Toplumsal ve Kültürel Çalışmalar (YL) (Tezsiz)
Yüksek Lisans	TYYÇ: 7. Düzey	QF-EHEA: 2. Düzey	EQF-LLL: 7. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

SOS521

Ders İsmi:

İleri Sosyolojik Kuram Okumaları

Ders Yarıyılı:

Bahar

Ders Kredileri:

Teorik	Pratik	Kredi	AKTS
3	0	3	6

Öğretim Dili:

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Dersin Türü:

Bölüm Seçmeli

Dersin Seviyesi:

Yüksek Lisans

TYYÇ:7. Düzey

QF-EHEA:2. Düzey

EQF-LLL:7. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

Yüz yüze

Dersin Koordinatörü:

Prof. Dr. ESRA KÖTEN

Dersi Veren(ler):

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:

Derste konu edilen sosyoloji kuramları günümüz toplumunun belli biçimleri, ilişkileri ve pratikleri bağlamında tartışmaya açılmaktadır. Böylelikle, kuramsal düşünce araştırma pratiğinde tatbik edilme biçimleriyle birlikte incelenmektedir.

Dersin İçeriği:

Bu derste, ileri sosyolojik kuramlar ve temsilcileri konu edilmektedir. Çağdaş sosyolojide etkili olan kuramsal perspektifler birbiriyle ilişkilendirilerek tartışılmaktadır. Derste sosyolojik düşünce gelenekleri içerisinde etkili olmuş işlevselcilik, sembolik etkileşimcilik, etnometodoloji, eleştirel teori, yapısalcılık, ideoloji kuramları ve feminist teori tartışmaya açılmaktadır.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Öğrenme Kazanımları

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) İleri sosyolojik kuramları ve bağlantılı kuramcıları tanır.
2) Kuramların genel sosyoloji tarihi içerisindeki önemini yorumlar.
3) Farklı kuramsal yapıların birbirleri ile olan ilişkilerini tartışır.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Batı Avrupa Marksizmi	P. Anderson, Batı Marksizmi üzerine Düşünceler, Birikim Yayınları, 2004, sf: 85–178
2)	Batı Avrupa Marksizmi	N. Bobbio 'Gramsci ne Sivil Toplum Kavramı', Gramsci ve Sivil Toplum içinde, ed. N. Bobbio ve J. Texier, Savaş Yayınları, 1982. sf: 3–42
3)	Batı Avrupa Marksizmi	J. Texier, ‘Gramsci, Üstyapılar Teorisyeni’ Gramsci ve Sivil Toplum içinde, ed. N. Bobbio ve J. Texier, Savaş Yayınları, 1982. sf: 45–90
4)	Frankfurt Okulu	P. Slater (1998) Frankfurt Okulu, Kabalcı Yayınevi, Çev. Ahmet Özden, sf: 9–152
5)	Frankfurt Okulu	T. Bottomore, (1997). Frankfurt Okulu, Vadi Yayınları, Tüm kitap
6)	Fransız Yapısalcılığı	C. Levi-Strauss C. Levi-Strauss (2000) Yaban Düşünce, YKY, Çev. Tahsin Yücel, sf: 9–99
7)	Yapısalcı Marksizm	L Althusser (1994) İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları. İletişim Yayınları, Tüm Kitap
8)	Ara Sınav	RITZER, George (2011), Modern Sosyoloji Kuramları, (Çev. Himmet Hülür), Ankara: Deki Yayınları. RITZER, George, STEPNISKY, Jeffrey (2013), Çağdaş Sosyoloji Kuramları ve Klasik Kökleri, (Çev. Irmak Ertuna Howison), Ankara: Deki Yayınları. RITZER, George, STEPNISKY, Jeffrey (2014), Sosyoloji Kuramları, (Çev. Himmet Hülür), Ankara: Deki Yayınları.
9)	Psikanaliz ve Toplumsal Kuram	S. Freud: Psikanaliz ve Toplumsal Kuram: S. Freud ve J. Lacan S. M. Tura, Freud'dan Lacan'a Psikanaliz, Ayrıntı Yayınları, sf.9–130
10)	Psikanaliz ve Toplumsal Kuram	M. Sarup, 'Lacan ve Psikanaliz', Post-yapısalcılık ve Postmodernizm içinde, M. Sarup, Ark Yayınevi, 1995, sf.7–37
11)	Foucault ve Toplumbilimleri: Post-Yapısalcılık ve Postmodernizm	M. Foucault M. Sarup, 'Foucault ve Toplumbilimleri', Post-Yapısalcılık ve Postmodernizm içinde, M. Sarup, Ark Yayınevi,1995, sf.73–110
12)	Lyotard ve Postmodernizm	J. F. Lyotard M. Sarup, 'Lyotard ve Postmodernizm', Post-yapısalcılık ve Postmodernizm içinde, M. Sarup, Ark Yayınevi, 1995, ss.155–190 J. F. Lyotard, Postmodern Nedir Sorusuna Cevap', Postmodernizm içinde, ed. N. Zeka, Kıyı Yayınları, 1990, ss.45–58
13)	Baudrillard ve Birtakım Kültürel Pratikler	J. Baudrillard M. Sarup, 'Baudrillard ve Birtakım Kültürel Pratikler', Post-Yapısalcılık ve Postmodernizm içinde, M. Sarup, Ark Yayınevi, 1995, sf.191–210
14)	Final Sınavı	RITZER, George (2011), Modern Sosyoloji Kuramları, (Çev. Himmet Hülür), Ankara: Deki Yayınları. RITZER, George, STEPNISKY, Jeffrey (2013), Çağdaş Sosyoloji Kuramları ve Klasik Kökleri, (Çev. Irmak Ertuna Howison), Ankara: Deki Yayınları. RITZER, George, STEPNISKY, Jeffrey (2014), Sosyoloji Kuramları, (Çev. Himmet Hülür), Ankara: Deki Yayınları.

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:	RITZER, George (2011), Modern Sosyoloji Kuramları, (Çev. Himmet Hülür), Ankara: Deki Yayınları.
Diğer Kaynaklar:	RITZER, George, STEPNISKY, Jeffrey (2013), Çağdaş Sosyoloji Kuramları ve Klasik Kökleri, (Çev. Irmak Ertuna Howison), Ankara: Deki Yayınları. RITZER, George, STEPNISKY, Jeffrey (2014), Sosyoloji Kuramları, (Çev. Himmet Hülür), Ankara: Deki Yayınları.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	2	3
Program Kazanımları
1) Sosyolojinin hangi kavram ve kuramlarla bilgi üretmekte olduğunu öğrenir ve bu kavram ve kuramlarla üretilen bilginin toplumsal gerçeklikteki karşılığının neler olduğunu bilir.
2) Hangi toplumsal alanda hangi sosyolojik yaklaşımların ve yöntemlerin kullanılacağını öğrenir ve sosyolojik analizleri buna göre geliştirerek, uzmanlık alanında belirlediği sosyolojik sorunlar üzerinde bireysel ve ekip içinde akademik kurallara göre hazırlayacağı özgün sunumlar ve yayınlar yapar.
3) Sosyolojik perspektifleri neden-sonuç ilişkisi sorgulayarak eleştirel bir bakış açısı ile tartışır; bilgi ve uygulama eksikliklerini tespit ederek, alanıyla ilgili vizyon, amaç ve hedef geliştirerek, alanın gereksinimlerini karşılar.
4) Sosyal yaşamı eleştirel ve bilimsel olarak ana hatlarıyla belirler; aile, devlet, eğitim, din gibi kurumların yapılarına, oluşumlarına ve gelecekteki dönüşümlerine yönelik tahminlerde bulunarak politika önerileri oluşturur.
5) Hayat boyu öğrenme becerileri kazanarak, alanı ile ilgili bilgilerini, toplumsal sorumluluk bilinciyle meslek ve gündelik yaşamında kullanabilir ve öğrenim sürecinde kazandığı bilgileri iş yaşamında değerlendirme, proje hazırlama, uygulama ve yönetme yetkinliğine sahip olur.
6) Toplumsal soru ve sorunlarla ilgili psikoloji, felsefe, antropoloji, siyaset, iletişim gibi diğer sosyal bilimlerle bağlantı kurar; her birinin temel kavramlarını ve yöntemlerini kavrar; alanında edindiği bilgileri farklı disiplinlerden edindiği bilgilerle bütünleştirerek yeni yorum, bilgi ve kavramlar oluşturur.
7) Araştırma amaçları ile araştırma tasarımı ilişkisini, araştırma sorusunu ve çeşitli araştırma tekniklerinin kullanılma koşullarını bilerek araştırma önerisi ve uygulama planını hazırlamayı, toplumsal, kültürel ve etik sorunları düşünmeyi, verileri değerlendirmeyi ve sonuç raporu yazmayı ve bu bilgileri duyurmayı öğrenir ve bu birikimlerini meslek yaşamına aktarma becerisine sahip olur.
8) Toplumsal sorunların çözümünde karar alma, kararı uygulama, üstlendiği görev ve sorumlulukları yerine getirme ve gerektiğinde inisiyatif alarak normları değiştirme yetkinliği kazanır.
9) Ulusal ve uluslararası yayınları ve alanındaki yenilikleri takip ederek, oluşturduğu yeni bilgileri ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek yazılı ve sözlü olarak paylaşır.
10) Sosyoloji alanındaki bilgi ve deneyimini sürekli olarak canlı tutar; bu bilgisini başkaları ile paylaşarak zenginleşir; öğrenimini bir ileri eğitim düzeyine taşıyabilir.
11) Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite ve kültürel değerler ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince, değişime ve yeniliğe karşı açık tutuma sahip olur.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Sosyolojinin hangi kavram ve kuramlarla bilgi üretmekte olduğunu öğrenir ve bu kavram ve kuramlarla üretilen bilginin toplumsal gerçeklikteki karşılığının neler olduğunu bilir.	5
2)	Hangi toplumsal alanda hangi sosyolojik yaklaşımların ve yöntemlerin kullanılacağını öğrenir ve sosyolojik analizleri buna göre geliştirerek, uzmanlık alanında belirlediği sosyolojik sorunlar üzerinde bireysel ve ekip içinde akademik kurallara göre hazırlayacağı özgün sunumlar ve yayınlar yapar.	3
3)	Sosyolojik perspektifleri neden-sonuç ilişkisi sorgulayarak eleştirel bir bakış açısı ile tartışır; bilgi ve uygulama eksikliklerini tespit ederek, alanıyla ilgili vizyon, amaç ve hedef geliştirerek, alanın gereksinimlerini karşılar.	5
4)	Sosyal yaşamı eleştirel ve bilimsel olarak ana hatlarıyla belirler; aile, devlet, eğitim, din gibi kurumların yapılarına, oluşumlarına ve gelecekteki dönüşümlerine yönelik tahminlerde bulunarak politika önerileri oluşturur.	5
5)	Hayat boyu öğrenme becerileri kazanarak, alanı ile ilgili bilgilerini, toplumsal sorumluluk bilinciyle meslek ve gündelik yaşamında kullanabilir ve öğrenim sürecinde kazandığı bilgileri iş yaşamında değerlendirme, proje hazırlama, uygulama ve yönetme yetkinliğine sahip olur.	3
6)	Toplumsal soru ve sorunlarla ilgili psikoloji, felsefe, antropoloji, siyaset, iletişim gibi diğer sosyal bilimlerle bağlantı kurar; her birinin temel kavramlarını ve yöntemlerini kavrar; alanında edindiği bilgileri farklı disiplinlerden edindiği bilgilerle bütünleştirerek yeni yorum, bilgi ve kavramlar oluşturur.	4
7)	Araştırma amaçları ile araştırma tasarımı ilişkisini, araştırma sorusunu ve çeşitli araştırma tekniklerinin kullanılma koşullarını bilerek araştırma önerisi ve uygulama planını hazırlamayı, toplumsal, kültürel ve etik sorunları düşünmeyi, verileri değerlendirmeyi ve sonuç raporu yazmayı ve bu bilgileri duyurmayı öğrenir ve bu birikimlerini meslek yaşamına aktarma becerisine sahip olur.	3
8)	Toplumsal sorunların çözümünde karar alma, kararı uygulama, üstlendiği görev ve sorumlulukları yerine getirme ve gerektiğinde inisiyatif alarak normları değiştirme yetkinliği kazanır.	4
9)	Ulusal ve uluslararası yayınları ve alanındaki yenilikleri takip ederek, oluşturduğu yeni bilgileri ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek yazılı ve sözlü olarak paylaşır.	4
10)	Sosyoloji alanındaki bilgi ve deneyimini sürekli olarak canlı tutar; bu bilgisini başkaları ile paylaşarak zenginleşir; öğrenimini bir ileri eğitim düzeyine taşıyabilir.	4
11)	Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite ve kültürel değerler ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince, değişime ve yeniliğe karşı açık tutuma sahip olur.	5

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Anlatım
Ders
Okuma
Ödev

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Ara Sınavlar	1	% 40
Final	1	% 60
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 60
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	İş Yükü
Ders Saati	14	42
Ara Sınavlar	1	70
Final	1	70
Toplam İş Yükü		182