Beslenme ve Diyetetik (YL) (Tezsiz)
Yüksek Lisans	TYYÇ: 7. Düzey	QF-EHEA: 2. Düzey	EQF-LLL: 7. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

BDY574

Ders İsmi:

Hastalıklarda Biyokimyasal Mekanizmalar

Ders Yarıyılı:

Bahar

Ders Kredileri:

Teorik	Pratik	Kredi	AKTS
3	0	3	14

Öğretim Dili:

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Evet

Dersin Türü:

Zorunlu Ders

Dersin Seviyesi:

Yüksek Lisans

TYYÇ:7. Düzey

QF-EHEA:2. Düzey

EQF-LLL:7. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

Yüz yüze

Dersin Koordinatörü:

Dr.Öğr.Üyesi HADI KARIMKHAN

Dersi Veren(ler):

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:

Canlı organizmada ve laboratuvar ortamında meydana gelen kimyasal tepkimeleri ve organik bileşiklerin özelliklerini değerlendirmektir.

Dersin İçeriği:

Bu ders;
1. Organik kimyaya giriş, C-C bağları
2. Karbon-heteroatom bağlarının oluşumu ve özellikleri
3. Alkanlar ve radikalik yer değiştirme reaksiyonları
4. Alkenler
5. Eliminasyon ve katılma reaksiyonları
6. Alkinler, sikloalkanlar
7. Aromatiklik ve aromatik sübtitüsyon reaksiyonları
8. Stereokimya
9. Alkil halojenürler, nükleofilik sübstitüsyon reaksiyonları
10. Asitlik-bazlık, alkoller ve fenoller
11. Karbonil bileşikleri, aldehit ve ketonlar
12. Karbonil gruplarına nükleofilik katılma reaksiyonları,
13. karbonil grubunun α–konumuna katılma reaksiyonları
14. Karboksilli asitler ve türevleri, aminler ve reaksiyonları
15. Aminoasitler ve proteinler, karbohidratlar, Nükleik asitler : DNA ve RNA ; konularını içermektedir.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Öğrenme Kazanımları

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
1) 1. Makromoleküllerin (karbonhidrat, protein, lipid, nükleik asid) vitamin ve minerallerin yapısını ve fonksiyonlarını tanımlayabilecektir.
2) 1.1. Monosakkarit, disakkarit ve polisakkaritlerin tanımlama ve genel özelliklerini tanır.
3) 1.2. Lipidler ve yağ asidleri, lipoproteinler, sfingolipidler, steroidler yapısını ve genel özelliklerini özetler.
4) 1.3. Amino asidler ve özelliklerini, proteinlerin yapısını, proteinlerin sınıflandırılmasını açıklar.
5) 1.4. Hormonlar ve yapısını, hormonların etki mekanizmasını tanımlar.
6) 1.5.Vitamin ve minerallerin yapısını genel özelliklerini özetler.
7) 2. Makromoleküllerin insan vücudundaki yapısal ve fonksiyonel önemini açıklayabilecek ve hastalıklarla ilişkilerini tartışabilecektir.
8) 2.1. Metabolik yollardaki enzim eksikliklerinin neden olduğu hastalıkları açıklar.
9) 2.2. Üre sentezindeki enzim eksikliklerini açıklar.
10) 2.3. Lipid ve glikojen depo hastalıklarını tanımlar.
11) 2.4. Glukozun metabolik kontrolu ve glukoz metabolizma bozukluklarını ve ateroskleroz gibi ilişkili olduğu metabolik bozuklukları açıklar.
12) 3. Makromoleküllerden enerji elde edilmesi ile ilgili anabolik ve katabolik yolları ve bu yollardaki kontrol basamaklarını tartışabilecektir.
13) 3.1. Bioenerji, glikojen yapım ve yıkımı, glikoliz, glikooneojenez, sitrik asid döngüsü, pentoz fosfat yolu, oksidatif fosforilasyon konularını açıklar.
14) 3.2. Yağ asidlerinin oksidasyonu, ketojenezy lipojenez gibi yağ metabolizması ile ilişkili konuları tanımlar.
15) 3.3. Tüm metabolik yollar arasındaki kesişme noktalarını kavrar ve enerji metabolizmasını tartışır.
16) 3.4. Makromoleküllerin metabolik kontrol mekanizmalarını bu kontrol basamaklarında enzim ve hormonların etkisini ve ilişkilerini açıklar. Sinyal ileti sistemlerini kavrar.
17) 3.5. Enerji metabolizması ile beslenme ilişkisini kurar.
18) 4. will be able to define the importance of body homeostasis related issues.
19) 4.1. Tampon sistemler ve kan pH'sı arasındaki ilişkiyi kurar.
20) 4.2. İdrarın fiziksel, kimyasal ve mikroskobik özelliklerini kavrar.
21) 4.3. İdrar ve böbrek fonksiyonları arasındaki ilişkiyi düşünür.
22) 4.4. Suyun metabolizmadaki önemini kavrar.
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Enerji ve Metabolizma	1. Lippincott Biyokimya: Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları 2. Harper Biyokimya 3. Lehninger - Biyokimyanın İlkeleri 4. Klinik Biyokimya El Kitabı (Hematoloji ve Seroloji Laboratuvarları İlaveli)
2)	Glikoliz	1. Lippincott Biyokimya: Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları 2. Harper Biyokimya 3. Lehninger - Biyokimyanın İlkeleri 4. Klinik Biyokimya El Kitabı (Hematoloji ve Seroloji Laboratuvarları İlaveli)
3)	GLİKOLİZ ve KREBS DÖNGÜSÜ	1. Lippincott Biyokimya: Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları 2. Harper Biyokimya 3. Lehninger - Biyokimyanın İlkeleri 4. Klinik Biyokimya El Kitabı (Hematoloji ve Seroloji Laboratuvarları İlaveli)
4)	ETZ Oksidatif fosforilasyon	1. Lippincott Biyokimya: Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları 2. Harper Biyokimya 3. Lehninger - Biyokimyanın İlkeleri 4. Klinik Biyokimya El Kitabı (Hematoloji ve Seroloji Laboratuvarları İlaveli)
5)	PENTOZ FOSFAT VE GLUKONEOGENEZ YOLU	1. Lippincott Biyokimya: Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları 2. Harper Biyokimya 3. Lehninger - Biyokimyanın İlkeleri 4. Klinik Biyokimya El Kitabı (Hematoloji ve Seroloji Laboratuvarları İlaveli)
6)	Lipid metabolizması	1. Lippincott Biyokimya: Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları 2. Harper Biyokimya 3. Lehninger - Biyokimyanın İlkeleri 4. Klinik Biyokimya El Kitabı (Hematoloji ve Seroloji Laboratuvarları İlaveli)
7)	Fatty Acid and Triacylglycerol Metabolism	1. Lippincott Biyokimya: Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları 2. Harper Biyokimya 3. Lehninger - Biyokimyanın İlkeleri 4. Klinik Biyokimya El Kitabı (Hematoloji ve Seroloji Laboratuvarları İlaveli)
8)	Ara Sınav	1. Lippincott Biyokimya: Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları 2. Harper Biyokimya 3. Lehninger - Biyokimyanın İlkeleri 4. Klinik Biyokimya El Kitabı (Hematoloji ve Seroloji Laboratuvarları İlaveli)
9)	Yağ Asidi, Keton Bedeni ve Triacylglycerol Metabolizması II. Bölüm	1. Lippincott Biyokimya: Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları 2. Harper Biyokimya 3. Lehninger - Biyokimyanın İlkeleri 4. Klinik Biyokimya El Kitabı (Hematoloji ve Seroloji Laboratuvarları İlaveli)
10)	Hormonlar	1. Lippincott Biyokimya: Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları 2. Harper Biyokimya 3. Lehninger - Biyokimyanın İlkeleri 4. Klinik Biyokimya El Kitabı (Hematoloji ve Seroloji Laboratuvarları İlaveli)
11)	Vitaminler I	1. Lippincott Biyokimya: Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları 2. Harper Biyokimya 3. Lehninger - Biyokimyanın İlkeleri 4. Klinik Biyokimya El Kitabı (Hematoloji ve Seroloji Laboratuvarları İlaveli)
12)	Vitaminler II	1. Lippincott Biyokimya: Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları 2. Harper Biyokimya 3. Lehninger - Biyokimyanın İlkeleri 4. Klinik Biyokimya El Kitabı (Hematoloji ve Seroloji Laboratuvarları İlaveli)
13)	Mineraller I	1. Lippincott Biyokimya: Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları 2. Harper Biyokimya 3. Lehninger - Biyokimyanın İlkeleri 4. Klinik Biyokimya El Kitabı (Hematoloji ve Seroloji Laboratuvarları İlaveli)
14)	Mineraller II	1. Lippincott Biyokimya: Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları 2. Harper Biyokimya 3. Lehninger - Biyokimyanın İlkeleri 4. Klinik Biyokimya El Kitabı (Hematoloji ve Seroloji Laboratuvarları İlaveli)
15)	Lipoproteinler	1. Lippincott Biyokimya: Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları 2. Harper Biyokimya 3. Lehninger - Biyokimyanın İlkeleri 4. Klinik Biyokimya El Kitabı (Hematoloji ve Seroloji Laboratuvarları İlaveli)
16)	Final Sınav	1. Lippincott Biyokimya: Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları 2. Harper Biyokimya 3. Lehninger - Biyokimyanın İlkeleri 4. Klinik Biyokimya El Kitabı (Hematoloji ve Seroloji Laboratuvarları İlaveli)

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:

1. Lippincott Biyokimya: Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları
Yazarlar: Ferrier
Yayınevi: Nobel Tıp Kitabevleri
ISBN: 9786053354383

2. Lippincott Illustrated Reviews Biochemistry
Yazarlar: Denise Ferrier - 2017
Yayınevi: Lippincott Williams & Wilkins
ISBN: 9781496363541

3. Harper Biyokimya
Yazarlar: Murray, Bender, Weil, Botham, Kennely, Rodwell
Yayınevi: Nobel Tıp Kitabevi - 2015
ISBN: 9786053351542

4. Harper's Illustrated Biochemistry
Yazarlar: Robert K. Murray, David A Bender, Kathleen M. Botham, Peter J. Kennelly, Victor W. Rodwell and P. Anthony Weil
Yayınevi: McGraw –Hill; 29th Edition (2015)
ISBN: 978 - 0- 07-176576-3

5. Lehninger - Biyokimyanın İlkeleri
Yazarlar:Y. Murat Elçin, David Nelson , Michael M. Cox
Yayınevi: Palme Yayınevi - Akademik Kitaplar - 2018
ISBN: 9786053551393

6. Lehninger Principles of Biochemistry
Yazarlar: David L. Nelson and Michael M. Cox
Yayınevi: W. H. Freeman; 6th Edition (2012)
ISBN: 10: 071677108X

Diğer Kaynaklar:

1. Klinik Biyokimya El Kitabı (Hematoloji ve Seroloji Laboratuvarları İlaveli)
Yazarlar: Prof. Dr. İdris Mehmetoğlu
Yayınevi: Nobel Tıp Kitabevleri
ISBN: 9789756266373

2. Henry's Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Methods, 23th
Yazarlar: Richard A. McPherson, Matthew R. Pincus – 2016
Yayınevi: Elsevier
ISBN: 9780323295680

3. Tietz Fundamentals of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics 8th Edition
Yazarlar: Nader Rifai - 2018
Yayınevi: Elsevier
ISBN: 9780323530446

4.Tietz Textbook of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics
Yazarlar: Nader Rifai, Andrea Rita Horvath, Carl T. Winttwer – 2018
Yayınevi: Elsevier
ISBN: 9780323359214

5. Marks Tıbbi Biyokimyanın Esasları
Yazarlar: Ramazan Amanvermez – 2016
Yayınevi: İstanbul Tıp Kitabevleri
ISBN: 9786054949823

6.İnsan Biyokimyası
Yazarlar: Taner Onat
Yayınevi: Palme Yayınevi - Akademik Kitaplar
ISBN: 9799758624200

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22
Program Kazanımları
1) Beslenme ve diyetetik alanıyla ilgili kanıta dayalı güncel bilgiye sahiptir.
2) Güncel bilgiye ulaşarak teknolojik araç gereçler konusunda bilgi edinir.
3) Teknolojiyi kullanarak edindiği bilimsel bilgilerin sentez ve analizini yapar, yorumlar, raporlar ve çözüm önerileri geliştirir, farklı disiplinler ve meslektaşlarıyla etik ilkeler doğrultusunda iletişim kurarak bilgilerini paylaşır.
4) Alanıyla ilgili problemlerle karşılaştığında sorumluluk alır, topluma örnek olur, çözüm önerileri getirir, ekip çalışması yaparak bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.
5) Yaşam boyu öğrenme ilkelerini benimseyerek kendini günceller, etik ilkeler doğrultusunda bilimsel makaleleri eleştirel bir yaklaşımla istatistiksel olarak kanıta dayalı uygulamalarla değerlendirir, tartışır, yorumlar.
6) Etik ilkeler doğrultusunda bilimsel bilgileri toplar, yorumlar, birey ve toplumu gözeterek, ulusal ve uluslararası beslenme plan ve politikalarına yön verecek çalışmalara katkıda bulunur, yürütür, yönetir, değerlendirir.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Beslenme ve diyetetik alanıyla ilgili kanıta dayalı güncel bilgiye sahiptir.
2)	Güncel bilgiye ulaşarak teknolojik araç gereçler konusunda bilgi edinir.
3)	Teknolojiyi kullanarak edindiği bilimsel bilgilerin sentez ve analizini yapar, yorumlar, raporlar ve çözüm önerileri geliştirir, farklı disiplinler ve meslektaşlarıyla etik ilkeler doğrultusunda iletişim kurarak bilgilerini paylaşır.
4)	Alanıyla ilgili problemlerle karşılaştığında sorumluluk alır, topluma örnek olur, çözüm önerileri getirir, ekip çalışması yaparak bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.
5)	Yaşam boyu öğrenme ilkelerini benimseyerek kendini günceller, etik ilkeler doğrultusunda bilimsel makaleleri eleştirel bir yaklaşımla istatistiksel olarak kanıta dayalı uygulamalarla değerlendirir, tartışır, yorumlar.
6)	Etik ilkeler doğrultusunda bilimsel bilgileri toplar, yorumlar, birey ve toplumu gözeterek, ulusal ve uluslararası beslenme plan ve politikalarına yön verecek çalışmalara katkıda bulunur, yürütür, yönetir, değerlendirir.

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Anlatım
Beyin fırtınası /Altı şapka
Bireysel çalışma ve ödevi
Ders
Laboratuvar
Okuma
Ödev

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)
Sözlü sınav
Ödev
Uygulama

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Laboratuar	12	% 20
Ödev	12	% 10
Ara Sınavlar	12	% 30
Final	12	% 40
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 60
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 40
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	Süre (Saat)	İş Yükü
Ders Saati	16	2	32
Laboratuvar	16	2	32
Uygulama	16	2	32
Ödevler	16	1	16
Ara Sınavlar	1	1	1
Final	1	1	1
Toplam İş Yükü			114