Toplumsal ve Kültürel Çalışmalar (YL) (Tezli)
Yüksek Lisans	TYYÇ: 7. Düzey	QF-EHEA: 2. Düzey	EQF-LLL: 7. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

SOS510

Ders İsmi:

Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları

Ders Yarıyılı:

Bahar

Ders Kredileri:

Teorik	Pratik	Kredi	AKTS
3	0	3	6

Öğretim Dili:

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Dersin Türü:

Bölüm Seçmeli

Dersin Seviyesi:

Yüksek Lisans

TYYÇ:7. Düzey

QF-EHEA:2. Düzey

EQF-LLL:7. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

Yüz yüze

Dersin Koordinatörü:

Prof. Dr. ESRA KÖTEN

Dersi Veren(ler):

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:	Bu dersin amacı toplumsal cinsiyetle ilgili temel kavramları öğretmek ve toplumsal değişimin toplumsal cinsiyet rollerine etkisini göstermektir.
Dersin İçeriği:	Derste cinsiyet/toplumsal cinsiyet, cinsiyet rejimi, cinsiyet düzeni ve cinsiyet ilişkileri gibi kavramların irdelenmesinin yanında, tarihsel, ulusal ve sosyal kurumlar bağlamında kadın ve erkek kimliklerin inşası incelenmektedir.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Öğrenme Kazanımları

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Toplumsal cinsiyetin toplumsal yaşamın analizinde temel bir kategori olduğunu öğrenir.
2) Toplumsal cinsiyet ile ilgili kuramsal sorunsalları anlar.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
1) Toplumsal cinsiyetten kaynaklanan sosyal eşitsizliklerin farkına varır ve bunun diğer eşitsizlik ilişkiler ve kimliklerle etkileşimi üzerine düşünür.
2) Toplumsal cinsiyet sosyolojisi ile ilgili kavramların yardımı ile günlük yaşam ve deneyimler üzerine düşünür.
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Giriş	İzlencelerin dağıtılması ve Organizasyon
2)	Toplumsal Cinsiyet I: Farklı Paradigmalar	Bora, Aksu (2005): Toplumsal Cinsiyet Yaklaşımları. Kadınların Sınıfı. Ücretli Ev Emeği ve Kadın Öznelliğinin İnşası. İstanbul, İletişim, 37-58.
3)	Toplumsal Cinsiyet İlişkileri, Rejimi ve Düzeni	Connell, R. W. (1998): Toplumsal Cinsiyet Rejimleri ve Toplumsal Cinsiyet Düzeni. Toplumsal Cinsiyet ve İktidar. İstanbul: Ayrıntı, 165-193.
4)	Toplumsal Cinsiyet II	Scott, Joan (2011): Toplumsal Cinsiyet: Faydalı Bir Tarihsel Analiz Kategorisi. İstanbul: Agora Kitaplığı
5)	Feminist Yöntem, Epistemoloji ve Kadın Araştırmaları	Mies, Maria (1990): Feminist Araştırmalar İçin Bir Metodolojiye Doğru. Farklı Feminizmler Açısından Kadın Araştırmalarında Yöntem. İstanbul: Sel Yayıncılık, 48-64. Stanley, Lies & Wise, Sue (1990): Feminist Araştırma Sürecinde Metot, Metodoloji ve Epistemoloji. Farklı Feminizmler Açısından Kadın Araştırmalarında Yöntem. İstanbul: Sel Yayıncılık, 67-98.
6)	Toplumsal Cinsiyet ve Millet	Yuval-Davis, Nira (2014): Cinsiyet ve Milletin Kuramsallaştırılması. & Milletin Biyolojik Yeniden Üretimi ve Kadınlar. Cinsiyet ve Millet. İstanbul: İletişim, 17-82.
7)	ARA SINAV	1-6. Hafta Kaynakları
8)	Osmanlı’da Ataerkillik, Toplumsal Cinsiyet ve Aile	Saraçgil, Ayşe (2005): Osmanlı İmparatorluğu ve İslam’da Ataerkil Yapılar. Bukalemun Erkek, İstanbul: İletişim, 23-77.
9)	Türk Modernleşmesi ve Kadın	Durakbaşa, Ayşe (1998): Cumhuriyet Döneminde Modern Kadın Erkek Kimliklerinin Oluşumu: Kemalist Kadın Kimliği ve “Münevver Erkekler”. 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler. İstanbul: Tarih Vakfı, 29-50. Kadıoğlu, Ayşe (1998): Cinselliğin İnkârı: Büyük Toplumsal Projelerin Nesnesi Olarak Türk Kadınları. 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler. İstanbul: Tarih Vakfı, 89-100.
10)	Annelik	Ece Öztan (2015): Annelik, Söylem ve Siyaset. Cogito, Sayı 81, 91-107. Zafer Çeler (2013): Annenin Serüveni: kadının Anne Olarak Toplumsal Kurgulanışı. Doğu Batı Toplumsal Cinsiyet, Sayı: 63, 165-181
11)	Erkeklik Panoramaları I: Kapitalizm, Sınıf ve Aile	Sancar, Serpil (2013): Erkekliğin Toplumsal İnşasını Anlamak. & Aile ve Sınıf Dolayımında Modern Erkekliklerin Oluşumu. Erkeklik: İmkânsız İktidar. Ailede, Piyasada ve Sokakta Erkeklikler. İstanbul: Metis, 23-89.
12)	Erkeklik Panoramaları II: Kavram ve İmge	Cenk Özbay (2013): Türkiye’de Hegemonik Erkekliği Aramak. Doğu Batı, Toplumsal Cinsiyet Sayısı, Sayı: 63, S. 185-204. Nesrin Kula Demir (2016): Erkek Dergilerindeki Reklam Fotoğraflarında (Yeniden) Üretilen Metroseksüel Kimlik. Erkek Kimliğinin Değişemeyen Halleri. İstanbul: Nobel Yaşam, S. 81-104
13)	Tecavüz: Erkek ve Şiddet	Gülnur Savran (1994): Feminist Teori ve Erkek Şiddeti. Defter Sayı: 21, S. 45-53 Gülgün Meşe & Güliz Gülçin Güzelgün (2016): Cinsel saldırganlığa İlişkin Modern Mitler. Erkek Kimliğinin Değişemeyen Halleri. İstanbul: Nobel Yaşam, S. 11-41
14)	Yeni bir Feminizme Doğru: Küreselleşme ve Neoliberalizmin Eleştirisi	Fraser, Nancy (2013): Feminizm, Kapitalizm ve Tarihin Cilvesi. 21. Yüzyıl Feminizmine Doğru. Neoliberalizmin Ötesinde bir Kadın Hareketi İçin Tartışmalar. Ankara: Notabene, 69-94. Özuğurlu, Aynur (2013): Neoliberalizm ve Feminist Politikada Sınıfsal Tutum Arayışları. 21. Yüzyıl Feminizmine Doğru. Neoliberalizmin Ötesinde bir Kadın Hareketi İçin Tartışmalar. Ankara: Notabene, 255-279.

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:	Çakır, Serpil & Akgökçe, Necla (1990): Farklı Feminizmler Açısından Kadın Araştırmalarında Yöntem. İstanbul: Sel Yayıncılık Connell, R. W. (1998): Toplumsal Cinsiyet ve İktidar. İstanbul: Ayrıntı Scott, Joan (2011): Toplumsal Cinsiyet: Faydalı Bir Tarihsel Analiz Kategorisi. İstanbul: Agora Kitaplığı Yuval-Davis, Nira (2014): Cinsiyet ve Millet. İstanbul: İletişim
Diğer Kaynaklar:	Sünbüloğlu, Nurseli Yeşim (2013): Erkek Millet Asker Millet. Türkiye’de Militarizm, Milliyetçilik, Erkek(lik)ler. İstanbul: İletişim Sancar, Serpil (2013): Erkeklik: İmkânsız İktidar. Ailede, Piyasada ve Sokakta Erkeklikler. İstanbul: Metis

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	3	2	4
Program Kazanımları
1) Sosyolojinin hangi kavram ve kuramlarla bilgi üretmekte olduğunu öğrenir ve bu kavram ve kuramlarla üretilen bilginin toplumsal gerçeklikteki karşılığının neler olduğunu bilir.
2) Hangi toplumsal alanda hangi sosyolojik yaklaşımların ve yöntemlerin kullanılacağını öğrenir ve sosyolojik analizleri buna göre geliştirerek, uzmanlık alanında belirlediği sosyolojik sorunlar üzerinde bireysel ve ekip içinde akademik kurallara göre hazırlayacağı özgün sunumlar ve yayınlar yapar.
3) Sosyolojik perspektifleri neden-sonuç ilişkisi sorgulayarak eleştirel bir bakış açısı ile tartışır; bilgi ve uygulama eksikliklerini tespit ederek, alanıyla ilgili vizyon, amaç ve hedef geliştirerek, alanın gereksinimlerini karşılar.
4) Sosyal yaşamı eleştirel ve bilimsel olarak ana hatlarıyla belirler; aile, devlet, eğitim, din gibi kurumların yapılarına, oluşumlarına ve gelecekteki dönüşümlerine yönelik tahminlerde bulunarak politika önerileri oluşturur.
5) Hayat boyu öğrenme becerileri kazanarak, alanı ile ilgili bilgilerini, toplumsal sorumluluk bilinciyle meslek ve gündelik yaşamında kullanabilir ve öğrenim sürecinde kazandığı bilgileri iş yaşamında değerlendirme, proje hazırlama, uygulama ve yönetme yetkinliğine sahip olur.
6) Toplumsal soru ve sorunlarla ilgili psikoloji, felsefe, antropoloji, siyaset, iletişim gibi diğer sosyal bilimlerle bağlantı kurar; her birinin temel kavramlarını ve yöntemlerini kavrar; alanında edindiği bilgileri farklı disiplinlerden edindiği bilgilerle bütünleştirerek yeni yorum, bilgi ve kavramlar oluşturur.
7) Araştırma amaçları ile araştırma tasarımı ilişkisini, araştırma sorusunu ve çeşitli araştırma tekniklerinin kullanılma koşullarını bilerek araştırma önerisi ve uygulama planını hazırlamayı, toplumsal, kültürel ve etik sorunları düşünmeyi, verileri değerlendirmeyi ve sonuç raporu yazmayı ve bu bilgileri duyurmayı öğrenir ve bu birikimlerini meslek yaşamına aktarma becerisine sahip olur.
8) Toplumsal sorunların çözümünde karar alma, kararı uygulama, üstlendiği görev ve sorumlulukları yerine getirme ve gerektiğinde inisiyatif alarak normları değiştirme yetkinliği kazanır.
9) Ulusal ve uluslararası yayınları ve alanındaki yenilikleri takip ederek, oluşturduğu yeni bilgileri ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek yazılı ve sözlü olarak paylaşır.
10) Sosyoloji alanındaki bilgi ve deneyimini sürekli olarak canlı tutar; bu bilgisini başkaları ile paylaşarak zenginleşir; öğrenimini bir ileri eğitim düzeyine taşıyabilir.
11) Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite ve kültürel değerler ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince, değişime ve yeniliğe karşı açık tutuma sahip olur.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Sosyolojinin hangi kavram ve kuramlarla bilgi üretmekte olduğunu öğrenir ve bu kavram ve kuramlarla üretilen bilginin toplumsal gerçeklikteki karşılığının neler olduğunu bilir.
2)	Hangi toplumsal alanda hangi sosyolojik yaklaşımların ve yöntemlerin kullanılacağını öğrenir ve sosyolojik analizleri buna göre geliştirerek, uzmanlık alanında belirlediği sosyolojik sorunlar üzerinde bireysel ve ekip içinde akademik kurallara göre hazırlayacağı özgün sunumlar ve yayınlar yapar.
3)	Sosyolojik perspektifleri neden-sonuç ilişkisi sorgulayarak eleştirel bir bakış açısı ile tartışır; bilgi ve uygulama eksikliklerini tespit ederek, alanıyla ilgili vizyon, amaç ve hedef geliştirerek, alanın gereksinimlerini karşılar.
4)	Sosyal yaşamı eleştirel ve bilimsel olarak ana hatlarıyla belirler; aile, devlet, eğitim, din gibi kurumların yapılarına, oluşumlarına ve gelecekteki dönüşümlerine yönelik tahminlerde bulunarak politika önerileri oluşturur.
5)	Hayat boyu öğrenme becerileri kazanarak, alanı ile ilgili bilgilerini, toplumsal sorumluluk bilinciyle meslek ve gündelik yaşamında kullanabilir ve öğrenim sürecinde kazandığı bilgileri iş yaşamında değerlendirme, proje hazırlama, uygulama ve yönetme yetkinliğine sahip olur.
6)	Toplumsal soru ve sorunlarla ilgili psikoloji, felsefe, antropoloji, siyaset, iletişim gibi diğer sosyal bilimlerle bağlantı kurar; her birinin temel kavramlarını ve yöntemlerini kavrar; alanında edindiği bilgileri farklı disiplinlerden edindiği bilgilerle bütünleştirerek yeni yorum, bilgi ve kavramlar oluşturur.
7)	Araştırma amaçları ile araştırma tasarımı ilişkisini, araştırma sorusunu ve çeşitli araştırma tekniklerinin kullanılma koşullarını bilerek araştırma önerisi ve uygulama planını hazırlamayı, toplumsal, kültürel ve etik sorunları düşünmeyi, verileri değerlendirmeyi ve sonuç raporu yazmayı ve bu bilgileri duyurmayı öğrenir ve bu birikimlerini meslek yaşamına aktarma becerisine sahip olur.
8)	Toplumsal sorunların çözümünde karar alma, kararı uygulama, üstlendiği görev ve sorumlulukları yerine getirme ve gerektiğinde inisiyatif alarak normları değiştirme yetkinliği kazanır.
9)	Ulusal ve uluslararası yayınları ve alanındaki yenilikleri takip ederek, oluşturduğu yeni bilgileri ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek yazılı ve sözlü olarak paylaşır.
10)	Sosyoloji alanındaki bilgi ve deneyimini sürekli olarak canlı tutar; bu bilgisini başkaları ile paylaşarak zenginleşir; öğrenimini bir ileri eğitim düzeyine taşıyabilir.
11)	Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite ve kültürel değerler ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince, değişime ve yeniliğe karşı açık tutuma sahip olur.

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Anlatım
Ders
Soru cevap/ Tartışma

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Ara Sınavlar	1	% 40
Final	1	% 60
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 60
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	İş Yükü
Ders Saati	14	42
Derse Özgü Staj	1	52
Arazi Çalışması	1	71
Ara Sınavlar	1	1
Final	1	1
Toplam İş Yükü		167