Mimarlık | |||||
Lisans | TYYÇ: 6. Düzey | QF-EHEA: 1. Düzey | EQF-LLL: 6. Düzey |
Ders Kodu: | MİMBS104 | ||||||||
Ders İsmi: | Biçim Gramerleri | ||||||||
Ders Yarıyılı: |
Güz |
||||||||
Ders Kredileri: |
|
||||||||
Öğretim Dili: | TR-EN | ||||||||
Ders Koşulu: | |||||||||
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: | Hayır | ||||||||
Dersin Türü: | Bölüm Seçmeli | ||||||||
Dersin Seviyesi: |
|
||||||||
Dersin Veriliş Şekli: | Yüz yüze | ||||||||
Dersin Koordinatörü: | Dr.Öğr.Üyesi MELODY SAFARKHANI | ||||||||
Dersi Veren(ler): |
Dr.Öğr.Üyesi MELODY SAFARKHANI |
||||||||
Dersin Yardımcıları: |
Dersin Amacı: | Biçim gramerin görevi tasarım dilini dekompoze ederek tasarımdakı türetici kuralların neler olduğunu belirtmek ve yeni oluşumlar için gramer kuralları ortaya çıkarmaktır. Biçim grameri üzerine yapılan ilk çalışmalar analiz ve kritik amaçlı olup bir tasarım dilinin biçimsel oluşum kurallarını analiz ederek görünür hale getirmeyi hedeflemektedir. Biçim gramerleri kural tabanlı bir tasarım yöntemidir. Biçim gramerinin kullanımıyla algoritmik yapıya sahip tasarım dillerini çözümlemek, kavramak ve aynı dilde yeni tasarımlar üretmek mümkündür. Biçim grameri bir tasarım dili üzerine yapılmış çalışmaların bulgularını kodlanmasında kullanılan ikonik bir dil aracı olarak tanımlanır. |
Dersin İçeriği: | Algoritmik ve parametrik mimari tasarım; mimari diller ve tipolojiler; Mimari tasarım bilgisi, Mimari tasarım ürününe ve tasarım sürecine ilişkin bileşenler, Tasarım elemanları, tasarım elemanları arasındaki ilişkiler, Tasarım grameri türleri ve yapıları, Tasarım biçimlerini, kurallarla analiz edebilme, Mimari dillere ilişkin biçim grameri kurallarının oluşturulması ve tasarımın üretilmesi süreci. Mimari tasarımda biçim grameri alanında bilgilerini geliştirebilme ve derinleştirebilme. Biçimler arasındaki etkileşimi kavrayabilme, yorumlayabilme ve yeni tasarımlar oluşturabilme. Mimari tasarımda üretken sistemleri oluşturabilme. |
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
|
Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
1) | Dersin ilkeleri ve içeriği hakkında bilgilendirme. | Introduction: "Tell Me All About It" in Shape, pp. 1–59. “Preface” and “Exhibit 2” in Calculating. (optional) Stiny and Gips, “Shape Grammars and the Generative Specification of Painting and Sculpture.” |
2) | Derse genel bakış, biçim dilbilgisine giriş; biçimler ve semboller. | “Back to Basics—Elements and Embedding,” “Counting Points and Seeing Parts,” “Shapes in Algebras and Algebras in Rows,” and “Boundaries of Shapes are Shapes” from Part II, “Seeing How It Works” in Shape, pp. 159–204. |
3) | Biçim Cebirleri Algoritma nedir? Algoritmaların örneklerle açıklanması | “Shapes in Algebras and Algebras in Rows,” “Boundaries of Shapes are Shapes,” “Boolean Divisions,” and “Euclidean Embeddings” from Part II, “Seeing How It Works” in Shape, pp. 180–215. “Algebras of Design.” (optional) “Weights.” |
4) | Mimari dillere ilişkin biçim grameri kurallarının oluşturulması ve tasarımın üretilmesi süreci | Part I, “What Makes It Visual?” In Shape, pp. 61–125 and 130–158. Paragraphs: “How Rules Work When I Calculate,” “Trying it Out,” “Spatial Relations and Rules,” “Classifying Rules with Transformations,” and “Classifying Rules with Parts” from Part II, “Seeing How It Works” in Shape, pp. 228–275. (optional) “Turing Machines and Shape Grammars.” |
5) | Sanat ve Tasarım Şemaları. şekil dilbilgisi ve tasarım dilbilgisi yaklaşımları; Örnekler | “What Schemas Show” from Part I, “What Makes It Visual?” in Shape, pp. 126–130. “I Don’t Like Rules, They’re Too Rigid” from Part II, “Seeing How It Works” in Shape, pp. 277–282. |
6) | Şekil gramerlerinin bir analiz yöntemi olarak kullanılması. Yenilikçi Tasarım için dilbilgisi tabanlı tasarım kullanımı. Biçim grameri tanımı, uygulama alanlarının okumalar ve örnekler üzerinden incelenmesi. | “Design is Calculating,” “Tell Me What Schema to Use,” “What the Thinking Eye Sees,” “Chinese Lattice Designs—Seeing What You Do,” “They’re Shapes Before They’re Plans,” “Getting in the Right Frame of Mind,” and “Latin and Greek, and Mathematics” from Part III, “Using It to Design” in Shape, pp. 311–354 and 368–387. (optional) “What Rules Should I Use?” |
7) | Sınıf çalışması ve ödev üzerine eleştiriler | İlgili ders notları ve Önceden listelenen kaynaklar |
8) | Ara sınav | İlgili ders notları ve Önceden listelenen kaynaklar |
9) | Final projesi için öneri. Projeyi şekil grameri ile incelemek. | İlgili ders notları ve Önceden listelenen kaynaklar |
10) | Projeler üzerinde kritik. | İlgili ders notları ve Önceden listelenen kaynaklar |
11) | Final projesi yarı sunumunun değerlendirilmesi. Genel kurs performansının değerlendirilmesi, Soru-Cevap Oturumu | İlgili ders notları ve Önceden listelenen kaynaklar |
12) | Final projesinin değerlendirilmesi / yarı sunum. Genel performansın değerlendirilmesi, Soru-Cevap | İlgili ders notları ve Önceden listelenen kaynaklar |
13) | Projeler üzerinde kritik. Final projesi çalışmalarının değerlendirilmesi. | İlgili ders notları ve Önceden listelenen kaynaklar |
14) | Final | İlgili ders notları ve Önceden listelenen kaynaklar |
Ders Notları / Kitaplar: | Aksoy, M.,( 2001).Varolan Tasarım Dilleri Ve Yeni Tasarım Dilleri Bağlamında Biçim Gramerleri Analizi, doktora tezi-ITU. Güzelci, Orkan. (2012). Amasya Yalıboyu Evleri Üzerine Bir Biçim Grameri Çalışması. EElibaşoğlu, E. (1995). Mimari bir dilin biçim grameri analizi ve bilgisayar ortamında sunumu. Saglam, N. BİR ANALİZ YÖNTEMİ OLARAK BİÇİM GRAMERLERİ. Pauwels, Pieter & Strobbe, Tiemen & Eloy, Sara & Meyer, Ronald. (2015). Shape Grammars for Architectural Design:. 527. 507-526. 10.1007/978-3-662-47386-3_28. Stiny, G. (2006). Shape: Talking about Seeing and Doing. MIT Press. Stiny, G. & Gips, J. (1972). Shape grammars and the generative specification of painting and sculpture. In Information Processing 71, 1460–1465. North-Holland Publishing Company. Mitchell, W. (1990). The Logic of Architecture. MIT Press, London. Stiny, G. (1980). Introduction to shape and shape grammars. Environment and Planning B: Planning and Design 7(3), 343-351. Cagan, J. (2001). Engineering Shape Grammars: Where Have We Been and Where are We Going?. In: Antonsson, E. K. & Cagan, J. (eds). Formal Engineering Design Synthesis. Cambridge University Press, Cambridge, UK. McKay, A.; Chase, S. C.; Shea, K.; Chau, H. H. (2012). Spatial grammar implementation: From theory to useable, (sic) software. AI EDAM (Artificial Intelligence for Engineering Design, Analysis and Manufacturing) 26(02), 143-159. Stiny, G. (1982). Spatial relations and grammars. Environment and Planning B: Planning and Design 9(1), 113–114 |
Diğer Kaynaklar: | Aksoy, M.,( 2001).Varolan Tasarım Dilleri Ve Yeni Tasarım Dilleri Bağlamında Biçim Gramerleri Analizi, doktora tezi-ITU. Güzelci, Orkan. (2012). Amasya Yalıboyu Evleri Üzerine Bir Biçim Grameri Çalışması. EElibaşoğlu, E. (1995). Mimari bir dilin biçim grameri analizi ve bilgisayar ortamında sunumu. Saglam, N. BİR ANALİZ YÖNTEMİ OLARAK BİÇİM GRAMERLERİ. Pauwels, Pieter & Strobbe, Tiemen & Eloy, Sara & Meyer, Ronald. (2015). Shape Grammars for Architectural Design:. 527. 507-526. 10.1007/978-3-662-47386-3_28. Stiny, G. (2006). Shape: Talking about Seeing and Doing. MIT Press. Stiny, G. & Gips, J. (1972). Shape grammars and the generative specification of painting and sculpture. In Information Processing 71, 1460–1465. North-Holland Publishing Company. Mitchell, W. (1990). The Logic of Architecture. MIT Press, London. Stiny, G. (1980). Introduction to shape and shape grammars. Environment and Planning B: Planning and Design 7(3), 343-351. Cagan, J. (2001). Engineering Shape Grammars: Where Have We Been and Where are We Going?. In: Antonsson, E. K. & Cagan, J. (eds). Formal Engineering Design Synthesis. Cambridge University Press, Cambridge, UK. McKay, A.; Chase, S. C.; Shea, K.; Chau, H. H. (2012). Spatial grammar implementation: From theory to useable, (sic) software. AI EDAM (Artificial Intelligence for Engineering Design, Analysis and Manufacturing) 26(02), 143-159. Stiny, G. (1982). Spatial relations and grammars. Environment and Planning B: Planning and Design 9(1), 113–114 |
Ders Öğrenme Kazanımları | 1 |
||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Program Kazanımları | |||||||||
1) - İlgili temel alanda, mimari tasarım / planlama / tasarım etkinlikleri ve araştırmaları için yerel, bölgesel, ulusal ve küresel bağlamda, söylemsel, kuramsal, olgusal bilgi ile profesyonel hizmet duyarlılıklarını kapsayan çok boyutlu bilgileri, çok çeşitli ortamlardan kazanarak, akademik paylaşım ortamlarına yansıtabilmek için gerekli bilgi ve kavrayışa sahiptir. | |||||||||
2) - Bu çerçevede, alanda gerekli, düşünsel, söylemsel, bilimsel, teknolojik, estetik, sanatsal tarihsel ve kültürel alt yapıya ilişkin bilgi ve kavrayışa sahiptir. | |||||||||
3) - İlgili alanda insan ve toplum odaklı, çevreye (doğal ve yapılı) duyarlı mimari tasarım / planlama / tasarım / araştırma yöntemleri konusunda bilgi ve kavrayışa sahiptir. | |||||||||
4) - İlgili alanda ekonomik, çevresel ve toplumsal sürdürebilirlik ilkeleri ve standartları ile afetlerle ilgili konularda çok boyutlu bilgi ve kavrayışa sahiptir. | |||||||||
5) - Alanıyla ilgili ilkeler, yasa, yönetmelik ve standartlar hakkında bilgiye sahiptir. | |||||||||
6) - Alanıyla ilgili kurumsal ve etik değerler konusunda bilgi ve kavrayışa sahiptir. | |||||||||
7) - İlgili alanın tarihsel, coğrafi, toplumsal ve kültürel bağlam içindeki yerine / önemine ilişkin bilgi ve kavrayışa sahiptir. | |||||||||
8) - Mimari tasarım / planlama / tasarım alanlarında kavram geliştirme becerisine sahiptir. | |||||||||
9) - Mimari tasarım / planlama / tasarım etkinlikleri ve araştırmaları için söylem, kuram ve kılgı (pratik) bütünlüğünü sağlama becerisine sahiptir. | |||||||||
10) - Mimari tasarım / planlama / tasarım konularında, olgular, potansiyel ve sorunlar ile bunlar için gerekli araştırmaları tanımlayabilme becerilerine sahiptir. |
Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Düşük | 3 Orta | 4 Yüksek | 5 En Yüksek |
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
1) | - İlgili temel alanda, mimari tasarım / planlama / tasarım etkinlikleri ve araştırmaları için yerel, bölgesel, ulusal ve küresel bağlamda, söylemsel, kuramsal, olgusal bilgi ile profesyonel hizmet duyarlılıklarını kapsayan çok boyutlu bilgileri, çok çeşitli ortamlardan kazanarak, akademik paylaşım ortamlarına yansıtabilmek için gerekli bilgi ve kavrayışa sahiptir. | 5 |
2) | - Bu çerçevede, alanda gerekli, düşünsel, söylemsel, bilimsel, teknolojik, estetik, sanatsal tarihsel ve kültürel alt yapıya ilişkin bilgi ve kavrayışa sahiptir. | 5 |
3) | - İlgili alanda insan ve toplum odaklı, çevreye (doğal ve yapılı) duyarlı mimari tasarım / planlama / tasarım / araştırma yöntemleri konusunda bilgi ve kavrayışa sahiptir. | 5 |
4) | - İlgili alanda ekonomik, çevresel ve toplumsal sürdürebilirlik ilkeleri ve standartları ile afetlerle ilgili konularda çok boyutlu bilgi ve kavrayışa sahiptir. | 5 |
5) | - Alanıyla ilgili ilkeler, yasa, yönetmelik ve standartlar hakkında bilgiye sahiptir. | 5 |
6) | - Alanıyla ilgili kurumsal ve etik değerler konusunda bilgi ve kavrayışa sahiptir. | 5 |
7) | - İlgili alanın tarihsel, coğrafi, toplumsal ve kültürel bağlam içindeki yerine / önemine ilişkin bilgi ve kavrayışa sahiptir. | 5 |
8) | - Mimari tasarım / planlama / tasarım alanlarında kavram geliştirme becerisine sahiptir. | 5 |
9) | - Mimari tasarım / planlama / tasarım etkinlikleri ve araştırmaları için söylem, kuram ve kılgı (pratik) bütünlüğünü sağlama becerisine sahiptir. | 5 |
10) | - Mimari tasarım / planlama / tasarım konularında, olgular, potansiyel ve sorunlar ile bunlar için gerekli araştırmaları tanımlayabilme becerilerine sahiptir. | 5 |
Alan Çalışması | |
Akran Değerlendirmesi | |
Anlatım | |
Beyin fırtınası /Altı şapka | |
Bireysel çalışma ve ödevi | |
Ders | |
Grup çalışması ve ödevi | |
Okuma | |
Ödev | |
Problem Çözme | |
Proje Hazırlama | |
Rapor Yazma | |
Uygulama (Modelleme, Tasarım, Maket, Simülasyon, Deney vs.) | |
Örnek olay çalışması |
Ödev | |
Uygulama | |
Gözlem | |
Bireysel Proje | |
Grup Projesi | |
Sunum | |
Raporlama | |
Akran Değerlendirmesi | |
Bilgisayar Destekli Sunum | |
Örnek olay sunma | |
Yarışma |
Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
Devam | 14 | % 5 |
Kurul-Committee | 14 | % 5 |
Ödev | 3 | % 20 |
Sunum | 2 | % 20 |
Ara Sınavlar | 1 | % 5 |
Final | 1 | % 40 |
Rapor Teslimi | 3 | % 5 |
Toplam | % 100 | |
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 60 | |
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 40 | |
Toplam | % 100 |
Aktiviteler | Aktivite Sayısı | Süre (Saat) | İş Yükü |
Ders Saati | 14 | 2 | 28 |
Sınıf Dışı Ders Çalışması | 4 | 2 | 8 |
Sunum / Seminer | 2 | 2 | 4 |
Proje | 2 | 2 | 4 |
Ödevler | 6 | 2 | 12 |
Ara Sınavlar | 1 | 2 | 2 |
Final | 1 | 2 | 2 |
Toplam İş Yükü | 60 |