Toplumsal ve Kültürel Çalışmalar (YL) (Tezli)
Yüksek Lisans	TYYÇ: 7. Düzey	QF-EHEA: 2. Düzey	EQF-LLL: 7. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

SOS523

Ders İsmi:

Kent Çalışmalarında Yeni Yaklaşımlar

Ders Yarıyılı:

Bahar

Ders Kredileri:

Teorik	Pratik	Kredi	AKTS
3	0	3	6

Öğretim Dili:

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Dersin Türü:

Bölüm Seçmeli

Dersin Seviyesi:

Yüksek Lisans

TYYÇ:7. Düzey

QF-EHEA:2. Düzey

EQF-LLL:7. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

Yüz yüze

Dersin Koordinatörü:

Prof. Dr. ESRA KÖTEN

Dersi Veren(ler):

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:	Bu dersin amacı öğrencilere kent yaşamı ve sorunları üzerine bilgi vermek ve eleştirel düşünebilme yeteneğini kazandırmaktır.
Dersin İçeriği:	Kent sosyolojisine ait kuramsal sorunsallar ele alınır. Kentleşme olgusu ve sorunlarına odaklanılır.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Öğrenme Kazanımları

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Kent sosyolojisine ait kuramsal sorunsalları öğrenir.
2) Kent ve kentsel süreçler konusunda bilgi sahibi olur.
3) Kentleşme olgusunun ve beraberinde getirdiği sorunların farkına varır.
4) Kentsel ortamda gelişen farklı toplumsal ilişkilerin sosyolojik çözümlemesini yapılabilme becerisi edinir.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Dersin tanıtılması ve içeriğinin sunulması	İzlence
2)	Kentlerin Oluşumu, Temel Kavramlar	• Ruşen Keleş, Kentleşme Politikası, İstanbul:İmge Kitabevi Yayınları, 2017. 37-66s.
3)	Endüstriyel-modern kentler	David. C. Thorns, Kentlerin Dönüşümü: Kent Teorisi ve Kentsel Yaşam, İstanbul: Soyak Yay., 2004.
4)	Kentlileşme ve Kent Kuramlarına Genel Bir Bakış	David. C. Thorns, Kentlerin Dönüşümü: Kent Teorisi ve Kentsel Yaşam, İstanbul: Soyak Yay., 2004.
5)	Klasik Sosyolojide Kent Kuramları: Marx-Engels, Weber ve Simmel’in yaklaşımları	David. C. Thorns, Kentlerin Dönüşümü: Kent Teorisi ve Kentsel Yaşam, İstanbul: Soyak Yay., 2004.
6)	Neo-Marxist Kent Kuramları: Lefebvre, Castells ve Harvey’in yaklaşımları	Ruşen Keleş, Kentleşme Politikası, İstanbul: İmge Kitabevi Yayınları,
7)	Chicago Ekolü/Kentsel Ekoloji: Park, Burgess, Mckenzie ve Wirth’in Kuramları	David. C. Thorns, Kentlerin Dönüşümü: Kent Teorisi ve Kentsel Yaşam, İstanbul: Soyak Yay.,
8)	AraSınav	Tüm kaynaklar
9)	Postmodern Kentte Mekan Kullanımı, Hız ve Sakin Şehir Örneği	Beril Özer Tekin, Türkiye’de Kapitalizmin Gelişimi Sürecinde Sakin Şehir Hareketi: Seferihisar Örneği, Doktora Tezi, 2018. (111-143s.,168-187s.)
10)	Soylulaştırma ve kentsel yenileme	Beril Özer Tekin, Türkiye’de Kapitalizmin Gelişimi Sürecinde Sakin Şehir Hareketi: Seferihisar Örneği, Doktora Tezi, 2018. (168-260s.)
11)	Türkiye’de kentleşme, gecekondulaşma, yoksulluk ve çevre	Mübeccel B. Kıray, Modern Şehirlerin Gelişmesi ve Türkiye’ye Has Bazı Eğilimler”, Kentleşme Yazıları, İstanbul: Bağlam Yayınları 2003. ss. 9-27 Mübeccel B. Kıray, “Gecekondu: Azgelişmiş Ülkelerde Hızla Topraktan Kopma ve Kentle Bütünleşememe”, Kentleşme Yazıları, İstanbul: Bağlam Yayınları 2003. ss. 90-119.
12)	Kentsel Yenileme ve Soylulaştırma	Pelin Pınar Özden, “Kentsel Yenileme Olgusuna Kavramsal, Kuramsal ve Tanımsal Yaklaşım”, Kentsel Yenileme, İstanbul: İmge Kitabevi Yayınları, 2008. Ss. 39-158. Nilgün Ergün, “Gentrification Kuramlarının İstanbul'da Uygulanabilirligi”, İstanbul'da "Soylulaştırma: Eski Kentin Yeni Sahipleri, D. Behar, ve T. lslam. (Der.). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. 2006. Ss.15-58.
13)	Kentsel Ayrışma, Uydu Kentler, Kapalı Yerleşmeler	Ayfer Bartu, “Kentsel İstanbul'daki Yeni Yerleşimler ve Kemer Country Örneği”, F. Gümüşoğlu (Der.). 21. Yüzyıl Karşısında Kent ve İnsan. İstanbul: Bağlam Yayınları. 2001. ss. 145-149. Didem Danış, “İstanbul’da Uydu Yerleşmelerin Yaygınlaşması: Bahçeşehir Örneği”, F. Gümüşoğlu (Der.). 21. Yüzyıl Karşısında Kent ve İnsan. İstanbul: Bağlam Yayınları. 2001. ss. 151-160. Hatice Kurtuluş, “İstanbul’da Kapalı Yerleşmeler: Beykoz Konakları Örneği”, İstanbul'da Kentsel Ayrışma, İstanbul: Bağlam Yayınları. 2005. ss. 161-186.
14)	Final Sınavı	Tüm Kaynaklar

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:

• Ruşen Keleş, Kentleşme Politikası, İstanbul:İmge Kitabevi Yayınları, 2017.
• David. C. Thorns, Kentlerin Dönüşümü: Kent Teorisi ve Kentsel Yaşam, İstanbul: Soyak Yay., 2004.
• Mumford, Lewis.Tarih Boyunca Kent Kökenleri, Geçirdiği Dönüşümler ve Geleceği. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2007.
• Don Martindale. (Der.) Şehir ve Cemiyet. MaxWeber, GeorgSimmel, Ferdinand Tönnies.). İstanbul: İz Yayıncılık, 2000.
• Simmel, Georg. “Metropol ve Zihinsel Yaşam”. Benjamin, Walter. Pasajlar. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2009.
• Der.Bülent Dur ve Ayten Alkan. 20.Yüzyıl Kenti. İstanbul: İmge Kitabevi, 2000.
• Harvey, David. “Sosyal Adalet ve Şehir”. İstanbul: Metis Yayınları, 2013.
• Ayşe Öncü ve PetraWeyland. Mekân, Kültür ve İktidar. İstanbul: İletişim, 2010.
• Robert E. Park & Ernest W. Burgess (2015): “Şehir: Kent Ortamındaki İnsan Davranışlarının Araştırılması Üzerine Öneriler, Ankara: Heretik Yayıncılık.
• Harvey, David. “Günümüzde Küreselleşme” & “Eşitsiz Coğrafi Gelişme ve Evrensel Haklar”. Umut Mekânları. İstanbul: Metis, 74-122.

Diğer Kaynaklar:

• Harvey, David. “Ütopik Moment”. Umut Mekânları. İstanbul: Metis, 193-242.
• Harvey, David. “Asi Şehirler”. Asi Şehirler. İstanbul: Metis, 2013, 171-216.
• Giddens, Anthony. “Kent: Kentsellik ve Gündelik Hayat”. Sosyoloji. Kısa Fakat Eleştirel Bir Giriş. Ankara: Siyasal Yayın Dağıtım, 2013, 91-109.
• Simmel, Georg. “Metropol ve Zihinsel Hayat”. Bireysellik ve Kültür. İstanbul: Metis, 2009, S. 317-329.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	2	3	4
Program Kazanımları
1) Sosyolojinin hangi kavram ve kuramlarla bilgi üretmekte olduğunu öğrenir ve bu kavram ve kuramlarla üretilen bilginin toplumsal gerçeklikteki karşılığının neler olduğunu bilir.
2) Hangi toplumsal alanda hangi sosyolojik yaklaşımların ve yöntemlerin kullanılacağını öğrenir ve sosyolojik analizleri buna göre geliştirerek, uzmanlık alanında belirlediği sosyolojik sorunlar üzerinde bireysel ve ekip içinde akademik kurallara göre hazırlayacağı özgün sunumlar ve yayınlar yapar.
3) Sosyolojik perspektifleri neden-sonuç ilişkisi sorgulayarak eleştirel bir bakış açısı ile tartışır; bilgi ve uygulama eksikliklerini tespit ederek, alanıyla ilgili vizyon, amaç ve hedef geliştirerek, alanın gereksinimlerini karşılar.
4) Sosyal yaşamı eleştirel ve bilimsel olarak ana hatlarıyla belirler; aile, devlet, eğitim, din gibi kurumların yapılarına, oluşumlarına ve gelecekteki dönüşümlerine yönelik tahminlerde bulunarak politika önerileri oluşturur.
5) Hayat boyu öğrenme becerileri kazanarak, alanı ile ilgili bilgilerini, toplumsal sorumluluk bilinciyle meslek ve gündelik yaşamında kullanabilir ve öğrenim sürecinde kazandığı bilgileri iş yaşamında değerlendirme, proje hazırlama, uygulama ve yönetme yetkinliğine sahip olur.
6) Toplumsal soru ve sorunlarla ilgili psikoloji, felsefe, antropoloji, siyaset, iletişim gibi diğer sosyal bilimlerle bağlantı kurar; her birinin temel kavramlarını ve yöntemlerini kavrar; alanında edindiği bilgileri farklı disiplinlerden edindiği bilgilerle bütünleştirerek yeni yorum, bilgi ve kavramlar oluşturur.
7) Araştırma amaçları ile araştırma tasarımı ilişkisini, araştırma sorusunu ve çeşitli araştırma tekniklerinin kullanılma koşullarını bilerek araştırma önerisi ve uygulama planını hazırlamayı, toplumsal, kültürel ve etik sorunları düşünmeyi, verileri değerlendirmeyi ve sonuç raporu yazmayı ve bu bilgileri duyurmayı öğrenir ve bu birikimlerini meslek yaşamına aktarma becerisine sahip olur.
8) Toplumsal sorunların çözümünde karar alma, kararı uygulama, üstlendiği görev ve sorumlulukları yerine getirme ve gerektiğinde inisiyatif alarak normları değiştirme yetkinliği kazanır.
9) Ulusal ve uluslararası yayınları ve alanındaki yenilikleri takip ederek, oluşturduğu yeni bilgileri ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek yazılı ve sözlü olarak paylaşır.
10) Sosyoloji alanındaki bilgi ve deneyimini sürekli olarak canlı tutar; bu bilgisini başkaları ile paylaşarak zenginleşir; öğrenimini bir ileri eğitim düzeyine taşıyabilir.
11) Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite ve kültürel değerler ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince, değişime ve yeniliğe karşı açık tutuma sahip olur.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Sosyolojinin hangi kavram ve kuramlarla bilgi üretmekte olduğunu öğrenir ve bu kavram ve kuramlarla üretilen bilginin toplumsal gerçeklikteki karşılığının neler olduğunu bilir.
2)	Hangi toplumsal alanda hangi sosyolojik yaklaşımların ve yöntemlerin kullanılacağını öğrenir ve sosyolojik analizleri buna göre geliştirerek, uzmanlık alanında belirlediği sosyolojik sorunlar üzerinde bireysel ve ekip içinde akademik kurallara göre hazırlayacağı özgün sunumlar ve yayınlar yapar.
3)	Sosyolojik perspektifleri neden-sonuç ilişkisi sorgulayarak eleştirel bir bakış açısı ile tartışır; bilgi ve uygulama eksikliklerini tespit ederek, alanıyla ilgili vizyon, amaç ve hedef geliştirerek, alanın gereksinimlerini karşılar.
4)	Sosyal yaşamı eleştirel ve bilimsel olarak ana hatlarıyla belirler; aile, devlet, eğitim, din gibi kurumların yapılarına, oluşumlarına ve gelecekteki dönüşümlerine yönelik tahminlerde bulunarak politika önerileri oluşturur.
5)	Hayat boyu öğrenme becerileri kazanarak, alanı ile ilgili bilgilerini, toplumsal sorumluluk bilinciyle meslek ve gündelik yaşamında kullanabilir ve öğrenim sürecinde kazandığı bilgileri iş yaşamında değerlendirme, proje hazırlama, uygulama ve yönetme yetkinliğine sahip olur.
6)	Toplumsal soru ve sorunlarla ilgili psikoloji, felsefe, antropoloji, siyaset, iletişim gibi diğer sosyal bilimlerle bağlantı kurar; her birinin temel kavramlarını ve yöntemlerini kavrar; alanında edindiği bilgileri farklı disiplinlerden edindiği bilgilerle bütünleştirerek yeni yorum, bilgi ve kavramlar oluşturur.
7)	Araştırma amaçları ile araştırma tasarımı ilişkisini, araştırma sorusunu ve çeşitli araştırma tekniklerinin kullanılma koşullarını bilerek araştırma önerisi ve uygulama planını hazırlamayı, toplumsal, kültürel ve etik sorunları düşünmeyi, verileri değerlendirmeyi ve sonuç raporu yazmayı ve bu bilgileri duyurmayı öğrenir ve bu birikimlerini meslek yaşamına aktarma becerisine sahip olur.
8)	Toplumsal sorunların çözümünde karar alma, kararı uygulama, üstlendiği görev ve sorumlulukları yerine getirme ve gerektiğinde inisiyatif alarak normları değiştirme yetkinliği kazanır.
9)	Ulusal ve uluslararası yayınları ve alanındaki yenilikleri takip ederek, oluşturduğu yeni bilgileri ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek yazılı ve sözlü olarak paylaşır.
10)	Sosyoloji alanındaki bilgi ve deneyimini sürekli olarak canlı tutar; bu bilgisini başkaları ile paylaşarak zenginleşir; öğrenimini bir ileri eğitim düzeyine taşıyabilir.
11)	Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite ve kültürel değerler ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince, değişime ve yeniliğe karşı açık tutuma sahip olur.

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Anlatım
Ders
Okuma
Ödev

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)
Ödev

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Ara Sınavlar	1	% 40
Final	1	% 60
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 60
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	İş Yükü
Ders Saati	14	42
Sınıf Dışı Ders Çalışması	12	96
Ödevler	1	10
Ara Sınavlar	1	15
Final	1	30
Toplam İş Yükü		193