Bilgisayar Mühendisliği (İngilizce)
Lisans	TYYÇ: 6. Düzey	QF-EHEA: 1. Düzey	EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

CENG313

Ders İsmi:

Automata Theory

Ders Yarıyılı:

Güz

Ders Kredileri:

Teorik	Pratik	Kredi	AKTS
3	0	3	5

Öğretim Dili:

Ders Koşulu:

CENG108 - Discrete Structures | CENG110 - Discrete Structures

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Dersin Türü:

Zorunlu Ders

Dersin Seviyesi:

Lisans

TYYÇ:6. Düzey

QF-EHEA:1. Düzey

EQF-LLL:6. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

Yüz yüze

Dersin Koordinatörü:

Prof. Dr. SEMİH BİLGEN

Dersi Veren(ler):

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:

Dönem sonunda öğrencilerin şu kazanımları sağlamış olmaları hedeflenmektedir:

• Biçimsel dil kavramını öğrenmiş olmaları.
• Sonlu durum makinası (SDM) soyutlamasını ve bunların düzgün dillerle ilişkisini kavramış olması.
• Düzgün ifadeler (Dİ) ile düzgün dil (DD) öğelerinin gösterimini yapabilmesi.
• Verilen bir Dİ’nin tanımladığı DD’in ve bu dili kabul edecek SDM’nin bulunması.
• Verilen bir SDM’nin kabul ettiği DD’in bulunması.
• Verilen bir Gerekirci-Olmayan SDM’nin (GOSDM) kabul ettiği dili kabul eden Gerekirci SDM’nin bulunması
• Verilen bir DD’i kabul edecek SDM’nin oluşturulması.
• Verilen bir SDM tarafından tanınan dili türetecek bir gramer (dil bilgisi) bulmak veya verilen bir Düzenli Gramer (DG) tarafından türetilen dili tanıyacak bir SDM oluşturmak.

Dersin İçeriği:

Bu ders, öğrencilere biçimsel dillerin ve hesaplama kuramının temellerini tanıtmayı amaçlamaktadır.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Öğrenme Kazanımları

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Sonlu Durum Makinesi’nin (SDM) matematiksel tanımını anlayıp açıklayabilmek.
2) Verilen bir düzenli ifadeyi (Dİ) sadeleştirerek, bu ifadeyle tanımlanan dili kabul eden SDM’yi türetebilmek.
3) Verilen bir SDM için, kabul ettiği dili tanımlayan düzenli ifadeyi (Dİ) elde edebilmek.
4) Verilen bir deterministik olmayan SDM’yi, aynı dili kabul eden deterministik SDM’ye dönüştürebilmek.
5) Verilen bir düzenli dili (DD) kabul edecek bir SDM oluşturabilmek.
6) Verilen bir SDM’nin tanıdığı dili türetecek bir gramer oluşturmak veya verilen bir düzenli gramer tarafından türetilen dili tanıyacak bir SDM inşa edebilmek.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	• Giriş ve ders özeti
2)	• Biçimsel diller
3)	• Düzgün Dilleri (DD) tanımak, DD temsil eden Düzgün İfadenin (Dİ) bulunması, verilen bir Dİ’nin temsil ettiği DD’in bulunması.
4)	• Düzgün Dilleri (DD) tanımak, DD temsil eden Düzgün İfadenin (Dİ) bulunması, verilen bir Dİ’nin temsil ettiği DD’in bulunması.
5)	• SDM’lerin çalışmalarının anlaşılması • Verilen bir SDM’nin kabul ettiği DD’in saptanması
6)	• SDM’lerin çalışmalarının anlaşılması • Verilen bir SDM’nin kabul ettiği DD’in saptanması
7)	• Gerekirci Olmayan SDM’lerin (GOSDM) çalışmalarının anlaşılması • Verilen bir GOSDM’nin kabul ettiği DD’in saptanması
8)	Ara sınav
9)	• Λ-GOSDM çalışmasını anlamak • Verilen bir Λ-GOSDM’nin kabul ettiği DD’in belirlenmesi • Eşdeğer GOSDM’nin bulunması • Eşdeğer Gerekirci SDM’nin bulunması
10)	• Λ-GOSDM çalışmasını anlamak • Verilen bir Λ-GOSDM’nin kabul ettiği DD’in belirlenmesi • Eşdeğer GOSDM’nin bulunması • Eşdeğer Gerekirci SDM’nin bulunması
11)	• Verilen bir DD’i kabul eden Λ-GOSDM oluşturmak • Λ-GOSDM’nin eşdeğer GOSDM ve Gerekirci SDM’ni oluşturmak
12)	• Verilen bir DD’i kabul eden Λ-GOSDM oluşturmak • Λ-GOSDM’nin eşdeğer GOSDM ve Gerekirci SDM’ni oluşturmak
13)	• Düzgün Olmayan Diller • Bağlamdan Bağımsız Gramerler • Düzenli Gramerler • Gramerlerdeki Belirsizlik ve Belirsizliğin Giderilmesi
14)	• Düzgün Olmayan Diller • Bağlamdan Bağımsız Gramerler • Düzenli Gramerler • Gramerlerdeki Belirsizlik ve Belirsizliğin Giderilmesi
15)	Final sınavı

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:	O'LEARN sistemindedir.
Diğer Kaynaklar:	J. Martin, Introduction to Languages and the Theory of Computation, Mc Graw-Hill, Ed.3 (2003) or Ed. 4 (2010)

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	2	3	4	5	6
Program Kazanımları
1) Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili mühendislik konularında yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri mühendislik problemlerini modelleme ve çözme için uygulayabilme becerisi.
2) Karmaşık mühendislik problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi.
3) Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi. (Gerçekçi kısıtlar ve koşullar tasarımın niteliğine göre, ekonomi, çevre sorunları, sürdürülebilirlik, üretilebilirlik, etik, sağlık, güvenlik, sosyal ve politik sorunlar gibi ögeleri içerirler.)
4) Mühendislik uygulamaları için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi.
5) Mühendislik problemlerinin incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi.
6) Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi.
7) Sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; en az bir yabancı dil bilgisi.
8) Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi.
9) Mesleki ve etik sorumluluk bilinci.
10) Proje yönetimi ile risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik ve sürdürebilir kalkınma hakkında farkındalık.
11) Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ile çağın sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili mühendislik konularında yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri mühendislik problemlerini modelleme ve çözme için uygulayabilme becerisi.	5
2)	Karmaşık mühendislik problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi.	4
3)	Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi. (Gerçekçi kısıtlar ve koşullar tasarımın niteliğine göre, ekonomi, çevre sorunları, sürdürülebilirlik, üretilebilirlik, etik, sağlık, güvenlik, sosyal ve politik sorunlar gibi ögeleri içerirler.)	2
4)	Mühendislik uygulamaları için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi.	4
5)	Mühendislik problemlerinin incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi.
6)	Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi.
7)	Sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; en az bir yabancı dil bilgisi.
8)	Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi.	2
9)	Mesleki ve etik sorumluluk bilinci.
10)	Proje yönetimi ile risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik ve sürdürebilir kalkınma hakkında farkındalık.
11)	Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ile çağın sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık.

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Küçük Sınavlar	7	% 35
Ara Sınavlar	1	% 30
Final	1	% 35
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 65
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 35
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	Süre (Saat)	İş Yükü
Ders Saati	13	3	39
Sınıf Dışı Ders Çalışması	15	3	45
Küçük Sınavlar	7	1	7
Ara Sınavlar	1	20	20
Final	1	30	30
Toplam İş Yükü			141