Psikoloji (%30 İngilizce)
Lisans	TYYÇ: 6. Düzey	QF-EHEA: 1. Düzey	EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

PSI405

Ders İsmi:

Psikolojide Etik İlkeler

Ders Yarıyılı:

Güz

Ders Kredileri:

Teorik	Pratik	Kredi	AKTS
3	0	3	6

Öğretim Dili:

TR-EN

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Dersin Türü:

Zorunlu Ders

Dersin Seviyesi:

Lisans

TYYÇ:6. Düzey

QF-EHEA:1. Düzey

EQF-LLL:6. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

Yüz yüze

Dersin Koordinatörü:

Dr.Öğr.Üyesi EVİN AYDIN YÖNTEM

Dersi Veren(ler):

Dr. BİLİNMİYOR BEKLER
Dr.Öğr.Üyesi AYŞEN YENİCİ
Dr.Öğr.Üyesi EVİN AYDIN YÖNTEM

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:

Bu dersin amacı, değişik alanlarda uygulamacı ve akademisyen olarak geniş kapsamlı mesleki etkinlikte bulunacak olan psikoloji lisans öğrencilerini karşılaşabilecekleri etik ikilemler, ihlaller ve çözümlerine yönelik yaklaşımlar konusunda bilgilendirmek; psikoloji lisans öğrencilerine Türkiye'de psikoloji alanında uyulması gereken temel etik ilkeleri öğretmek; çeşitli alanlardan örnek vakalar ile mesleki etik ilkeleri aktarmaktır. Böylece, psikoloji öğrencilerin de kendilerini denetleyebilecek bir mekanizma oluşturmak hedeflenmektedir.

Dersin İçeriği:

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Öğrenme Kazanımları

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Psikolojinin tüm alt dallarında ile ilgili temel ilkelerin kazanımını sağlayacaklardır.
2) Etik kuralların neden gerekli olduğuna dair farkındalık kazanacaklardır.
3) Sık karşılaşılan etik ikilemleri örneklendirmek ve olası çözüm yollarını tartışacaklardır.
4) Etik ihlal ile etik ikilem ayrımını yapacaklardır.
5) Etik ihlalleri örneklendireceklerdir.
6) TPD’nin etik yönetmeliğini gözden geçirmek ve etik başvuru sürecini açıklayacaklardır.
7) Araştırma sürecinde etik gereklilikleri tespit etmek ve etik kurulu başvuru sürecini örneklendireceklerdir.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Psikoloji araştırma, uygulama ve yayınlarında etiğin yeri ve neden gerekli olduğunun tartışılması	TPD Etik Yönetmeliğinin incelenmesi DİVAN (Irvin Yalom) romanının okunması
2)	Psikolojide Araştırma ve Yayın Etiği 1	Ayvaşık, H.B. (1999). Türkiye’de psikoloji uygulama, araştırma ve yayınlarında etik ilkeler: Tartışma IV. Bilimsel araştırmalarda laboratuar hayvanlarının kullanımı ve bakımına ilişkin etik tartışmalar. Türk Psikoloji Dergisi, 14 (44): 79-85. Karakaş, S. (2005). Araştırma ve yayın etiği. İ. Uzel, N.Ö. Büken, S. Kadıoğlu, S. Şahinoğlu, Ş. Aksoy. (ed.), Yaman Örs Armağanı. Adana: Çukurova Üniversitesi Basımevi. Türk Psikologlar Derneği (1999). Türkiye’de psikoloji uygulama, araştırma ve yayınlarında etik ilkeler: Tartışma V. Afet bölgelerinde yapılan psikoloji araştırmalarında uyulması gereken etik ilkeler. Türk Psikoloji Dergisi, 14 (44): 87-
3)	Psikolojide Araştırma ve Yayın Etiği 2	• Değirmencioğlu, S.M., Demirutku, K. (1999). Türkiye’de psikoloji uygulama, araştırma ve yayınlarında etik ilkeler: Tartışma III. Öğretim üyesi ve öğrenci işbirliği ile hazırlanan yayınlarda yazarlık hakkının ve sırasının belirlenmesinde yardımcı olabilecek öneriler. Türk Psikoloji Dergisi, 14 (43): 111-119. • Köklü, N. (2002). Türkiye’de psikoloji uygulama, araştırma ve yayınlarında etik ilkeler: Tartışma VIII. Aşırmayı önlemek. Türk Psikoloji Dergisi, 17 (49): 93-99. Töreci, K. (2010). Yayın etiğine aykırı yerli örnekler. Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık
4)	Klinik Psikoloji : Psikoterapi Uygulamaları	• Yolaç, P., Boyacıoğlu, G. (1994). Klinik psikoloji mesleği ve etik sorunlar. Psikiyatri, Psikoloji ve Psikofarmakoloji Dergisi (3P), 2 (ek sayı 2): 52-58. • Eskin, M. (2000). Türkiye’de psikoloji uygulama, araştırma ve yayınlarında etik ilkeler: Tartışma V. Klinik psikolojide etik uygulamalar. Türk Psikoloji Dergisi, 15 (45): 81-83.
5)	Klinik Psikoloji : Ölçme ve Değerlendirme	• Dağ, İ. (2003). Türkiye’de psikoloji uygulama, araştırma ve yayınlarında etik ilkeler: Tartışma X. Klinik psikolojide ölçme değerlendirme etiği. Türk Psikoloji Dergisi, 18 (51): 129-134. • Altay, F.B., Gökçora, D. (2004). Psikolojik ölçme aracı kullanımında etik ilkeler: Klinik Psikoloğun sorumlulukları.Türk Psikoloji Bülteni, 33: 65-71.
6)	5 hafta boyunca derste işlenen bütün konular	Bir sonraki ders için gerekli okumaları yapmak
7)	Gelişim Psikolojisi 1	• Sayıl, M., Yılmaz, A. (2001). Türkiye’de psikoloji uygulama, araştırma ve yayınlarında etik ilkeler: Tartışma VI. Gelişim psikolojisi araştırmalarında etik standartlar ve tartışılan sorunlar. Türk Psikoloji Dergisi, 16 (47): 71-78. • Kumru, A. (2001). Türkiye’de psikoloji uygulama, araştırma ve yayınlarında etik ilkeler: Tartışma VII. Çocuklarla çalışan psikologlar için etik standartlar. Türk Psikoloji Dergisi, 16 (48): 87-91.
8)	Gelişim Psikolojisi 2	• Page, A.Z. (2004). Çocuk cinsel istismarı: cinsel istismara neden olan etkenler ve cinsel istismarın çocuklar üzerindeki etkileri. Türk Psikoloji Yazıları, 7(13),103-113.
9)	Endüstri ve Örgüt Psikolojisi	• Kepir-Sinangil, H., Telman, N. (1994). Endüstri/örgüt psikolojisi bilim dalına ilişkin ahlaki (etik) kurallar ve Türkiye’deki uygulamalar. Psikiyatri, Psikoloji ve Psikofarmakoloji Dergisi (3P), 2 (ek sayı 2): 59-60. • Aycan, Z. (1998). Türkiye’de psikoloji uygulama, araştırma ve yayınlarında etik ilkeler: Tartışma II. Endüstri ve örgüt psikolojisi alanında etik uygulamalar. Türk Psikoloji Dergisi, 13 (42): 47-50.
10)	Sağlık Psikolojisi	• Bostan, S. (2012). Hasta hakları ihlallerinin nedenleri. Sağlık Bakanlığı Web yayını. http://sbu.saglik.gov.tr/hastahaklari/ihlalnedenleri.htm • Kaymakcı, M. (2012). Hasta Hakları ve sorumlulukları. Sağlık Bakanlığı Web Yayını. http://sbu.saglik.gov.tr/hastahaklari/haksor.htm
11)	Adli Psikoloji	• Durak, M., Demir, G., Şenol, E. (2002). Türkiye’de psikoloji uygulama, araştırma ve yayınlarında etik ilkeler: Tartışma IX. Adli psikologlar için etik ilkeler ve standartlar. Türk Psikoloji Dergisi, 17 (50): 93-102. • Akdaş, A., Oral, G. (2006). Akademik bir disiplin ve uygulama alanı olarak adli psikoloji. Türk Psikoloji Yazıları,9 (17),71-90. • Hasta, D. (2002). Adli psikolojide kişilik değerlendirmesine ilişkin etik konular. Türk Psikoloji Bülteni,26-27: 61-66. • Sinici, E. (2010). Adli Psikolojide Etik Kurallar. Dirim Tıp Gazetesi, 85(1): 35-39.
12)	11 hafta boyunca derste işlenen bütün konular	Bir sonraki ders için gerekli okumaları yapmak
13)	Etik Kurul Başvuru Süreci	Etik Kurulu Örnek Başvuru Hazırlanması
14)	TPD Etik Yönetmeliğinin Değerlendirilmesi Gerçek Hayattan Örnekler	• Dağ, İ. (2007). ABD’de Psikologların Çalışmalarında Etik Sorun Yaşanmış Vaka Örnekleri (Koocher ve Keith-Spiegel, 1998’den). Türk Psikoloji Bülteni, 41: 33-50
15)	14 hafta boyunca derste işlenen bütün konular	Genel tekrar

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:	Korkut, Y. (2014). Psikologlar İçin Etik Öğretim El Kitabı. Ankara: TPD Yayınları.
Diğer Kaynaklar:	Korkut, Y. (2014). Psikologlar İçin Etik Öğretim El Kitabı. Ankara: TPD Yayınları.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	2	3	4	5	6	7
Program Kazanımları
1) Mezunlar psikoloji bilimine ait temel kuramlarla ilgili derinlikli bilgi edinerek, bu donanımı alanda etkin şekilde kullanabilme yetisi kazanırlar.
2) Bölüm derslerinin içerdiği okuma ve tartışmalar sayesinde öğrencilerimiz, mesleki, sosyal ve toplumsal alanlarda eleştirel düşünebilen, sorgulayan ve fikir yürüten bireyler olarak mezun olurlar.
3) Mezunlar teori ve kuramların yanı sıra aldıkları metodoloji eğitimi sayesinde araştırma ve uygulamaya dair kuvvetli bir alt yapı edinirler.
4) Derslerin yüzde otuzu İngilizce dilinde yapıldığından, mezunlarımız iyi derecede İngilizce konuşma, okuma ve yazma becerisi edinirler.
5) Öğrencilerimiz alandaki güncel gelişmeleri takip eden, merak duyan ve bu gelişmelere katkıda bulunmaya istekli bireyler olarak mezun olurlar.
6) Öğrenciler okul sonrası, alanda ve akademide ilerledikleri süreçte barındırmaları son derece önemli olan etik hassasiyetlerin bilincinde ve bu hassasiyetlere sahip olarak mezun olurlar.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Mezunlar psikoloji bilimine ait temel kuramlarla ilgili derinlikli bilgi edinerek, bu donanımı alanda etkin şekilde kullanabilme yetisi kazanırlar.	4
2)	Bölüm derslerinin içerdiği okuma ve tartışmalar sayesinde öğrencilerimiz, mesleki, sosyal ve toplumsal alanlarda eleştirel düşünebilen, sorgulayan ve fikir yürüten bireyler olarak mezun olurlar.	5
3)	Mezunlar teori ve kuramların yanı sıra aldıkları metodoloji eğitimi sayesinde araştırma ve uygulamaya dair kuvvetli bir alt yapı edinirler.	3
4)	Derslerin yüzde otuzu İngilizce dilinde yapıldığından, mezunlarımız iyi derecede İngilizce konuşma, okuma ve yazma becerisi edinirler.	5
5)	Öğrencilerimiz alandaki güncel gelişmeleri takip eden, merak duyan ve bu gelişmelere katkıda bulunmaya istekli bireyler olarak mezun olurlar.	5
6)	Öğrenciler okul sonrası, alanda ve akademide ilerledikleri süreçte barındırmaları son derece önemli olan etik hassasiyetlerin bilincinde ve bu hassasiyetlere sahip olarak mezun olurlar.	5

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Anlatım
Ders
Okuma

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Ara Sınavlar	1	% 40
Final	1	% 60
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 60
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	Süre (Saat)	İş Yükü
Ders Saati	14	3	42
Sınıf Dışı Ders Çalışması	14	10	140
Ara Sınavlar	1	2	2
Final	1	2	2
Toplam İş Yükü			186