Toplumsal ve Kültürel Çalışmalar (YL) (Tezli)
Yüksek Lisans	TYYÇ: 7. Düzey	QF-EHEA: 2. Düzey	EQF-LLL: 7. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

SOS503

Ders İsmi:

Çağdaş Sosyoloji Kuramları

Ders Yarıyılı:

Güz

Ders Kredileri:

Teorik	Pratik	Kredi	AKTS
3	0	3	12

Öğretim Dili:

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Dersin Türü:

Zorunlu Ders

Dersin Seviyesi:

Yüksek Lisans

TYYÇ:7. Düzey

QF-EHEA:2. Düzey

EQF-LLL:7. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

Yüz yüze

Dersin Koordinatörü:

Prof. Dr. ESRA KÖTEN

Dersi Veren(ler):

Öğr.Gör. B.Öğretim Elemanı
Dr.Öğr.Üyesi İLKER ÇAYLA

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:

Bu dersin amacı sosyolojinin 1920'lerden günümüze gelişimini incelemektir.

Dersin İçeriği:

Ders çerçevesinde Yapısal İşlevselcilik, Sembolik Etkileşimcilik, Etnomedoloji ve Fenomenoloji gibi yerleşik kuramlarım yanında daha çağdaş dünyanın figürleri olan Giddens, Bourdieu, Foucault, Gramsci, Featherstone, Baumann gibi düşünürlerin teorileri aracılığı ile çağdaş sosyal teorinin eyleyen, özne, iktidar, habitus, alan, sermaye, söylem ve hegemonya gibi temel kavramlarının üzerinde durulacak.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Öğrenme Kazanımları

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Sosyolojinin önde gelen çağdaş isimlerini ve yaklaşımlarını tanır.
2) Sosyolojik kavramları ve önemini bilir, kavramları yerinde kullanmayı öğrenir.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
1) Sosyolojik metinleri okuma ve tahlil edebilme yetisi kazanır.
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Giriş	İzlencelerin dağıtılması, başlıca okulların tanıtımı, tanışma ve organizasyon.
2)	Talcot Parsons ve Robert Merton: Yapısal İşlevselcilik	Ritzer, Goerge. Yapısal İşlevselcilik, Yeni İşlevselcilik ve Çatışma Kuramı. Sosyoloji Kuramları. Ankara: De Ki Yayınevi, 2013, 236-276
3)	Çatışma Teorisi ve Sosyolojik İmgelem	İşlevselciliğe Karşı Eleştiriler: Çatışma Teorisi ve Sosyolojik İmgelem. İçinde: Modern Sosyoloji tarihi, Açık Öğretim Fakültesi Yayınları, 2011, 58-87. https://yadi.sk/i/6rV6yBofpzh9H
4)	Sembolik Etkileşimcilik (Mead, Blumer ve Gofmann)	Ritzer, Goerge. Sembolik Etkileşimcilik. Sosyoloji Kuramları. Ankara: De Ki Yayınevi, 2013, 351-390
5)	Fenomenoloji	Fenemenoloji ve Fenomonolojik Sosyoloji. İçinde: Modern Sosyoloji tarihi, Açık Öğretim Fakültesi Yayınları, 2011, 116-142. https://yadi.sk/i/6rV6yBofpzh9H
6)	Etnometodoloji: Garfinkel	Ritzer, Goerge. Etnometodoloji. Sosyoloji Kuramları. Ankara: De Ki Yayınevi, 2013, 391-415
7)	ARA SINAV	1-6. Hafta kaynakları
8)	Hegemonya ve İktidar: Gramsci	Showstack Sassoon, Anne. “Hegemonya, Mevzi Savaşı ve Politik Müdahale. Gramsci’ye Farklı Yaklaşımlar. Ankara: Dipnot, 2012, 97-120. Buci-Glucksmann, Christine. “Hegemonya ve Rıza. Politik bir Strateji. Gramsci’ye Farklı Yaklaşımlar. Ankara: Dipnot, 2012, 121-133.
9)	Aktör, Eylem, Yapı: Anthony Giddens’in Yapılaşma Kuramı	Giddens, Anthony. “Yapılaşma Kuramının Ögeleri”. Toplumun Kuruluşu. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 1999, 41-83.
10)	Habitus, Alan ve Sermaye: Bourdieu’nün Sosyolojisi	Ritzer, George. “Habitus ve Alan”. Sosyoloji Kuramları. Ankara: De Ki Yayınevi, 2013, 526-537. Bourdieu, Pierre. Toplumsal Uzam ile Simgesel Uzam & Simgesel Metaların Ekonomisi. Pratik Nedenler. İstanbul: Hil Yayın, 2006, 13-27 & 163-198
11)	İktidar, Özne, Söylem: Foucault	Ritzer, George. “Yapısalcılık, Postyapısalcılık ve Postmodern Toplum Kuramı. Sosyoloji Kuramları. Ankara: De Ki Yayınevi, 2013, 603-621 Keskin, Ferda. “Özne ve İktidar”. Michel Foucault- Özne ve İktidar. Seçme Yazılar. İstanbul: Ayrıntı, 2011, 11-24 Foucault, Michel. “Siyasi Aklın Bir Eleştirisine Doğru”. Michel Foucault- Özne ve Iktidar. Seçme Yazılar. İstanbul: Ayrıntı, 2011, 25-56. Foucault, Michel. “Özne ve İktidar”. Michel Foucault- Özne ve İktidar. Seçme Yazılar. İstanbul: Ayrıntı, 2011, 57-82
12)	İktidar, Özne, Söylem: Foucault II	Ritzer, George. “Yapısalcılık, Postyapısalcılık ve Postmodern Toplum Kuramı. Sosyoloji Kuramları. Ankara: De Ki Yayınevi, 2013, 603-621 Keskin, Ferda. “Özne ve İktidar”. Michel Foucault- Özne ve İktidar. Seçme Yazılar. İstanbul: Ayrıntı, 2011, 11-24 Foucault, Michel. “Siyasi Aklın Bir Eleştirisine Doğru”. Michel Foucault- Özne ve Iktidar. Seçme Yazılar. İstanbul: Ayrıntı, 2011, 25-56. Foucault, Michel. “Özne ve İktidar”. Michel Foucault- Özne ve İktidar. Seçme Yazılar. İstanbul: Ayrıntı, 2011, 57-82
13)	Modernlik-Postmodernlik	Ritzer, George. “Modernden Postmoderne Toplum Kuramı”. Sosyoloji Kuramları, Ankara: De Ki Yayınevi, 2013, 547-569. Featherstone, Mike. “Modern ve Postmodern”. Postmodernizm ve Tüketim Kültürü. İstanbul: Ayrıntı, 2013, 19-37.
14)	Modernlik-Postmodernlik II	Ritzer, George. “Modernden Postmoderne Toplum Kuramı”. Sosyoloji Kuramları, Ankara: De Ki Yayınevi, 2013, 547-569. Featherstone, Mike. “Modern ve Postmodern”. Postmodernizm ve Tüketim Kültürü. İstanbul: Ayrıntı, 2013, 19-37.

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:	Ritzer, George. Sosyoloji Kuramları. Ankara: De Ki Yayınevi, 2013
Diğer Kaynaklar:	Bourdieu, Pierre. Pratik Nedenler. İstanbul: Hil Yayın, 2006 Foucault, Michel. Özne ve İktidar. Seçme Yazılar. İstanbul: Ayrıntı, 2011. Featherstone, Mike. Postmodernizm ve Tüketim Kültürü. İstanbul: Ayrıntı, 2013 Giddens, Anthony. Modernliğin Sonuçları. İstanbul: Ayrıntı, 2012. Showstack Sassoon, Anne. Gramsci’ye Farklı Yaklaşımlar. Ankara: Dipnot, 2012.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	3	2
Program Kazanımları
1) Sosyolojinin hangi kavram ve kuramlarla bilgi üretmekte olduğunu öğrenir ve bu kavram ve kuramlarla üretilen bilginin toplumsal gerçeklikteki karşılığının neler olduğunu bilir.
2) Hangi toplumsal alanda hangi sosyolojik yaklaşımların ve yöntemlerin kullanılacağını öğrenir ve sosyolojik analizleri buna göre geliştirerek, uzmanlık alanında belirlediği sosyolojik sorunlar üzerinde bireysel ve ekip içinde akademik kurallara göre hazırlayacağı özgün sunumlar ve yayınlar yapar.
3) Sosyolojik perspektifleri neden-sonuç ilişkisi sorgulayarak eleştirel bir bakış açısı ile tartışır; bilgi ve uygulama eksikliklerini tespit ederek, alanıyla ilgili vizyon, amaç ve hedef geliştirerek, alanın gereksinimlerini karşılar.
4) Sosyal yaşamı eleştirel ve bilimsel olarak ana hatlarıyla belirler; aile, devlet, eğitim, din gibi kurumların yapılarına, oluşumlarına ve gelecekteki dönüşümlerine yönelik tahminlerde bulunarak politika önerileri oluşturur.
5) Hayat boyu öğrenme becerileri kazanarak, alanı ile ilgili bilgilerini, toplumsal sorumluluk bilinciyle meslek ve gündelik yaşamında kullanabilir ve öğrenim sürecinde kazandığı bilgileri iş yaşamında değerlendirme, proje hazırlama, uygulama ve yönetme yetkinliğine sahip olur.
6) Toplumsal soru ve sorunlarla ilgili psikoloji, felsefe, antropoloji, siyaset, iletişim gibi diğer sosyal bilimlerle bağlantı kurar; her birinin temel kavramlarını ve yöntemlerini kavrar; alanında edindiği bilgileri farklı disiplinlerden edindiği bilgilerle bütünleştirerek yeni yorum, bilgi ve kavramlar oluşturur.
7) Araştırma amaçları ile araştırma tasarımı ilişkisini, araştırma sorusunu ve çeşitli araştırma tekniklerinin kullanılma koşullarını bilerek araştırma önerisi ve uygulama planını hazırlamayı, toplumsal, kültürel ve etik sorunları düşünmeyi, verileri değerlendirmeyi ve sonuç raporu yazmayı ve bu bilgileri duyurmayı öğrenir ve bu birikimlerini meslek yaşamına aktarma becerisine sahip olur.
8) Toplumsal sorunların çözümünde karar alma, kararı uygulama, üstlendiği görev ve sorumlulukları yerine getirme ve gerektiğinde inisiyatif alarak normları değiştirme yetkinliği kazanır.
9) Ulusal ve uluslararası yayınları ve alanındaki yenilikleri takip ederek, oluşturduğu yeni bilgileri ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek yazılı ve sözlü olarak paylaşır.
10) Sosyoloji alanındaki bilgi ve deneyimini sürekli olarak canlı tutar; bu bilgisini başkaları ile paylaşarak zenginleşir; öğrenimini bir ileri eğitim düzeyine taşıyabilir.
11) Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite ve kültürel değerler ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince, değişime ve yeniliğe karşı açık tutuma sahip olur.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Sosyolojinin hangi kavram ve kuramlarla bilgi üretmekte olduğunu öğrenir ve bu kavram ve kuramlarla üretilen bilginin toplumsal gerçeklikteki karşılığının neler olduğunu bilir.
2)	Hangi toplumsal alanda hangi sosyolojik yaklaşımların ve yöntemlerin kullanılacağını öğrenir ve sosyolojik analizleri buna göre geliştirerek, uzmanlık alanında belirlediği sosyolojik sorunlar üzerinde bireysel ve ekip içinde akademik kurallara göre hazırlayacağı özgün sunumlar ve yayınlar yapar.
3)	Sosyolojik perspektifleri neden-sonuç ilişkisi sorgulayarak eleştirel bir bakış açısı ile tartışır; bilgi ve uygulama eksikliklerini tespit ederek, alanıyla ilgili vizyon, amaç ve hedef geliştirerek, alanın gereksinimlerini karşılar.
4)	Sosyal yaşamı eleştirel ve bilimsel olarak ana hatlarıyla belirler; aile, devlet, eğitim, din gibi kurumların yapılarına, oluşumlarına ve gelecekteki dönüşümlerine yönelik tahminlerde bulunarak politika önerileri oluşturur.
5)	Hayat boyu öğrenme becerileri kazanarak, alanı ile ilgili bilgilerini, toplumsal sorumluluk bilinciyle meslek ve gündelik yaşamında kullanabilir ve öğrenim sürecinde kazandığı bilgileri iş yaşamında değerlendirme, proje hazırlama, uygulama ve yönetme yetkinliğine sahip olur.
6)	Toplumsal soru ve sorunlarla ilgili psikoloji, felsefe, antropoloji, siyaset, iletişim gibi diğer sosyal bilimlerle bağlantı kurar; her birinin temel kavramlarını ve yöntemlerini kavrar; alanında edindiği bilgileri farklı disiplinlerden edindiği bilgilerle bütünleştirerek yeni yorum, bilgi ve kavramlar oluşturur.
7)	Araştırma amaçları ile araştırma tasarımı ilişkisini, araştırma sorusunu ve çeşitli araştırma tekniklerinin kullanılma koşullarını bilerek araştırma önerisi ve uygulama planını hazırlamayı, toplumsal, kültürel ve etik sorunları düşünmeyi, verileri değerlendirmeyi ve sonuç raporu yazmayı ve bu bilgileri duyurmayı öğrenir ve bu birikimlerini meslek yaşamına aktarma becerisine sahip olur.
8)	Toplumsal sorunların çözümünde karar alma, kararı uygulama, üstlendiği görev ve sorumlulukları yerine getirme ve gerektiğinde inisiyatif alarak normları değiştirme yetkinliği kazanır.
9)	Ulusal ve uluslararası yayınları ve alanındaki yenilikleri takip ederek, oluşturduğu yeni bilgileri ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek yazılı ve sözlü olarak paylaşır.
10)	Sosyoloji alanındaki bilgi ve deneyimini sürekli olarak canlı tutar; bu bilgisini başkaları ile paylaşarak zenginleşir; öğrenimini bir ileri eğitim düzeyine taşıyabilir.
11)	Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite ve kültürel değerler ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince, değişime ve yeniliğe karşı açık tutuma sahip olur.

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Anlatım
Ders
Okuma
Soru cevap/ Tartışma

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Ara Sınavlar	1	% 40
Final	1	% 60
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 60
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	İş Yükü
Ders Saati	14	48
Arazi Çalışması	1	40
Sınıf Dışı Ders Çalışması	1	20
Sunum / Seminer	1	70
Ara Sınavlar	2	71
Final	1	100
Toplam İş Yükü		349