	Bir yabancı dili kullanarak alanındaki temel bilgileri ve teknolojik gelişmeleri izleyebilir.	1
4)	Endüstriyel olarak kullanılan elektrik, elektronik ve mekanik elemanlarını tanır, üretim ve uygulama yöntemlerini bilir.	2
6)	Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar/mikrodenetleyici yazılımı ve donanımı bilgisine sahiptir.	1
7)	Alanı ile ilgili katalog bilgilerini kullanabilir, teknik çizimleri okuyabilir ve oluşturabilir.	1
8)	Kontrol sistemlerini bilir ve alandaki uygulamalarını tanımlar.	5
9)	Mekatronik teknikeri olarak mesleğini uygulamada özgüvene sahip olur.	3
10)	Alanı ile ilgili konularda sahip olduğu temel bilgi ve beceriler düzeyinde düşüncelerini yazılı ve sözlü iletişim yoluyla aktarabilme.	2
11)	Elektrik-Elektronik devrelerin kurulumunu, analizini ve bu devreler üzerindeki gerekli ölçüm işlemlerini yapar.	1

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)
Ödev
Gözlem
Sunum
Bilgisayar Destekli Sunum

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Ara Sınavlar	1	% 40
Final	1	% 60
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 60
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	Süre (Saat)	İş Yükü
Ders Saati	14	3	42
Sınıf Dışı Ders Çalışması	14	4	56
Ara Sınavlar	1	16	16
Final	1	22	22
Toplam İş Yükü			136