Toplumsal ve Kültürel Çalışmalar (YL) (Tezli)
Yüksek Lisans	TYYÇ: 7. Düzey	QF-EHEA: 2. Düzey	EQF-LLL: 7. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

SOS507

Ders İsmi:

Sosyolojide Araştırma Yöntemleri

Ders Yarıyılı:

Güz

Ders Kredileri:

Teorik	Pratik	Kredi	AKTS
3	0	3	6

Öğretim Dili:

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Dersin Türü:

Zorunlu Ders

Dersin Seviyesi:

Yüksek Lisans

TYYÇ:7. Düzey

QF-EHEA:2. Düzey

EQF-LLL:7. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

Yüz yüze

Dersin Koordinatörü:

Prof. Dr. ESRA KÖTEN

Dersi Veren(ler):

Öğr.Gör. B.Öğretim Elemanı

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:

Sosyolojide nitel metotları öğrenmenin en iyi yolu onları uygulamaktır. Bu yüzden, bu dersin önemli bir kısmı nitel araştırma yapmak ve araştırma konuları ve soruları hakkında konuşmaktır.

Dersin İçeriği:

Bu ders sosyolojideki alternatif metodolojik yaklaşımları da içerecek şekilde nitel araştırma metotları pratikleri ve problemleri hakkındaki temel konulara giriş niteliğinde dizayn edilmiştir. Bu derste positivist olmayan metodolojik yaklaşımlar ve analizleri hakkında konuşacağız. Ayrıca sosyal araştırmalarda etik ve politik konuları değerlendireceğiz. Katılımcı gözlem, alan araştırma teknikleri, tarihsel karşılaştırmalı analiz, odak grup, mülakat teknikleri, içerik analizleri, sözlü tarih analizi dersin ana konu başlıkları olacaktır.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Öğrenme Kazanımları

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Sosyal bilimler metodolojisini öğrenir.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
1) Sosyal araştırmalarda etik ve siyasi konuları savunur.
Öğrenme Yetkinliği
1) Nitel veri toplama tekniklerini tartışır.
2) Nitel veri toplama tekniklerini uygular.
3) Nitel araştırma dizaynı inşa eder.
Alana Özgü Yetkinlik
1) Nitel verileri yazılım olmadan analiz eder.
2) Nitel verileri en az bir programla bilgisayar-destekli analiz eder.
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Bilimsel Araştırmanın Aşamaları	Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 1. İstanbul: Yayın Odası. Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 2. İstanbul: Yayın Odası. Kaptan, S. (1973) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Matbaası.
2)	Araştırma Probleminin Belirlenmesi	Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 1. İstanbul: Yayın Odası. Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 2. İstanbul: Yayın Odası. Kaptan, S. (1973) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Matbaası.
3)	Nitel Yöntemde Kullanılan Araştırma Teknikleri	Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 1. İstanbul: Yayın Odası. Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 2. İstanbul: Yayın Odası. Kaptan, S. (1973) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Matbaası.
4)	Derinlemesine Görüşme	Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 1. İstanbul: Yayın Odası. Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 2. İstanbul: Yayın Odası. Kaptan, S. (1973) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Matbaası.
5)	Gözlem	Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 1. İstanbul: Yayın Odası. Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 2. İstanbul: Yayın Odası. Kaptan, S. (1973) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Matbaası.
6)	Odak Grup Görüşmesi	Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 1. İstanbul: Yayın Odası. Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 2. İstanbul: Yayın Odası. Kaptan, S. (1973) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Matbaası.
6)	Odak Grup Görüşmesi	Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 1. İstanbul: Yayın Odası. Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 2. İstanbul: Yayın Odası. Kaptan, S. (1973) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Matbaası.
7)	Yaşam Öyküsü Görüşmesi ve Sözlü Tarih	Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 1. İstanbul: Yayın Odası. Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 2. İstanbul: Yayın Odası. Kaptan, S. (1973) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Matbaası.
8)	Ara Sınav	Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 1. İstanbul: Yayın Odası. Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 2. İstanbul: Yayın Odası. Kaptan, S. (1973) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Matbaası.
9)	Vaka Çalışması	Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 1. İstanbul: Yayın Odası. Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 2. İstanbul: Yayın Odası. Kaptan, S. (1973) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Matbaası.
10)	Nitel Araştırmalarda Örneklem Seçimi	Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 1. İstanbul: Yayın Odası. Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 2. İstanbul: Yayın Odası. Kaptan, S. (1973) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Matbaası.
11)	Veri Toplama ve Öğrencilerin Uygulamalı Araştırmalarının Değerlendirilmesi	Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 1. İstanbul: Yayın Odası. Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 2. İstanbul: Yayın Odası. Kaptan, S. (1973) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Matbaası.
12)	Veri Analizi ve Öğrencilerin Uygulamalı Araştırmalarının Değerlendirilmesi	Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 1. İstanbul: Yayın Odası. Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 2. İstanbul: Yayın Odası. Kaptan, S. (1973) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Matbaası.
13)	Rapor Yazımı ve Öğrencilerin Uygulamalı Araştırmalarının Değerlendirilmesi	Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 1. İstanbul: Yayın Odası. Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 2. İstanbul: Yayın Odası. Kaptan, S. (1973) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Matbaası.
14)	Öğrencilerin Uygulamalı Araştırmalarının Değerlendirilmesi	Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 1. İstanbul: Yayın Odası. Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 2. İstanbul: Yayın Odası. Kaptan, S. (1973) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Matbaası.
15)	Final Sınavı	Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 1. İstanbul: Yayın Odası. Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 2. İstanbul: Yayın Odası. Kaptan, S. (1973) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Matbaası.

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:

Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 1. İstanbul: Yayın Odası.
Neuman, W. L. (2010) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Cilt 2. İstanbul: Yayın Odası.
Kaptan, S. (1973) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Matbaası.

Diğer Kaynaklar:

Araştırma yapılacak konu ile ilgili teori ve araştırma raporu okumaları
B. Kümbetoğlu, Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma, Bağlam Yayınları, 2005.
K. F. Punch, Sosyal Araştırmalara Giriş: Nicel ve Nitel Yaklaşımlar. Siyasal Kitapevi, Ankara, 2005.
Ş. C. Saruhan ve A. Özdemirci, Bilim, Felsefe ve Metodoloji: Araştırmada Yöntem Problemi ve Metodoloji, Alkım Yayınevi, İstanbul, 2005.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	2	3	4	5	6	7
Program Kazanımları
1) Sosyolojinin hangi kavram ve kuramlarla bilgi üretmekte olduğunu öğrenir ve bu kavram ve kuramlarla üretilen bilginin toplumsal gerçeklikteki karşılığının neler olduğunu bilir.
2) Hangi toplumsal alanda hangi sosyolojik yaklaşımların ve yöntemlerin kullanılacağını öğrenir ve sosyolojik analizleri buna göre geliştirerek, uzmanlık alanında belirlediği sosyolojik sorunlar üzerinde bireysel ve ekip içinde akademik kurallara göre hazırlayacağı özgün sunumlar ve yayınlar yapar.
3) Sosyolojik perspektifleri neden-sonuç ilişkisi sorgulayarak eleştirel bir bakış açısı ile tartışır; bilgi ve uygulama eksikliklerini tespit ederek, alanıyla ilgili vizyon, amaç ve hedef geliştirerek, alanın gereksinimlerini karşılar.
4) Sosyal yaşamı eleştirel ve bilimsel olarak ana hatlarıyla belirler; aile, devlet, eğitim, din gibi kurumların yapılarına, oluşumlarına ve gelecekteki dönüşümlerine yönelik tahminlerde bulunarak politika önerileri oluşturur.
5) Hayat boyu öğrenme becerileri kazanarak, alanı ile ilgili bilgilerini, toplumsal sorumluluk bilinciyle meslek ve gündelik yaşamında kullanabilir ve öğrenim sürecinde kazandığı bilgileri iş yaşamında değerlendirme, proje hazırlama, uygulama ve yönetme yetkinliğine sahip olur.
6) Toplumsal soru ve sorunlarla ilgili psikoloji, felsefe, antropoloji, siyaset, iletişim gibi diğer sosyal bilimlerle bağlantı kurar; her birinin temel kavramlarını ve yöntemlerini kavrar; alanında edindiği bilgileri farklı disiplinlerden edindiği bilgilerle bütünleştirerek yeni yorum, bilgi ve kavramlar oluşturur.
7) Araştırma amaçları ile araştırma tasarımı ilişkisini, araştırma sorusunu ve çeşitli araştırma tekniklerinin kullanılma koşullarını bilerek araştırma önerisi ve uygulama planını hazırlamayı, toplumsal, kültürel ve etik sorunları düşünmeyi, verileri değerlendirmeyi ve sonuç raporu yazmayı ve bu bilgileri duyurmayı öğrenir ve bu birikimlerini meslek yaşamına aktarma becerisine sahip olur.
8) Toplumsal sorunların çözümünde karar alma, kararı uygulama, üstlendiği görev ve sorumlulukları yerine getirme ve gerektiğinde inisiyatif alarak normları değiştirme yetkinliği kazanır.
9) Ulusal ve uluslararası yayınları ve alanındaki yenilikleri takip ederek, oluşturduğu yeni bilgileri ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek yazılı ve sözlü olarak paylaşır.
10) Sosyoloji alanındaki bilgi ve deneyimini sürekli olarak canlı tutar; bu bilgisini başkaları ile paylaşarak zenginleşir; öğrenimini bir ileri eğitim düzeyine taşıyabilir.
11) Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite ve kültürel değerler ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince, değişime ve yeniliğe karşı açık tutuma sahip olur.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Sosyolojinin hangi kavram ve kuramlarla bilgi üretmekte olduğunu öğrenir ve bu kavram ve kuramlarla üretilen bilginin toplumsal gerçeklikteki karşılığının neler olduğunu bilir.
2)	Hangi toplumsal alanda hangi sosyolojik yaklaşımların ve yöntemlerin kullanılacağını öğrenir ve sosyolojik analizleri buna göre geliştirerek, uzmanlık alanında belirlediği sosyolojik sorunlar üzerinde bireysel ve ekip içinde akademik kurallara göre hazırlayacağı özgün sunumlar ve yayınlar yapar.
3)	Sosyolojik perspektifleri neden-sonuç ilişkisi sorgulayarak eleştirel bir bakış açısı ile tartışır; bilgi ve uygulama eksikliklerini tespit ederek, alanıyla ilgili vizyon, amaç ve hedef geliştirerek, alanın gereksinimlerini karşılar.
4)	Sosyal yaşamı eleştirel ve bilimsel olarak ana hatlarıyla belirler; aile, devlet, eğitim, din gibi kurumların yapılarına, oluşumlarına ve gelecekteki dönüşümlerine yönelik tahminlerde bulunarak politika önerileri oluşturur.
5)	Hayat boyu öğrenme becerileri kazanarak, alanı ile ilgili bilgilerini, toplumsal sorumluluk bilinciyle meslek ve gündelik yaşamında kullanabilir ve öğrenim sürecinde kazandığı bilgileri iş yaşamında değerlendirme, proje hazırlama, uygulama ve yönetme yetkinliğine sahip olur.
6)	Toplumsal soru ve sorunlarla ilgili psikoloji, felsefe, antropoloji, siyaset, iletişim gibi diğer sosyal bilimlerle bağlantı kurar; her birinin temel kavramlarını ve yöntemlerini kavrar; alanında edindiği bilgileri farklı disiplinlerden edindiği bilgilerle bütünleştirerek yeni yorum, bilgi ve kavramlar oluşturur.
7)	Araştırma amaçları ile araştırma tasarımı ilişkisini, araştırma sorusunu ve çeşitli araştırma tekniklerinin kullanılma koşullarını bilerek araştırma önerisi ve uygulama planını hazırlamayı, toplumsal, kültürel ve etik sorunları düşünmeyi, verileri değerlendirmeyi ve sonuç raporu yazmayı ve bu bilgileri duyurmayı öğrenir ve bu birikimlerini meslek yaşamına aktarma becerisine sahip olur.
8)	Toplumsal sorunların çözümünde karar alma, kararı uygulama, üstlendiği görev ve sorumlulukları yerine getirme ve gerektiğinde inisiyatif alarak normları değiştirme yetkinliği kazanır.
9)	Ulusal ve uluslararası yayınları ve alanındaki yenilikleri takip ederek, oluşturduğu yeni bilgileri ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek yazılı ve sözlü olarak paylaşır.
10)	Sosyoloji alanındaki bilgi ve deneyimini sürekli olarak canlı tutar; bu bilgisini başkaları ile paylaşarak zenginleşir; öğrenimini bir ileri eğitim düzeyine taşıyabilir.
11)	Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite ve kültürel değerler ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince, değişime ve yeniliğe karşı açık tutuma sahip olur.

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Anlatım
Ders
Soru cevap/ Tartışma

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Ara Sınavlar	1	% 40
Final	1	% 60
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 60
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	İş Yükü
Ders Saati	14	42
Uygulama	14	42
Sunum / Seminer	14	42
Ödevler	14	42
Küçük Sınavlar	14	14
Ara Sınavlar	1	1
Final	1	1
Toplam İş Yükü		184