GST209 Gastronomi ve Yiyecek Tarihiİstanbul Okan ÜniversitesiAkademik Programlar Gastronomi ve Mutfak SanatlarıÖğrenciler için Genel BilgiDiploma EkiErasmus BeyanıUlusal Yeterlilikler
Gastronomi ve Mutfak Sanatları
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: GST209
Ders İsmi: Gastronomi ve Yiyecek Tarihi
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Kredi AKTS
3 0 3 4
Öğretim Dili: TR
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Zorunlu Ders
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Doç. Dr. İLKAY GÖK
Dersi Veren(ler): Öğr.Gör. BİLGE DİLARA DOKUZCAN CİNGÜ
Öğr.Gör. SAFİYE AYFER YAVİ
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu dersin amacı, insanın gıda ile olan ilişkisini, yiyeceklerin önemli olduğu fikrini ciddiye alarak ve yemek - sofra bursu, mutfak gelenekleri ve estetik, ahlaki ve politik boyutların pek çok yönünü ele alarak, günümüze kadar olan gıda ile olan ilişkisini anlatmayı amaçlamaktadır. Gıdalar - önemli ve karmaşıktır ve gıda ile ilişkimize ışık tutmaktadır.
Dersin İçeriği: Ders Anahatlarını Tartışma
• İlk İnsanlarda Beslenme
• Temel evrim aşamaları ve fizyolojik özellikler
• Evrimsel gelişim ve beslenme ilişkisi
• Yerleşik Yaşam ile gelişen yenilikler
• Kültür Bitkileri
• Tarım ve Hayvancılığın gelişimi
• Tarım Ve Çiftçiliğin Başlangıcı
• Gıdaların yemeğe dönüşümü
• İlk yemeklerin gelişimi ve özellikleri
• Ateşin keşfi ve besinlerin sindirimi
• Kalkolitik Çağın Özellikleri
• Kalkolitik Çağda Beslenme
• Erken Tunç Çağında Beslenme
• Erken Tunç Çağının Özellikleri
• Kalkolitik ve Erken Tunç Çağında Beslenme
• Kentselleşme ile mutfağın gelişimi
• Toplu üretimler
• Kentleşmenin Mutfaktaki İzleri
• Mezopotamya’nın coğrafi özellikleri
• Mezopotamya’da yetişen ürünler
• Mezopotamya’da tarım ve çifçilik
• Şarap ve bira
• Mezopotamya Mutfağı
• Vize Sınavı• (Antik) Eski Yunan kültüründe gıdalar ve beslenme
• Yunan kültüründen Roma kültürüne geçiş evreleri
• Roma Dönemi Mutfak kültürüne giriş
• Hristiyanlığın özellikle Avrupa mutfak kültüründe şekillendirdiği ana unsurlar.
• (Antik) Eski Yunan, Roma Mutfakları
• Antik Mısır ve Mutfak kültürü
• Mısır bölgesinin coğrafi özellikleri ile şekillenen beslenme unsurları
• Avrupa mutfağı ile benzerlikler, farklılıklar
• Mezopotamya mutfağı ile benzerlikler, farklılıklar• Uzak Doğu Mutfak kültürü
• Soya, Pirinç
• Avrupa mutfağı ile benzerlikler, farklılıklar
• Mezopotamya mutfağı ile benzerlikler, farklılıklar• Avrupa’da Orta Çağ ve Rönesans
• Orta Doğu’da Orta Çağ ve Rönesans
• Classic Cuisine dönemi ve özellikleri
• Haute Cuisine dönemi ve özellikleri
• Nouvelle Cuisine dönemi ve özellikleri
• Endüstri Devrimi ile gelişen teknoloji ve iş yaşamının beslenme ve yemek kültüründeki etkilediği unsurlar.
• Modernleşme ve Gastronomide Yeni Akımlar
• Endüstri Devrimi ve Mutfaklara Etkisi
• Genel Tekrar

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Öğrenme Kazanımları
1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Tarih öncesi dönemi tanımlar. Taş Devri av ve toplama, çiğ yiyecek ve ateşi açıklar. Neolitik dönemi tanımlar ve tanır: tarım, kil çömlekçilik, evcilleştirme. Kalkolitik dönemi tanımlayın: bakır kapak, evcilleştirmenin yayılması. Bronz Çağı açıklayın: yapılı çevreye geçiş, yiyecek depolama, kentleşme. Gıda buğdaydır.
2) Yemek ve din arasındaki ilişkiyi açıklayın: Tapınak ve ölü, ekmek, maya ve bira. Gıda ürünlerini tanımlayın: ekmek, bira, nohut, börülce, fasulye, mercimek.
3) Yiyecek ve felsefeyi, Yahudiliği ve ilk yeme-içme yasaklarını açıklar. Gıda maddelerini tanımlayın: şarap, zeytinyağı, incir
4) Haçlı Seferleri, Haçlı Seferleri ve gıda çeşitliliğine kadar Karanlık Çağları listeler ve açıklar. Seçkin-il ayrımlarının, manastırların ve chain des rotisseurs'ın başlangıcını belirleyin. Gıda maddelerini açıklayın: sert alkol ve likörler.
5) İklim koşullarını, sınırlı tarım, hayvancılık ve göçebeliği, Çin ve İran etkilerini tartışın. Gıda maddelerini tanımlayın: et, süt ve bitmiş ürünler.
6) Hıristiyanlık, yoksunluk, Marco Polo, İtalya, Fransa'da rafine mutfak dönemi, sıçraması, Taillavent'i tanımlayın. Gıda işlemeyi tanımlayın: tuzlu et, tuzlu balık.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Dersi öğrencilerle tanıştırın. Gastronomi tanımlayın. İnsanın yemek yapabileceği hayvan olduğunu açıklayın. Ders programını gözden geçirin Sonraki ders için okuma yapma
1) İstanbul, sahil, İç bölgeler, uç bölgeler ve manastırları tarif edin. Gıda ürünlerini tanıtın: balık ve diğer deniz ürünleri. Sonraki ders için okuma yapmak.
2) Tarih öncesi dönemi tanımlar. Taş devri avcılığı ve toplanma, çiğ gıda ve ateşi tanımlayın. Neolitik dönemi tanımlamak ve tanımak: çiftçilik, kil çömlek, evcilleştirme. Kalkolitik dönemi tarif edin: bakır kapak, evcilleştirmenin yayılması. Bronz Çağı Tanımlayın: Yapılı çevreye geçiş, gıda depolama, kentleşme. Gıda maddesi buğdaydır. Sonraki ders için okuma yapma.
3) Yemek ve din arasındaki ilişkiyi açıklayın: Tapınak ve ölü, ekmek, maya ve bira. Gıda ürünlerini tanımlayın: ekmek, bira, nohut, kara gözlü bezelye, fasulye, mercimek. Bir sonraki ders için okuma yapma
4) Yiyecek ve felsefeyi, Yahudiliği ve ilk yemek ve içme yasaklarını tanımlayın. Gıda maddelerini tanımlayın: şarap, zeytinyağı, incir. Bir sonraki ders için okuma yapma.
5) Gıda maddelerinde çeşitliliği tanımlayın, mutfakta harekete geçin, ziyafetler yapın. Gıda maddelerini tanımlayın; tuz ve baharatlar. Bir sonraki ders için okuma yapma.
7) Haçlı Seferleri, Haçlı Seferleri ve yiyecek çeşitlendirmesine kadar Karanlık Çağları listeler ve açıklar. Elit-il ayrımları, manastırlar ve zincir destanları başlangıcını tanımlayın. Gıda maddelerini açıklayın: sert alkollü ve likörler. sonraki ders için okuma yapmak.
8) Aradan bugüne kadar anlatılan konuların değerlendirilmesi Ara sınav sorularını analiz etmek.
9) Sasani sarayını, Bağdat'ın sarayını, Mağrip ülkelerini ve Elhamra sarayını tanımlayın. Gıda maddelerini tarif edin: narenciye, şeker, alkol sonraki ders için okuma yapmak.
10) İklimsel koşulları, sınırlı tarım, hayvancılık ve göçebe, Çin ve İran etkisini tartışın. Gıda maddelerini tanımlayınız: et, süt ve bitmiş ürünler. sonraki ders için okuma yapmak.
11) İslam'ı ve etkilerini ve Sufi hareketinin, Akhi Örgütünün ve loncaların, Ateş Bazar-i Veli'nin etkisini açıklar. Gıda maddesini tarif edin: pirinci. sonraki ders için okuma yapmak.
12) Identify Christianity, abstinence, Marco Polo, refined cuisine period in Italy, France, splashes, Taillavent. Identify food processing: salted meat, salted fish. sonraki ders için okuma yapmak.
13) James Murton, "John Bill ve Sons: Empire Marketing Board ve İngiliz İmparatorluk Gıda Sisteminin Yaratılışı"adlı makalesini, La Varenn ve Carem'i açıklayın. Kültür politikasını tanımlamak sonraki ders için okuma yapmak.
14) Dönem sonu soruları ve cevapları Veri yok
15) Dönem sonu soruları ve cevapları veri yok
16) Final sınavı veri yok

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Deniz Gürsoy’ un Gastronomi Tarihi, Gürsoy, 2014
Diğer Kaynaklar: Unal, M. (2007). Anadolu’ nun En Eski Yemekleri.
Dalby,A. (2001). Antik Donemde Ve Yemek Kulturu.
Delemen, İ. (2001). Antik Donemde Beslenme.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları

1

2

3

4

5

6

Program Kazanımları
1) Okan Üniversitesi Gastronomi Bölümü Öğrencileri, beslenme ilkeleri ve gıda bilimi hakkında bilgi sahibi olurlar. Bilgilerini çalışma hayatında uygularlar. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, mutfakta hijyen ve sanitasyon ile gıdaların saklanma koşulları konusunda bilgilidir. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, Gastronomi ile ilgili yasal düzenlemeler, mesleki standartlar, hak ve yükümlülükler ile etik kurallar hakkında bilgi sahibi olur.
2) Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, alkollü ve alkolsüz içecekler hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olur, yiyecek üretiminde çeşitli alkollü ve alkolsüz içecekleri kullanır. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, uluslararası pişirme ve doğrama teknikleri hakkında bilgi sahibi olurlar. Bilgilerini okul ve çalışma hayatında uygularlar. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, yöresel mutfak ve uluslararası mutfak yemekleri hakkında bilgi sahibi olurlar. Bilgilerini okul ve çalışma hayatlarında uygularlar. Okan Üniversitesi Gastronomi Bölümü öğrencileri, Ulusal ve Uluslararası gıda güvenliği standartları hakkında bilgi sahibi olup, bilgilerini okul ve çalışma hayatında uygularlar. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri kişisel bakım, hijyen, giyim ve görünüm konusunda bilgili ve özenlidir. Gastronomi bölümü öğrencileri, ulusal ve uluslararası tatlı ve ekmek teknikleri hakkında bilgi sahibi olurlar. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, yiyecek- içecek maliyet analizi, kontrolü ve menü fiyatlandırması hakkında bilgi sahibidir.
3) Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, başkalarıyla veya bağımsız olarak etkin bir şekilde çalışır. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, yiyecek-içecek işletmesini etkin bir şekilde yönetebilecek yönetim teorilerini ve uygulamaları hakkında bilgi sahibidir.
4) Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, alanı ile ilgili bilgi ve becerileri yaşam boyu öğrenme bilinciyle sürekli günceller ve geliştirir.
5) Okan Üniversitesi Gastronomi Bölümü öğrencileri, alanı ile ilgili fiziksel ortamı tanır. Araç-gereçlerini tanır, kullanır ve bakımını yaparak korur. Gastronomi bölümü öğrencileri, medya ve sanatta gastronomi hakkında bilgi sahibi olurlar. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, sektör ile iş birliği yaparak, gelen talepler doğrultusunda projeler hazırlar. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, etkin iletişim kurma becerisine sahip olur.
6) Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, satın alma aşamasından sunum aşamasına kadar yiyecek içecek üretimi ile ilgili tüm süreçleri bilir ve bu süreçlerde ortaya çıkabilecek sorunları çözer. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, yemeklerin hazırlanması, pişirilmesi ve servisinde sanatsal yeteneğini kullanır. Gastronomi bölümü öğrencileri, gıdaların içeriklerini ve gıdaları sağlığa uygun şekilde kullanmayı bilirler. Bilgilerini okul ve çalışma hayatında kullanırlar. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, alanındaki problemleri tanımlama ve çözme becerisine sahiptir. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, Gastronomi ile ilgili yeni teknolojileri takip edebilecek bilgi düzeyine sahip olur ve etkili olarak kullanır.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Okan Üniversitesi Gastronomi Bölümü Öğrencileri, beslenme ilkeleri ve gıda bilimi hakkında bilgi sahibi olurlar. Bilgilerini çalışma hayatında uygularlar. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, mutfakta hijyen ve sanitasyon ile gıdaların saklanma koşulları konusunda bilgilidir. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, Gastronomi ile ilgili yasal düzenlemeler, mesleki standartlar, hak ve yükümlülükler ile etik kurallar hakkında bilgi sahibi olur. 3
2) Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, alkollü ve alkolsüz içecekler hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olur, yiyecek üretiminde çeşitli alkollü ve alkolsüz içecekleri kullanır. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, uluslararası pişirme ve doğrama teknikleri hakkında bilgi sahibi olurlar. Bilgilerini okul ve çalışma hayatında uygularlar. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, yöresel mutfak ve uluslararası mutfak yemekleri hakkında bilgi sahibi olurlar. Bilgilerini okul ve çalışma hayatlarında uygularlar. Okan Üniversitesi Gastronomi Bölümü öğrencileri, Ulusal ve Uluslararası gıda güvenliği standartları hakkında bilgi sahibi olup, bilgilerini okul ve çalışma hayatında uygularlar. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri kişisel bakım, hijyen, giyim ve görünüm konusunda bilgili ve özenlidir. Gastronomi bölümü öğrencileri, ulusal ve uluslararası tatlı ve ekmek teknikleri hakkında bilgi sahibi olurlar. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, yiyecek- içecek maliyet analizi, kontrolü ve menü fiyatlandırması hakkında bilgi sahibidir. 3
3) Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, başkalarıyla veya bağımsız olarak etkin bir şekilde çalışır. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, yiyecek-içecek işletmesini etkin bir şekilde yönetebilecek yönetim teorilerini ve uygulamaları hakkında bilgi sahibidir. 3
4) Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, alanı ile ilgili bilgi ve becerileri yaşam boyu öğrenme bilinciyle sürekli günceller ve geliştirir. 5
5) Okan Üniversitesi Gastronomi Bölümü öğrencileri, alanı ile ilgili fiziksel ortamı tanır. Araç-gereçlerini tanır, kullanır ve bakımını yaparak korur. Gastronomi bölümü öğrencileri, medya ve sanatta gastronomi hakkında bilgi sahibi olurlar. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, sektör ile iş birliği yaparak, gelen talepler doğrultusunda projeler hazırlar. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, etkin iletişim kurma becerisine sahip olur. 4
6) Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, satın alma aşamasından sunum aşamasına kadar yiyecek içecek üretimi ile ilgili tüm süreçleri bilir ve bu süreçlerde ortaya çıkabilecek sorunları çözer. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, yemeklerin hazırlanması, pişirilmesi ve servisinde sanatsal yeteneğini kullanır. Gastronomi bölümü öğrencileri, gıdaların içeriklerini ve gıdaları sağlığa uygun şekilde kullanmayı bilirler. Bilgilerini okul ve çalışma hayatında kullanırlar. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, alanındaki problemleri tanımlama ve çözme becerisine sahiptir. Okan Üniversitesi Gastronomi bölümü öğrencileri, Gastronomi ile ilgili yeni teknolojileri takip edebilecek bilgi düzeyine sahip olur ve etkili olarak kullanır. 4

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Anlatım
Bireysel çalışma ve ödevi
Soru cevap/ Tartışma

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)
Ödev
Sunum
Bilgisayar Destekli Sunum

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 1 % 40
Final 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı İş Yükü
Ders Saati 16 48
Ara Sınavlar 1 1
Final 1 1
Toplam İş Yükü 50